Przejdź do zawartości

Zhou Youguang

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zhou Youguang
Ilustracja
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone

周有光

Pismo tradycyjne

周有光

Hanyu pinyin

Zhōu Yǒuguāng

Wade-Giles

Chou You-kuang

Zhou Youguang w 2012

Zhou Youguang (ur. 13 stycznia 1906 w Changzhou[1], zm. 14 stycznia 2017 w Pekinie[2]) – chiński językoznawca, z wykształcenia ekonomista, twórca transkrypcji hanyu pinyin.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1923 roku rozpoczął studia na Uniwersytecie św. Jana w Szanghaju, skąd dwa lata później przeniósł się na Uniwersytet Guanghua, który ukończył w 1927 roku[1]. Następnie był wykładowcą akademickim[1], a w 1946 roku wyjechał do Nowego Jorku, gdzie pracował na Wall Street[3].

W 1949 roku, po przejęciu władzy przez komunistów, powrócił do Chin[4]. W 1955 roku na prośbę premiera Zhou Enlaia został przewodniczącym Komitetu Reformy Języka, który pod jego kierownictwem opracował transkrypcję hanyu pinyin[5].

W latach 1969–72, w okresie rewolucji kulturalnej, był zesłany na wieś i poddany reedukacji przez pracę[3]. Nigdy nie wstąpił do Komunistycznej Partii Chin i wielokrotnie ostro krytykował prowadzoną przez nią politykę[3].

Opublikował ponad 30 prac naukowych[5]. Tłumaczył także prace z innych języków, m.in. był współtłumaczem wydanej w latach 80. XX wieku chińskiej edycji Encyklopedii Britannica[6]. Mimo dożycia sędziwego wieku pozostawał aktywny intelektualnie; ostatnią swoją książkę wydał w 2010 roku[7]. Zmarł 14 stycznia 2017 roku, dzień po swoich 111. urodzinach[2].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

W 1933 roku poślubił Zhang Yunhe, z którą był żonaty do jej śmierci w 2002 roku. Miał z nią córkę, zmarłą w wieku 6 lat, oraz syna[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c 周有光:与时俱进文章里 百年风云笑谈中. southcn.com, 8 grudnia 2005. [dostęp 2011-01-31]. (chiń.).
  2. a b “汉语拼音之父”周有光去世 享年112岁. news.sina.com.cn, 14 stycznia 2017. [dostęp 2017-01-14]. (chiń.).
  3. a b c A Spirit of Enduring Optimism. nytimes.com, 29 września 2009. [dostęp 2011-01-31]. (ang.).
  4. Sound principles. guardian.co.uk, 21 lutego 2008. [dostęp 2011-01-31]. (ang.).
  5. a b c Father of pinyin. china.org.cn, 26 marca 2009. [dostęp 2011-01-31]. (ang.).
  6. 语文学界举办座谈会 庆贺周有光先生百龄华诞. news.xinhuanet.com, 11 stycznia 2005. [dostęp 2011-01-31]. (chiń.).
  7. 周有光《朝闻道集》:一本讲真话的书. wenming.cn, 9 lipca 2010. [dostęp 2011-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-16)]. (chiń.).