Zakarpacki Szlak Turystyczny

Ten artykuł należy dopracować:

od 2024-02 → poprawić tłumaczenie fragmentów tekstu/pojęć (uwaga! nie należy używać automatycznych translatorów bez sprawdzenia uzyskanego dzięki nim tłumaczenia),
→ poprawić styl – powinien być encyklopedyczny,
→ poprawić błędy językowe lub stylistyczne (pomoc: powszechne błędy językowe).
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Zakarpacki Szlak Turystyczny

Dane szlaku
Państwo	Ukraina
Województwo	Obwód zakarpacki
Początek	Wielkie Berezne
Przez	Bieszczady Wschodnie, Połonina Borżawa, Gorgany, Połonina Czerwona, Świdowiec, Czarnohora
Koniec	Howerla
Kolor znakowania	czerwony
Długość	315 km
Typ	szlak pieszy

Zakarpacki Szlak Turystyczny (ukr. Закарпатський туристичний шлях, ЗТШ, Zakarpatśkyj turystycznyj szlach) – najdłuższy ukraiński pieszy szlak turystyczny oznakowany kolorem czerwonym, prowadzący od Wielkiego Bereznego do Howerli przez Beskidy Połonińskie.

Szlak został wytyczony przy udziale szwajcarsko-ukraińskiego projektu rozwoju gospodarki leśnej w Obwodzie zakarpackim FORZA^[1][2]. Poprzez ukraińsko-słowackie przejście graniczne Małyj Bereznyj-Ubľa łączy się z czerwonym szlakiem Ubľa – Uličské Krivé – Nová Sedlica – Krzemieniec – Przełęcz Dukielska i Szlakiem Bohaterów Słowackiego Powstania Narodowego^[3].

Punkt startowy Zakarpackiego Szlaku Turystycznego (ZST) znajduje się na przydworcowym placu w Wielkim Bereznym. Po wejściu do lasu zaczyna się podejście na pierwszy szczyt o wysokości 702 m n.p.m. Dalej, omijając szczyt Juda Werch (Юда Верх), prowadzi do uroczyska Dubowy Haj.

Od Dubowego Haju zaczyna się kolejne podejście, na górę Stinka (Стінка). Następne 8 km szlaku przechodzi wsiami Stużycia oraz Zahorb. Po drodze zdarzają się sklepy z minimalnym zaopatrzeniem.

Za Zahorbem szlak kieruje się na szczyt Czeremcha bardzo stromym podejściem. Dalej wiedzie gruntową drogą, która prowadzi do wsi Łubnia. Za wsią, przez zarośniętą ścieżkę, prowadzi na górę Pliszka.

Z Pliszki, najpierw ścieżką, a potem – drogą gruntową, dochodzi się do wsi Werchowyna-Bystra. Przeszedłszy wieś, poprzez most przekraczamy rzekę po lewej stronie i zaczynamy podejście do granicy.

Granica ukraińsko-słowacka przebiega wzdłuż grzbietu górskiego, który jest widoczny po lewej stronie. Przekraczanie granicy w nieautoryzowanych miejscach jest zabronione na mocy przepisów prawnych. W związku z tym szlak turystyczny został wytyczony nieco bardziej na lewo. Szlak zakarpacki posiada oficjalnie zatwierdzoną trasę, co umożliwia jego legalne użytkowanie, jednakże mogą występować kontrole ze strony służb granicznych.

Kontynuując marsz wzdłuż granicy, szlak wiedzie wzdłuż linii kolejowej z wieloma tunelami. Kilka kilometrów dalej, dochodzimy do punktu widokowego na Przełęczy Użockiej. Na przełęczy położony jest posterunek straży granicznej. Tuż koło posterunku znajduje się studnia z wodą.

Od przełęczy droga idzie w las i ciągnie się nim kilka kilometrów aż do góry Błyżnia (Ближня). Szlak prowadzi na ostry szczyt Pikuja, tam ostro skręca w lewo i zaczyna się długie i strome zejście. Za górami Wełykyj Menczuł i Perehyb droga wiedzie do wsi Biłasowycja, gdzie są sklepy i apteka. Z Biłasowycji, po przejściu przez rzekę Latorycę (Латориця), droga kieruje się w stronę grzbietu wododziałowego, którym prowadzi do Wołowca. Przed zejściem do Wołowca otwiera się widok na borżawskie szczyty.

W Wołowcu są bary, apteki, sklepy spożywcze i przemysłowe. Rano działa targ. Szlak od Wołowca podchodzi przez górę z krzyżem na Temnatyk, a dalej kieruje się przez szczyt Płaj na Wełykyj Werch. Począwszy od szczytu Wełykiego Werchu i do góry Pryslip (Присліп) brak oznaczeń, idzie się grzbietem. Ścieżka wiedzie przez całą Borżawę do Połoniny Kuk, gdzie skręca w lewo i – pokonawszy górę Menczuł schodzi do Miżhirji, gdzie są sklepy spożywcze, bary i apteki.

Za Miżhirjem droga wiedzie niewysokim grzbietem w kierunku wsi Synewyr. We wsi jest bar. Do początku podejścia na następny grzbiet – Pyszkonię, szlak przebiega drogą asfaltową. Na szlaku są miejsca do odpoczynku ze stołami oraz źródła. Dalej szlak ciągnie się grzbietem przez szczyty Mała Gropa, Jasenowec, Wielka Gropa (Мала Гропа, Ясеновець, Велика Гропа) do dominującego szczytu – Negrowca. Za Negrowcem, ścieżka trawersem obchodzi szczyt Horb i kieruje się na górę Barwinok. Tam zaczyna się zejście do wsi Kołoczawa (Колочава).

Ciąg dalszy szlaku jest na drugim końcu wsi. Przeszedłszy między ogrodzeniami prywatnych budynków, wychodzi na gruntową drogę, która podchodzi na grzbiet Krasnyj Werch. Przechodząc ze szczytu na szczyt, droga prowadzi do Połoniny Krasnej. Szlak przechodzi przez całe pasmo i wijącą się gruntową drogą schodzi do wsi Ust'-Czorna (Königsfeld). Na głównej ulicy wsi znajduje się kilka barów i sklepów. Podejście zaczyna się obok tartaku na końcu wsi kilka kilometrów dalej.

Z przodu widać szczyty pasm Świdowiec i Apszynec. Wysokość przekracza tam 1700 metrów. Dalej, za prawie 1900-metrowym szczytem Bliźnicy, droga schodzi do wsi Kwasy. Do centrum wsi szlak nie dochodzi i skręca na pasmo Czarnohory, ale przy szlaku jest tylko jeden sklep.

Ostatni odcinek to szczyty Petros i Howerla. Podejście na Petros jest łagodne i prowadzi gruntową drogą. Na szlaku spotyka się dużo źródeł z pitną wodą. W punkcie kontrolnym Karpackiego Rezerwatu Biosfery (Карпатський біосферний заповідник) trzeba zapłacić za przebywanie na jego terenie. Na przełęczy przed samym Petrosem postawiono stół z ławkami. Szlak kończy się na szczycie Howerla.^[5]

• Wschodniokarpacki Szlak Turystyczny

• Opis szlaku. propohody.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-24)]. (ukr.).
• Opis szlaku. propohody.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-24)]. (ros.).
• Ślad GPS + POI w formacie .gpx. propohody.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-24)].