Witold Ceraski

Witold Michał Henryk Ceraski, ros. Витольд Карлович Цераский (ur. 9 maja 1849 w Słucku, zm. 29 maja 1925 w Troicku) – rosyjski astronom pochodzenia polskiego^[1], profesor.

Życiorys

Był synem Karola Dominika Ceraskiego (1817–1864), wieloletniego nauczyciela Gimnazjum Słuckiego i Stefanii z Korolków (zm. 1907). Jego dziadkiem był Józef Ceraski (1763–1862), pastor kalwiński w Birżach. Witold Ceraski był wyznania ewangelicko-reformowanego^[2].

Absolwent liceum w Słucku, a następnie Uniwersytetu Moskiewskiego z 1871 r. W 1882 zrobił magisterium, w 1887 doktorat, w latach 1889–1916 był profesorem Uniwersytetu Moskiewskiego. Od 1882 pracował na macierzystej uczelni, gdzie od 1890 do 1916 kierował obserwatorium uniwersyteckim. W 1914 został członkiem RAN. W 1916 zrezygnował z pracy na uczelni, choć dalej prowadził badania. Specjalizował się w badaniu jasności ciał kosmicznych i astrofotometrii. Stwierdził na podstawie pomiarów bolometryczych, że temperatura fotosfery Słońca przekracza 3500 K. Zapoczątkował (1895) również systematyczne fotografowanie nieba w celu obserwacji gwiazd zmiennych.

13 czerwca 1885, pracując w Obserwatorium Moskiewskim, odkrył tak zwane srebrzyste obłoki^[3].

Na jego cześć nazwano planetoidę (807) Ceraskia^[4].

W 1972 Międzynarodowa Unia Astronomiczna uhonorowała Ceraskiego nazwą krateru na Księżycu^[5].

Przypisy

↑ Ceraski Witold, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-03-21] .
↑ EwaE. Cherner EwaE., Słownik biograficzny duchownych ewangelicko-reformowanych: Jednota Litewska i Jednota Wileńska 1815-1939, Warszawa 2017, s. 71–72, ISBN 978-83-7507-233-4, OCLC 1035419854 [dostęp 2021-02-26] .
↑ Piotr Klimuk: Szturm na nieważkość. Warszawa: Wydawnictwo „Książka i Wiedza”, 1983, s. 207. ISBN 83-05-11222-5.
↑ Lutz D. Schmadel: Dictionary of Minor Planet Names. Springer, 2003, s. 75. ISBN 3-540-00238-3.
↑ S.R. Brzostkiewicz. „Polskie” kratery na odwrotnej stronie Księżyca. „Urania”. 11, 1972.

Bibliografia

A. Kijas: Polacy w Rosji od XVII wieku do 1917 roku. Instytut Wydawniczy PAX, Wydawnictwo Poznańskie, 2000. ISBN 83-211-1340-0. (pol.).
red. Włodzimierz Zonna: Kopernik – Astronomia – Astronautyka – przewodnik encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 56. (pol.).

Literatura dodatkowa

Aleksander Birkenmajer: Ceraski Witold. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 231–232. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0.
Ewa Cherner: Słownik biograficzny duchownych ewangelicko-reformowanych. Jednota Litewska i Jednota Wileńska 1815–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2017. ISBN 978-83-7507-233-4.

[pwn-1] Ceraski Witold, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-03-21] .

[2] EwaE. Cherner EwaE., Słownik biograficzny duchownych ewangelicko-reformowanych: Jednota Litewska i Jednota Wileńska 1815-1939, Warszawa 2017, s. 71–72, ISBN 978-83-7507-233-4, OCLC 1035419854 [dostęp 2021-02-26] .

[szturm-3] Piotr Klimuk: Szturm na nieważkość. Warszawa: Wydawnictwo „Książka i Wiedza”, 1983, s. 207. ISBN 83-05-11222-5.

[springer-4] Lutz D. Schmadel: Dictionary of Minor Planet Names. Springer, 2003, s. 75. ISBN 3-540-00238-3.

[urania-5] S.R. Brzostkiewicz. „Polskie” kratery na odwrotnej stronie Księżyca. „Urania”. 11, 1972.

[1]