Wikipedystka:Wrocka/brudnopis
Autor | |
---|---|
Wydanie oryginalne | |
Miejsce wydania | |
Język | |
Data wydania | |
Wydawca |
Covici Friede |
Pierwsze wydanie polskie | |
Przekład |
Jan Meysztowicz (1965) |
Myszy i ludzie (tytuł oryginalny Of Mice and Men) – powieść amerykańskiego pisarza i noblisty Johna Steinbecka wydana po raz pierwszy w 1937 roku.
Powieść opisuje tragiczną historię dwóch głównych bohaterów George'a Miltona i Lennie'ego Small, którzy jako tymczasowi pracownicy rancz w okresie Wielkiego kryzysu, przemierzają terytorium Kalifornii w poszukiwaniu pracy.
Temat oparty jest na własnych doświadczeń pisarza z lat 20. XX-ego wieku. Tytuł zaczerpnięty jest z poematu Roberta Burnsa, To a Mouse (Do myszy), "The best laid schemes o' mice an' men / Gang aft agley." (Najlepiej przygotowane plany myszy i ludzi / Często idą nie po ich myśli.)
Powieść była celem ataków amerykańskiej cenzury ze względu na język, uznawany za obraźliwy i wulgarny. W konsekwencji we wrześniu 2006 roku książka trafiła po raz kolejny na listę Stowarzyszenia Bibliotek Amerykańskich jako jedna ze stanowiących najwieksze wyzwanie w XXI wieku (za okres 2000-2005)[1].
Streszczenie
[edytuj | edytuj kod]Dwóch bezdomnych, wędrujących w poszukiwaniu pracy na terenie Kalifornii podczas Wielkiego Kryzysu - George Milton, inteligentny i cyniczny oraz Lennie Small, o ironicznym imieniu, postawny, obdażony ogromną siłą, ale ograniczony pod względem umysłowym - przybywa na ranczo położone niedaleko Soledad[2], miasteczka w południowo-wschodniej części Salinas. Ich wspólnym marzeniem jest dożycie dnia, w którym osiedlą się wspólnie na ich własnym kawałku ziemi. Dla Lenniego najistotniejszą częścią ich wspólnych marzeń, których może słuchać w nieskończoność, jest opieka nad królikami. Jednak głównym aspektem tej opieki, a właściwie jej synonimem jest możliwość dotykania i głaskania ich miękkiego i puszystego futra. George opiekuje sie Lennie'm i stara się go chronić przez ostrzeżenie, że jeżeli wpadnie on w jakieś kłopoty, nie będzie mógł opiekować się królikami. Zamiłowanie Lenniego do dotykania miękkich rzeczy sprawia, że oboje zmuszeni są do zmiany poprzedniego pracodawcy w Weed, skąd uciekli po niefortunnym oskarżeniu Lenniego o próbę gwałtu, kiedy ten chciał dotknąć sukienki należącej do młodej kobiety. Podczas pobytu na nowym ranczu, ich marzenia stają się bliższe spełnienia. Candy, starszy, jednoręki pomocnik na farmie, oferuje im nawet połączenie sił i wspólny zakup farmy. Marzenie pryska kiedy, podczas próby pogłaskania włosów, Lennie przypadkowo zabija młodą, atrakcyjna żonę Curley'ego, syna właściciela farmy. Gromadzi się tłum, prowadzony przez Curley'ego, gotowy do zlinczowania Lenniego. George, świadomy tragicznego losu Lenniego i czekającej go własnej samotności, pozbawionej wszelkiej nadziei na lepsze jutro, chcąc zaoszczędzić Lenniemu bolesnej śmierci z ręki mściwego i brutalnego Curley'ego, jeszcze raz przypomina mu o ich wspólnych marzeniach posiadania własnego rancza i sam zabija go strzałem w tył głowy.
Bohaterowie
[edytuj | edytuj kod]Najważniejsze postacie w "Myszach i Ludziach" Steinbecka to:
- Lennie
- ogromny, upośledzony umysłowo mężczyzna, który ma gołębie serce i siłę byka; jego ulubionym zajęciem jest głaskanie miękkich przedmiotów i zwierząt i to właśnie upodobanie go zgubi.
- George
- przyjaciel Lenniego, który obiecał jego ciotce się nim opiekować; George jest szybki, zwinny, silny, odpowiedzialny i wrażliwy; marzeniem Georga i Lenniego jest mieć własna niezależna farmę, na której będą chować króliki, którymi będzie się opiekował Lennie.
- Slim
- jeden z głównych pracowników na ranczu, gdzie pracują George i Lennie; Slim jest poważany wśród innych pracowników, sprawiedliwy i mądry
- Candy
- najstarszy pracownik rancza; kiedy jego pies zostaje zastrzelony, Candy się załamuje.
- Crooks
- jedyny czarny pracownik rancza; Crooks jest traktowany niesprawiedliwie i boleśnie doświadcza na własnej skórze co oznacza rasizm; Crooks jako jedyny na ranczu lubi czytać i prawdopodobnie posiada większą wiedzę niż ktokolwiek inny; jego marzeniem jest być wolnym i zrozumianym przez innych.
- Curley
- syn bossa; Curley zawsze prześladuje słabszych i chce się wywyższyć za wszelka cenę; nosi rękawicę wypełnioną wazeliną aby jego dłoń była miękka i delikatna dla jego żony.
- żona Curleya
- jedyna kobieta na ranczu; nie znamy nawet jej imienia – jest to odzwierciedleniem jej niskiego statusu – jest postrzegana tylko jako własność swojego męża (Curley's wife); ciągle stara się zwrócić na siebie uwagę; jej marzeniem jest zostać aktorką; ginie z ręki Lenniego, który chciał tylko pogłaskać jej włosy.
Najważniejsze motywy
[edytuj | edytuj kod]Jako główne motywy powieści można wyróżnić: przyjaźń, rasizm, "amerykański sen" (American Dream).
Odbiór
[edytuj | edytuj kod]Adaptacje
[edytuj | edytuj kod]W 1992 powstała filmowa adaptacja tej książki w reżyserii Gary'ego Sinise. Reżyser zagrał również rolę pierwszoplanową (postać Georga). Lenny'ego zaś zagrał John Malkovich. Film był nominowany w Cannes do Złotej palmy.
Ciekawostki
[edytuj | edytuj kod]Na wydanym w 1997 roku albumie Z rozmyślań przy śniadaniu grupy Myslovitz znalazł się utwór "Myszy i ludzie" inspirowany książką Steinbecka (oraz jej filmową adaptacją).
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Kategoria:Amerykańskie powieści
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stowarzyszenie Bibliotek Amerykańskich
- ↑ Hiszpańskie słowo oznaczające samotność, osamotnienie