Przejdź do zawartości

Wielkoraki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wielkoraki
Eurypterida
Burmeister, 1843
Ilustracja
Wielkorak
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

wielkoraki

Wielkoraki (Eurypterida) – wymarła gromada (w niektórych klasyfikacjach rząd) stawonogów.

Opis: Pancerz wąski, prosoma zrośnięta, ze słabo zauważalnym segmentowaniem. Opistoma utworzona przez 12 segmentów. Na końcu prosomy, przy granicy z opistomą para odnóży bardzo powiększona, poszerzona i zmodyfikowana w duże narządy służące do pływania. Największe okazy wielkoraków miały 2,5 m (Jaekelopterus rhenaniae, Pterygotus), zwykle wielkoraki mierzyły jednak kilkadziesiąt cm.

Tryb życia: Bentos ruchomy, drapieżne, wody głównie morskie, ale niektóre gatunki żyły w wodach słodkich i półsłonych.

Występowanie: Grupa kosmopolityczna, znana ze wszystkich kontynentów (z wyjątkiem Antarktydy), najliczniej z Europy i Ameryki Północnej, również na terenie Polski.

Zasięg wiekowy: ordowikperm

Systematyka wielkoraków według Tollertona, 1989

[edytuj | edytuj kod]

Istnieje ponad 300 znanych gatunków wielkoraków reprezentujących ponad 60 rodzajów z około 20 rodzin (Tollerton, 1989) Niekompletna lista taksonów wielkoraków: Glyptoscorpioidae

Slimonioidea

Hughmillerioidea

Mixopteroidea

  • Mixopteridae
  • Lanarkopteridae

Megalograptoidea

Eurypteroidea

  • Eurypteridae

Stylonuroidea

Dolichocephala

  • Claypolidae (?)
    • Claypole
      • C.? lacoana
  • Drepanopteridae
  • Parastylonuridae
  • Laurieipteridae

Kokomopteroidea

  • Kokomopteridae
  • Hardieopteridae

Brachyopterelloidea

  • Brachyopterellidae

Rhenopteroidea

Mycopteropoidea

Pterygotoidea

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Simon J. Braddy, Markus Poschmann & Erik Tetlie. Giant claw reveals the largest ever arthropod. Biology Letters, 2008, 4, 106–109.
  • U. Lehmann & G. Hillmer, 1991: Bezkręgowce kopalne. Wyd. Geologiczne, Warszawa.
  • The Paleobiology Database (ang.)