Widok Toledo z planem
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1610–1614 |
| Medium | |
| Wymiary |
135 × 228 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Widok Toledo z planem (hisz. Vista de Toledo) – obraz El Greca przedstawiający panoramę miasta Toledo znajdujący się obecnie w Casa y Museo de El Greco w Toledo[1].
Pod koniec XVI wieku Toledo było religijnym i świeckim centrum chrześcijańskiej Hiszpanii. W 1570 roku rozpoczęła się wielka przebudowa miasta. Głównym celem była przebudowa głównego rynku Plaza de Zocodover oraz budowa nowego systemu wodociągów. W tym samym czasie w mieście żył i tworzył El Greco. W 1597 roku zaczął malować Widok Toledo by nawiązać w nim do tradycyjnego wizerunku miasta, jak i nowych przemian. Przedstawienie widoku miasta jako samodzielnego tematu malarskiego było nowatorskim zabiegiem w epoce El Greca. Pierwszy obraz pt. Widok Toledo stworzył w 1610 roku.
Opis obrazu
[edytuj | edytuj kod]Około 1614 roku El Greco stworzył drugi widok miasta Toledo. Jest to wizja miasta oparta na jego rzeczywistym opisie, lecz w swojej kompozycji dokonał kilku zmian. W komentarzu do obrazu mówił:
Byłem zmuszony przesunąć szpital i umieścić go jako szczegół poza właściwym polem obrazu, ponieważ w miejscu, które zajmował w rzeczywistości, bryła jego zasłaniała by połowę miasta[2]
Tym razem El Greco przedstawił pełną panoramę miasta. Z prawej strony młody mężczyzna trzyma dodatkowo mapę, która może służyć do korygowania widoku. Po lewej stronie siedzi chłopiec z dzbanem, z którego wylewa się woda. Jest to personifikacja rzeki Tag. Nad miastem unosi się postać Madonny wręczającej ornat św. Ildefonsowi, patronowi miasta. W centralnej części, na białym obłoku widoczny jest budynek szpitalny pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, którego zarządcą był Pedro Salazar de Mendoza, pierwszy właściciel obu obrazów z widokiem Toledo. Obraz utrzymany jest w tonacji błękitu i zieleni.
Panoramę miasta Toledo El Greco umieścił również na kilku innych obrazach, takich jak: Ukrzyżowanie, Laokoon i Święty Marcin z żebrakiem. W 1599 roku stworzył dekoracje dla kaplicy św. Józefa w Toledo, gdzie na centralnym obrazie ołtarzowym widnieje Św. Józef z dzieciątkiem Jezus[3], w tle, widać niemal taki sam pejzaż miasta jak w starszej wersji obrazu z Museo de El Greco.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ View and plan of Toledo, El Greco Museum, Toledo at Spain is culture [online], www.spainisculture.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).
- ↑ Cytat za:Andras Szekley Malarstwo hiszpańskie tab.21.
- ↑ Św. Józef z dzieciątkiem Jezus (1597-1599), olej na płótnie, 109 × 56 cm, Museo de Santa Cruz.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Michael Scholz-Hänsel: El Greco. Köln/Warszawa: Taschen, 2005. ISBN 83-89192-90-X.
- Waldemar Łysiak: Malarstwo białego człowieka t.4. Warszawa: Nobilis, 2010. ISBN 978-83-60297-31-5.
- Klara Garas: Malarstwo w Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1975.
- Andras Szekely: Malarstwo hiszpańskie. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1974. ISBN 963-13-0241-5.
- Leo Bronstein: El Greco. London: The Idehurst Press, 1951.