Wacław Cybulski

Wacław Bolesław Cybulski

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	6 października 1901 Warszawa
Data i miejsce śmierci	21 lub 31 marca 1973 Mikołów
profesor zwyczajny
Specjalność: chemia, inżynieria górnicza
Alma Mater	Politechnika Warszawska, Wydział Chemiczny
Doktorat	1937 AGH
Habilitacja	1947 AGH
Profesura	nadzw. 1954 zw. 1970
Odznaczenia

Wacław Bolesław Cybulski (ur. 6 października 1901 w Warszawie, zm. 21 lub 31 marca 1973 w Mikołowie^[1][2][3]) – polski chemik, inżynier górnictwa.

Urodził się w rodzinie Stefana (zm. 1946) i Kamilli z Filipowskich (zm. 1934)^[4][5]. Ukończył Gimnazjum Emiliana Konopczyńskiego w Warszawie. Jako ochotnik uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej i III powstaniu śląskim. W 1925 ukończył studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej, uzyskując dyplom inżyniera chemika. Od 1925 związany z Kopalnią Doświadczalną „Barbara” w Mikołowie^[4][6]. Doktoryzował się w 1937 na AGH pisząc pracę pt. Badania nad zjawiskiem deflagracji polskich materiałów wybuchowych amonowo-saletrzanych powietrznych w warunkach górniczej roboty strzelniczej^[4].

W czasie II wojny światowej, w styczniu 1940, dotarł do Wojska Polskiego we Francji (24 pułku ułanów), a następnie po upadku Francji, do Wielkiej Brytanii, gdzie do końca wojny służył w wojsku. W 1942 został odkomenderowany do Zakładu Naukowo-Badawczego w Buxton, gdzie pracował nad materiałami wybuchowymi.

W 1946 powrócił do kraju i objął stanowisko dyrektora Kopalni Doświadczalnej „Barbara”^[4][6][7]. W 1947 habilitował się na AGH. Profesorem nadzwyczajnym został w 1954, w 1970 był już profesorem zwyczajnym^[4]. Wykładał na Politechnice Śląskiej, oraz Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie^[3]. Od 1964 był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, w poczet członków rzeczywistych tej instytucji został przyjęty w 1971^[8].

Ogłosił w czasopismach krajowych i zagranicznych 150 prac naukowych oraz wydał książki: Strzelanie elektryczne w górnictwie (1970, z Pawłem Krzystolikiem), Górnicze środki strzelnicze (1972) i Wybuchy pyłu węglowego i ich zwalczanie (1973, została wydana także w języku angielskim).

Ojciec Krzysztofa, który w latach 2004–2018 kierował Kopalnią Doświadczalną „Barbara”^[9].

Zmarł w marcu 1973 w Mikołowie, pochowany w grobie rodziny Cybulskich na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 24-6-9)^[2][5].

• Order Sztandaru Pracy I klasy
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
• Order Sztandaru Pracy II klasy
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1933)^[10]

• Złoty Krzyż Zasługi (28 listopada 1949)^[11]
• Śląski Krzyż Powstańczy (1958)
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945

• Medal 10-lecia Polski Ludowej
• Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Górnik PRL”
• Złota Odznaka „Racjonalizator Produkcji”

Źródło:^[3].

• Państwowa Nagroda Naukowa II stopnia w dziale nauk technicznych za prace w dziedzinie bezpieczeństwa w kopalniach, w szczególności za opisane w książce pt. Badania nad hamowaniem wybuchów pyłu węglowego zaporami z pyłu kamiennego (1950)^[12]
• Nagroda Państwowa II stopnia (zespołowa) (1964)

Od 29 listopada 1978 jego imię nosiła Zasadnicza Szkoła Górnicza w Łaziskach Górnych (dzisiejszy Zespół Szkół Energetycznych i Usługowych)^[13].

W 1989 Komitet Termodynamiki i Spalania Polskiej Akademii Nauk w Warszawie ustanowił medal im. profesora Wacława Cybulskiego. Nadawany jest wybitnym naukowcom i instytucjom zajmującym się problemami wybuchów pyłów^[4].

W 1997 powstała Fundacja pod nazwą: „Bezpieczne Górnictwo imienia profesora Wacława Cybulskiego”. Celem fundacji jest wspieranie działań zmierzających do osiągania przez polskie górnictwo światowych standardów w bezpieczeństwie pracy^[4].

Jego syn, Krzysztof napisał o nim książkę^[14].