Przejdź do zawartości

Włośnianka musztardowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Włośnianka musztardowa
Ilustracja
Młode okazy włośnianki musztardowej
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

Hymenogastraceae

Rodzaj

włośnianka

Gatunek

włośnianka musztardowa

Nazwa systematyczna
Hebeloma sinapizans (Paulet) Gillet
Hyménomycètes (Alençon): 527 (1876)
Włośnianka musztardowa

Włośnianka musztardowa (Hebeloma sinapizans (Paulet) Gillet) – gatunek grzybów należący do rodziny Hymenogastraceae[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1793 r. Jean-Jacques Paulet nadając mu nazwę Hypophyllum sinapizans. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1876 r. Claude-Casimir Gillet[1].

Niektóre synonimy naukowe[2]:

  • Agaricus elatus Batsch 1789
  • Agaricus sinapizans (Paulet) Fr. 1838
  • Hebeloma elatum (Batsch) Sacc.1887
  • Hebeloma sinapizans (Paulet) Sacc. 1887
  • Hebelomatis elatum (Batsch) Locq., Fl. Mycol. 1979
  • Hypophyllum sinapizans Paulet 1793

Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 4–12 cm. U młodych okazów wypukły z podwiniętym brzegiem, później płaski, u starszych szeroko rozpostarty, dość często z niewielkim, tępym garbem. Powierzchnia kapelusza śliska i gładka, u młodych okazów na brzegach białokremowa, w środku rdzawożółta, u starszych ciemnieje do koloru czerwonoochrowego lub brudnobrązowego[4].

Blaszki

Gęste, wolne lub wąsko przyrośnięte. Początkowo mają białawy lub kremowy kolor, z czasem ciemnieją przyjmując kolor kawy z mlekiem, w końcu stają się cynamonowobrązowe[4].

Trzon

Wysokość 4–10 cm, grubość 1–2 cm, cylindryczny, włóknisty z bulwkowato rozszerzoną podstawą (czasami korzeniasty). W górnej części pokryty jest białawymi łuseczkami, które z czasem ciemnieją do brązowego koloru, w dolnej jest ciemniejszy[4].

Miąższ

Białawy, twardy, gruby, nie zmieniający barwy po uciśnięciu. U młodych okazów jest miękki, u starszych twardy. Ma gorzki smak i zapach podobny do rzodkwi[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Jest szeroko rozprzestrzeniona w Europie oraz wschodniej części Ameryki Północnej. Podano także jej stanowiska w Argentynie i Maroku[5]. W Europie Środkowej jest częsta[6]. W Polsce również jest pospolita[7]. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. podano 5 stanowisk na terenie Polski[3].

Występuje w lasach liściastych, głównie pod bukami. Często można ją spotkać także w parkach i ogrodach. Rośnie głównie na glebach o odczynie zasadowym. Czasami jej owocniki tworzą duże „czarcie kręgi” o średnicy kilkunastu metrów[6].

Znaczenie

[edytuj | edytuj kod]

Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb trujący[6]. Żyje w symbiozie z niektórymi gatunkami drzew (grzyb mikoryzowy). rośnie głównie pod bukami, rzadko pod lipami, szczególnie chętnie na glebach wapiennych. Owocniki pojawiają się od czerwca do października[3].

Gatunki podobne

[edytuj | edytuj kod]

Istnieje wiele podobnie ubarwionych gatunków włośnianek. Ich prawidłowe oznaczenie bez użycia mikroskopu i znajomości cech mikroskopowej budowy anatomicznej jest trudne[6]. Bardzo podobna jest np. włośnianka wrzecionowatozarodnikowa (Hebeloma laterinum)[4]. Również pospolita włośnianka rosista (Hebeloma crustuliniforme) jest mniejsza i często na jej blaszkach i górnej części trzonu występują krople mleczka, lub plamki po jego zaschnięciu[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2016-11-08]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
  3. a b c d Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
  6. a b c d Andreas Gminder: Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej. 2008. ISBN 978-83-258-0588-3.
  7. a b Na grzyby. Włośnianka musztardowa. [dostęp 2016-01-25].