Voortrekker

Voortrekker (afr. Voortrekker, l. mn. Voortrekkers - ci, co idą przodem) – określenie burskiego pioniera w południowej Afryce. Voortrekkerzy po brytyjskiej aneksji Kolonii Przylądkowej od 1835, w latach 40. i 50. XIX wieku, wyruszyli z niej w głąb Afryki. Wielki Trek miał wielu przywódców takich jak choćby: Louis Tregardt, Hendrik Potgieter, Sarel Cilliers, Pieter Uys, Gerrit Maritz, Pieter Retief, i Andries Pretorius. Burowie ruszyli na północ, zakładając na nowych terenach niepodległe republiki burskie (Transwal, Orania i Natal) i prowadząc wojny z królestwem Basuto, utworzonym na początku XIX wieku przez króla Moshoeshoe I. Stworzone przez nich republiki nie przetrwały długo - po wojnach burskich zostały wchłonięte przez imperium brytyjskie.

• Michał Leśniewski, Afrykanie Burowie, Brytyjczycy. Studium wzajemnych relacji, 1795–1854, Warszawa 2008
• Michał Leśniewski, Wojna Burów z Zulusami 1837-1840. Epizod z dziejów Zululandu i Natalu w XIX wieku, Warszawa 2020

• Great Trek 1835-1846. South African History Online. [dostęp 2023-07-04]. (ang.).
• Wielki Trek, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-07-04] .