Ustawa o nadaniu ziemi żołnierzom Wojska Polskiego

Ustawa o nadaniu ziemi żołnierzom Wojska Polskiego – ustawa przyjęta jednogłośnie przez Sejm Ustawodawczy 17 grudnia 1920 roku. Zakładała ona wynagrodzenie żołnierzy Wojska Polskiego z ziem Kresów Wschodnich, wywalczonych przez nich podczas wojny polsko-bolszewickiej. Ustawa weszła w życie 12 stycznia 1921 roku^[1].

Jej projekt wnieśli do laski marszałkowskiej posłowie klubu poselskiego PSL „Piast”, a wkrótce potem poparł go sam Józef Piłsudski w rozkazie pożegnalnym Naczelnego Wodza z 18 października 1920 roku, w którym to wezwał rząd do realizacji tej inicjatywy.

Ustawa przewidywała nieodpłatne nadanie ziem na Kresach Wschodnich szczególnie zasłużonym żołnierzom Wojska Polskiego, ochotnikom, którzy odbyli służbę frontową oraz inwalidom (art. 2). Pozostali żołnierze i inwalidzi mogli nabyć ziemię odpłatnie (art. 3). Powierzchnia działki nadanej jednemu żołnierzowi nie mogła przekroczyć jednak 45 ha (art. 5). Osadnicy wojskowi mieli zacząć spłatę należności po 5 latach od rozpoczęcia użytkowania.

Osadnictwem tym zajmowała się Ekspozytura Ministerstwa Spraw Wojskowych do spraw Demobilizacji, w której skład wchodziła powołana rozkazem nr 2 z 17 stycznia 1921 Sekcja Osad Żołnierskich. Szefem Ekspozytury był legionista gen. Mieczysław Norwid-Neugebauer, natomiast szefem Sekcji Osad Żołnierskich – mjr Tadeusz Lechnicki.

W marcu 1922 roku w Warszawie powstał Centralny Związek Osadników Wojskowych.

Po 1923 roku osadnictwo wojskowe na Kresach Wschodnich zawieszono, głównie z powodu krytyki ze strony ruchu narodowego, i powrócono do niego po przewrocie majowym.

14 marca 1932 roku uchwalono Ustawę uzupełniającą przepisy o nadaniu ziemi żołnierzom Wojska Polskiego.

• Osadnictwo wojskowe na Wołyniu w latach 1921–1939 w świetle dokumentów CAW. archiwumcaw.wp.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-15)]. dostęp 18.09.2008