Turzyn (województwo mazowieckie)
52°36′30″N 21°30′56″E/52,608333 21,515556| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
88 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2019) |
758[2] |
| Strefa numeracyjna |
29 |
| Kod pocztowy |
07-221[3] |
| Tablice rejestracyjne |
WWY |
| SIMC |
0506930[4] |
Położenie na mapie gminy Brańszczyk  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu wyszkowskiego  | |
| 52°36′30″N 21°30′56″E/52,608333 21,515556[1]
| |
Turzyn – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie wyszkowskim, w gminie Brańszczyk[4][5]. Leży nad rzeką Bug.
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0506952 | Leśniczówka Natalin | część wsi |
| 0506969 | Turzyn-Kolonia | część wsi |
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Brańszczyku[6].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1203 w opisie posiadłości biskupstwa płockiego. Prywatna wieś duchowna Turzynno położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie kamienieckim ziemi nurskiej województwa mazowieckiego[7]. Do 1956 należąca do powiatu ostrowskiego, do 1975 do powiatu wyszkowskiego. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie ostrołęckim.
Nazwa Turzyn wywodzi się niewątpliwie od turów, zwierząt licznie tu niegdyś żyjących, podobnych do dzisiejszego żubra. We wsi mieszkali oszczepnicy używani przez władcę do polowania na tury. W pobliżu Turzyna znajduje się niewielkie jezioro nazywane w miejscowej tradycji Głusza. Związana jest z nim ciekawa legenda. Otóż jak głosi opowieść stał w tym miejscu murowany kościół, ale jakaś zła siła spowodowała, że zapadł się pod ziemię i zalała go woda. Niektórzy mieszkańcy twierdzą, mówi także o tym legenda, że gdy na Głuszy panuje cisza, to słychać ponure bicie dzwonów.
W latach 1921–1931 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Brańszczyk.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 899 osoby, 896 było wyznania rzymskokatolickiego a 3 mojżeszowego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Były tu 152 budynki mieszkalne[8]. Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w Brańszczyku. Podlegała pod Sąd Grodzki w Ostrowie i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Brańszczyku[9].
W wyniku agresji III Rzeszy na Polskę we wrześniu 1939 wieś znalazła się pod okupacją niemiecką i do wyzwolenia weszła w skład dystryktu warszawskiego Generalnego Gubernatorstwa[10].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ostrołęckiego.
Na dzień 31 grudnia 2013 roku sołectwo liczyło 747 mieszkańców zameldowanych na pobyt stały[11].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 141837
- ↑ Strona gminy, stan ludności na dzień 31.12.2019. [dostęp 2020-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-07)].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1304 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 61.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1766.
- ↑ Karte: Distrikt Warschau 1. 1. 1944 - Kreisgliederung [online], www.territorial.de [dostęp 2020-05-31].
- ↑ Wykaz ilościowy mieszkańców gm. Brańszczyk na 31.12.2013. UG Brańszczyk. [dostęp 2014-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 lipca 2014)].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Turzyn (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 668.
