Treron
| Treron[1] | |||||
| Vieillot, 1816[2] | |||||
 Przedstawiciel rodzaju – treron żółtolicy (T. pompadora) | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Podgromada | |||||
| Infragromada | |||||
| Rząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina | |||||
| Rodzaj |
Treron | ||||
| Typ nomenklatoryczny | |||||
|
Columba curvirostra J.F. Gmelin, 1789 | |||||
| |||||
| Gatunki | |||||
| |||||
Treron – rodzaj ptaków z podrodziny treronów (Raphinae) w obrębie rodziny gołębiowatych (Columbidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji i Afryce[17].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 21–36 cm; masa ciała 77–500 g[18].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Treron: gr. τρηρων trērōn, τρηρωνος trērōnos „gołąb”, od τρεω treō „uciekać w strachu”[19].
- Vinago: średniowiecznołac. vinago „rodzaj gołębia, który pojawiał się w czasie winobrania”, od łac. vinum, vini „wino”; -ago „przypominający”[20]. Gatunek typowy: Columba waalia F.A.A. Meyer, 1793.
- Ancistroa: gr. αγκιστρον ankistron „haczyk wędkarski”, od αγκος ankos „zakręt, łuk”[21]. Gatunek typowy: Columba curvirostra J.F. Gmelin, 1789.
- Toria: nep. Thoria lub Thorya „treron grubodzioby”[22]. Gatunek typowy: Toria nipalensis Hodgson, 1836 (= Columba curvirostra J.F. Gmelin, 1789).
- Sphenurus: gr. σφην sphēn, σφηνος sphēnos „klin”; ουρα oura „ogon”[23]. Gatunek typowy: Sphenurus semitorquatus Swainson, 1837 (= Columba oxyura Temminck, 1823).
- Sphenocercus: gr. σφην sphēn, σφηνος sphēnos „klin”; κερκος kerkos „ogon”[24].
- Dendrophassa: gr. δενδρον dendron „drzewo”; φασσα phassa „gołąb”[25]. Gatunek typowy: Columba aromatica J.F. Gmelin, 1789.
- Rhombura: gr. ῥομβος rhombos „romb”; ουρα oura „ogon”[26]. Gatunek typowy: Columba oxyura Temminck, 1823.
- Romeris: gr. ῥωμη rhōmē „siła, moc”, od ῥωομαι rhōomai „pędzić na”; ῥις rhis, ῥινος rhinos „nos”[27]. Gatunek typowy: Toria nipalensis Hodgson (= Columba curvirostra J.F. Gmelin, 1789).
- Dendrophaps: gr. δενδρον dendron „drzewo”; φαψ phaps, φαβος phabos „gołąb”[28]. Gatunek typowy: nie podany.
- Butreron: gr. βου- bou- „ogromny”, od βους bous „byk”; τρηρων trērōn, τρηρωνος trērōnos „gołąb”, od τρεω treō „uciekać w strachu”[29]. Gatunek typowy: Columba capellei Temminck, 1822.
- Phalacrotreron: gr. φαλακρος phalakros „łysy”, od φαλος phalos „biały”; ακρος akros „najwyższy”; τρηρων trērōn, τρηρωνος trērōnos „gołąb”, od τρεω treō „uciekać w strachu”[30]. Gatunek typowy: Columba calva Temminck, 1811.
- Crocopus: gr. κροκος krokos „żółty, szafranowy”; πους pous, ποδος podos „stopa”[31]. Gatunek typowy: Columba phænicoptera Latham, 1790.
- Sphenoena: gr. σφην sphēn, σφηνος sphēnos „klin”; οινας oinas, οιναδος oinados „gołąb”[32]. Gatunek typowy: Columba oxyura Temminck, 1823.
- Sphenotreron: gr. σφην sphēn, σφηνος sphēnos „klin”; τρηρων trērōn, τρηρωνος trērōnos „gołąb”, od τρεω treō „uciekać w strachu”[33]. Gatunek typowy: Columba oxyura Temminck, 1823.
- Osmotreron: gr. οσμη osmē „zapach, woń”; τρηρων trērōn, τρηρωνος trērōnos „gołąb”, od τρεω treō „uciekać w strachu”[34]. Gatunek typowy: Columba olax Temminck, 1823.
- Rhamphotreron: gr. ῥαμφος rhamphos „dziób”; τρηρων trērōn, τρηρωνος trērōnos „gołąb”, od τρεω treō „uciekać w strachu”[35].
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące gatunki[36]:
- Treron fulvicollis (Wagler, 1827) – treron cynamonowy
- Treron olax (Temminck, 1823) – treron mały
- Treron vernans (Linnaeus, 1771) – treron różowoszyi
- Treron bicinctus (Jerdon, 1840) – treron zielonolicy
- Treron phayrei (Blyth, 1862) – treron rdzaworzytny
- Treron affinis (Jerdon, 1840) – treron żółtorzytny
- Treron pompadora (J.F. Gmelin, 1789) – treron żółtolicy
- Treron chloropterus Blyth, 1846 – treron zielonoszyi
- Treron axillaris (Bonaparte, 1855) – treron modrogłowy
- Treron aromaticus (J.F. Gmelin, 1789) – treron żółtoszyi
- Treron curvirostra (J.F. Gmelin, 1789) – treron grubodzioby
- Treron griseicauda Bonaparte, 1857 – treron szarolicy
- Treron teysmannii Schlegel, 1879 – treron zielonosiwy
- Treron floris Wallace, 1864 – treron zielony
- Treron psittaceus (Temminck, 1808) – treron timorski
- Treron capellei (Temminck, 1822) – treron wielki
- Treron phoenicopterus (Latham, 1790) – treron złotoszyi
- Treron waalia (F.A.A. Meyer, 1793) – treron żółtobrzuchy
- Treron australis (Linnaeus, 1771) – treron malgaski
- Treron calvus (Temminck, 1811) – treron krasnonosy
- Treron pembaensis Pakenham, 1940 – treron szarogłowy
- Treron sanctithomae (J.F. Gmelin, 1789) – treron papugodzioby
- Treron apicauda Blyth, 1846 – treron ostrosterny
- Treron oxyurus (Temminck, 1823) – treron sumatrzański
- Treron seimundi (Robinson, 1910) – treron białobrzuchy
- Treron sphenurus (Vigors, 1832) – treron klinosterny
- Treron sieboldii (Temminck, 1835) – treron złotolicy
- Treron formosae Swinhoe, 1863 – treron złotogłowy
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nowa nazwa dla Sphenurus Swainson, 1837, ponieważ Gray zakładał, że nazwa ta jest zajęta przez Sphenura M.H.C. Lichtenstein, 1820 (Dasyornithidae).
- ↑ Nowa nazwa dla Toria Hodgson, 1836 ze względu na puryzm.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Treron, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ L.J.P. Vieillot: Analyse d’une nouvelle ornithologie élémentaire. Paris: Deteville, libraire, rue Hautefeuille, 1817, s. 49. (fr.).
- ↑ G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation, pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 1. Paris: Chez Déterville, s. 457. (fr.).
- ↑ G.J. Billberg: Synopsis Faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 2: Aves. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1828, s. tab. A. (łac.).
- ↑ B.H. Hodgson. Notices of the ornithology of Nèpál. „Asiatic Researches”. 19 (1), s. 163, 1836. (ang.).
- ↑ W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 2. London: John Taylor, 1837, s. 348, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).
- ↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 57. (ang.).
- ↑ Gloger 1841 ↓, s. 359.
- ↑ Gloger 1841 ↓, s. 360.
- ↑ B.H. Hodgson. Classical terminology of Natural History. „The journal of the Asiatic Society of Bengal”. 10 (1), s. 28, 1841. (ang.).
- ↑ E. Blyth. Drafts for a Fauna Indica. (Comprising the Animals of the Himalaya Mountains, those of the Valley of the Indus, of the Provinces of Assam, Sylhet, Tipperah, Arracan, and of Ceylon, with Occasional Notices of Species from the Neighbouring Countries). „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 14 (2), s. 855, 1845. (ang.).
- ↑ H. Jacquinot & J. Pucheran: Voyage au pole sud et dans l’Océanie sur les corvettes l’Astrolabe et la Zélée. Zoologie. Cz. 3: Mammifères et oiseaux. Paris: Gide, 1853, s. 122. (fr.).
- ↑ Bonaparte 1854 ↓, s. 872.
- ↑ a b c Bonaparte 1854 ↓, s. 873.
- ↑ Bonaparte 1854 ↓, s. 874.
- ↑ F. Heine & A. Reichenow: Nomenclator Musei Heineani Ornithologici; Verzeichniss der Vogel-Sammlung des Kgl. Oberamtmanns Ferdinand Heine. Berlin: R. Friedländer & Sohn, 1882–1890, s. 279. (niem.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-07-27]. (ang.).
- ↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Pigeons and Doves (Columbidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.columb2.01. [dostęp 2023-04-23]. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Treron [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Vinago [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Ancistroa [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Toria [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Sphenurus [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Sphenocercus [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Dendrophassa [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Rhombura [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Romeris [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Dendrophaps [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Butreron [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Phalacrotreron [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Crocopus [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Sphenoena [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Sphenotreron [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Osmotreron [dostęp 2023-04-24].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Rhamphotreron [dostęp 2023-04-24].
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Raphinae Wetmore, 1930 (1835) – trerony (wersja: 2023-03-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-24].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Breslau: A. Schulz, 1841, s. 1–459. (niem.).
- Ch.-L. Bonaparte. Coup d’oeil sur l’ordre des Pigeons. „Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l’Académie des Sciences”. 39, s. 869–880, 1854. (fr.).
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).