Tojeść gajowa

Tojeść gajowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	wrzosowce
Rodzina	pierwiosnkowate
Rodzaj	tojeść
Gatunek	tojeść gajowa
	Nazwa systematyczna
	Lysimachia nemorum L.; Sp. Pl. 1: 147. 1753
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tojeść gajowa (Lysimachia nemorum L.) – gatunek byliny z rodziny pierwiosnkowatych.

Rozmieszczenie geograficzne

Zasięg gatunku obejmuje Europę w strefie umiarkowanej i Azję Mniejszą, jest dość powszechna na obszarach górskich. We florze Polski występuje na stanowiskach naturalnych głównie na południu kraju, w Karpatach i Sudetach oraz na ich przedpolu, a ponadto często także na Pojezierzu Kaszubskim. W pozostałych regionach jest rzadka^[3].

Morfologia

Pokrój: Roślina wieloletnia o długości pędów do 15–30 cm^[4].
Łodyga: Łodygi płożące lub podnoszące się, nagie. Pod ziemią roślina posiada kłącze^[3].
Liście: Jajowate lub jajowatosercowate o długości od 2 do 4 cm, zaostrzone na końcu, bez kropek, błyszczące^[4].
Kwiaty: Złocistożółte, małe, wyrastające pojedynczo lub po kilka z kątów górnych liści na bardzo cienkich, nagich szypułkach, dłuższych od liści. Kielich głęboki podzielony na 5 lub 6 segmentów^[3].
Owoce: Torebki zawierające liczne, płaskie i okrągłe nasiona^[3].

Biologia i ekologia

Rozwój: Bylina, chamefit zielny — niskopączkowy. Kwitnie w okresie od maja do sierpnia^[5]. Dobrze znosi mrozy. Rosnąc w cienistych lasach jest rzadko odwiedzana przez owady, dlatego często dochodzi do samozapylenia. Rozsiewana jest przez wiatr, który – potrząsając torebkami z nasionami – rozsiewa je.
Siedlisko: Rośnie w wilgotnych lasach i zaroślach oraz na ich skrajach, na glebach zasadowych, zasobnych, umiarkowanie wilgotnych. Preferuje stanowiska umiarkowanie zacienione, umiarkowanie chłodne warunki klimatyczne.
Fitosocjologia: W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny (Ch.) dla rzędu (O.) Fagetalia sylvaticae, grupy zespołów (GrAss.) (Cardaminenion). Gatunek wyróżniający (D.) dla grupy zespołów (GrAss.) łęgi podgórskie i górskie (Alnenion glutinoso-incanae)^[6]. Gatunek subatlantycki. W Polsce kwitnie od maja do lipca^[7].
Genetyka: Liczba chromosomów 2n = 16, 18, 28^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-27] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Bertram Münker: Kwiaty polne i leśne. Warszawa: Świat Książki, 1998, s. 136-137. ISBN 83-7129-756-4.
↑ ^a ^b Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
↑ ^a ^b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Świat kwiatów.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-27] (ang.).

[munker-3] Bertram Münker: Kwiaty polne i leśne. Warszawa: Świat Książki, 1998, s. 136-137. ISBN 83-7129-756-4.

[szafer-4] Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[rutkowski-5] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[6] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[7] Świat kwiatów.

[1]