Tarcica

Ten artykuł od 2013-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Tarcica – asortyment drzewny powstały w wyniku przetarcia drewna okrągłego w sposób indywidualny bądź grupowy (decyduje liczba równocześnie pracujących pił) na pilarkach: ramowych (trakach), taśmowych bądź tarczowych. Ze względu na stopień obróbki tarcice dzielą się na:

• tarcicę nieobrzynaną – o obrobionych dwóch powierzchniach równoległych, krawędzie boczne są obłe (bez obróbki); otrzymywana jest przez przetarcie jednokrotne na trakach (piłach tartacznych),
• tarcicę obrzynaną – o obrobionych czterech płaszczyznach i krawędziach czoła^[1].

Tarcica jest produkowana w tartakach, znajdujących się zwykle w pobliżu bazy surowcowej. W zakładzie tartacznym są wyodrębnione są: skład surowca, hala tartaczna i skład tarcicy. Skład surowca służy nie tylko do przejęcia i magazynowania drewna dostarczonego z lasu a także jego konserwacji w odpowiednich warunkach.

Obracając kłodę na traku (pilarce) można uzyskać tarcicę o różnych układach słoja. Rozróżnia się dwa rodzaje przetarcia: blokowe i mieszane. W pierwszym wszystkie sztuki tarcicy, stanowiące materiał główny, mają jednakową grubość. W przetarciu mieszanym materiałem głównym jest tarcica różnej grubości. Najgrubsze sztuki tarcicy pozyskuje się wtedy ze środkowych części kłody, w miarę oddalania się od jej środka - uzyskuje się tarcicę coraz cieńszą^[2].

Aby tarcica mogła być wykorzystywana w dalszej obróbce stolarskiej powinna być wysuszona. Zanim tarcica trafi do komory suszarniczej, zazwyczaj sezonowana jest przez okres od kilku tygodni do ponad roku w sztaplach. Zabieg ten pozwala na redukcję naprężeń występujących w świeżo przetartym drewnie. Sezonowanie zmniejsza też zjawisko paczenia się drewna^[3][4] Najczęściej do suszenia tarcicy wykorzystywane są suszarnie komorowe (konwencjonalne), rzadziej suszarnie próżniowe.

Aby tarcica suszona zachowywała stabilność we wnętrzach ogrzewanych budynków, zależnie od gatunku drewna, powinna mieć wilgotność 7-12%. Aby tarcica zachowała niską wilgotność, po suszeniu powinna być przechowywana w suchym magazynie^[5][3].

Według Polskich Norm, w zależności od wymiarów otrzymanych elementów, tarcice dzielą się na następujące sortymenty:

• deski – elementy o grubości 19–45 i szerokości 75–250 mm,
• bale – elementy o grubości 50–100 i szerokości 100–250 mm,
• listwy – elementy o przekroju poprzecznym od 12/24 do 29/70 mm,
• łaty – elementy o przekroju poprzecznym od 38/63 do 75/140 mm,
• krawędziaki – elementy o przekroju od 100/100 do 175/175 mm,
• belki – elementy o przekroju od 200/200 do 275/275 mm.

Powyższe wymiary dotyczą gatunków iglastych. Wymiary gatunków liściastych są zbliżone.

• trociny