Tacjanna Wysocka

Tacjanna Bernadetta Wysocka
	; Tacjanna Wysocka w 1927
Data i miejsce urodzenia	31 stycznia 1894 ; Moskwa
Data i miejsce śmierci	2 kwietnia 1970 ; Warszawa
Miejsce spoczynku	Cmentarz Powązkowski w Warszawie
Zawód, zajęcie	tancerka, choreograf
Narodowość	polska
Alma Mater	Instytut Smolny
Małżeństwo	Stefan Wysocki
	Odznaczenia
	Order Odrodzenia Polski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tacjanna Bernadetta Wysocka (ur. 31 stycznia 1894 w Moskwie zm. 2 kwietnia 1970 w Warszawie) – polska tancerka, choreograf, pedagog i teoretyk baletu, publicystka.

Życiorys

Pochodziła z polsko-rosyjskiej rodziny o zamiłowaniach artystycznych^[1]. Jej ojciec generał lejtnant Wiktor Adamowicz był Polakiem, matka Elżbieta była Rosjanką.

Była absolwentką Instytutu Smolnego w Sankt Petersburgu^[1]. Studiowała taniec klasyczny, historię tańca i muzykę^[2]. W 1911 roku wstąpiła do petersburskiego Instytutu Gimnastyki Rytmicznej, przygotowującego do rzadkiego w początkach XX wieku zawodu rytmiczki. Po wybuchu rewolucji październikowej wyjechała do Polski, do Warszawy i wraz z mężem Stefanem Wysockim otworzyła Szkołę Umuzykalnienia, a później Teatr Sztuki Tanecznej^[1]. Do wybuchu II wojny światowej kierowany przez nią zespół występował m.in. w warszawskim Qui Pro Quo, a także w filmach oraz gościnnie za granicą. Występowała w rewii paryskiej Casino de Paris^[1]. Była też wykładowcą w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej (PIST) w Warszawie^[1]. Po 1945 r. pracowała jako baletmistrz w częstochowskim Teatrze Miejskim. Następnie była choreografem w Teatrze im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach. W latach 1946–1951 założyła i prowadziła Szkołę Tańca Scenicznego, która to przekształciła się w Szkołę Baletową z siedzibą w Sosnowcu, a następnie w Bytomiu. Szkoła ta – Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa im. Ludomira Różyckiego w Bytomiu – jest najstarszą placówką tego typu w Polsce. Po upaństwowieniu szkoły w 1951 roku Tacjanna Wysocka była jej kierownikiem artystycznym. W 1952 roku powróciła do Warszawy. Wykładała gimnastykę artystyczną w Akademii Wychowania Fizycznego. Pod koniec życia poświęciła się historii tańca i krytyce tańca^[1]. Pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 317-3-10)^[3].

Publikacje

1955 Gimnastyka artystyczna, Warszawa
1962 Wspomnienia, Warszawa
1970 Dzieje baletu, Warszawa

Odznaczenia i wyróżnienia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 1959
doktorat honoris causa Université de la Danse w Paryżu – 1968^[1]

W literaturze

Tacjanna Wysocka została przedstawiona jako Iwona Karnicka w powieści Złota Maska Tadeusza Dołęgi-Mostowicza z 1935 roku^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Biografia Tacjanny Wysockiej na portalu Culture.pl [online] [dostęp 2012-07-25] .
↑ JaninaJ. Chodera JaninaJ., FeliksF. Kiryk FeliksF. (red.), Słownik biograficzny historii Polski. T. 2: L-Ż, Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2005, s. 1685, ISBN 978-83-04-04692-4 [dostęp 2023-09-28] .
↑ Cmentarz Stare Powązki: Stefan Wysocki, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-14] .
↑ JarosławJ. Górski JarosławJ., Parweniusz z rodowodem. Biografia Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, Warszawa 2021, ISBN 978-83-244-1086-6, OCLC 1256559307 [dostęp 2022-05-08] .

Linki zewnętrzne

Tacjanna Wysocka, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .

[historia-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Biografia Tacjanny Wysockiej na portalu Culture.pl [online] [dostęp 2012-07-25] .

[2] JaninaJ. Chodera JaninaJ., FeliksF. Kiryk FeliksF. (red.), Słownik biograficzny historii Polski. T. 2: L-Ż, Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2005, s. 1685, ISBN 978-83-04-04692-4 [dostęp 2023-09-28] .

[3] Cmentarz Stare Powązki: Stefan Wysocki, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-14] .

[4] JarosławJ. Górski JarosławJ., Parweniusz z rodowodem. Biografia Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, Warszawa 2021, ISBN 978-83-244-1086-6, OCLC 1256559307 [dostęp 2022-05-08] .

[1]