Szwadrony pionierów

Szwadrony pionierów – pododdziały kawalerii Wojska Polskiego II RP.

W latach 1924–1939, w składzie każdej wielkiej jednostki kawalerii (dywizji lub brygady) znajdował się jeden szwadron pionierów, dysponujących środkami wybuchowymi i przeprawowymi.

Według organizacji wojennej L.3023/mob. org.^[1] z 1939 roku szwadron liczył 4 oficerów, 133 podoficerów i szeregowych oraz 153 konie. Środki przeprawowe i wybuchowe transportowano na wózkach dwukołowych i jucznych koniach (16). Brygady pancerno-motorowe posiadały w swoim składzie batalion motorowy saperów.

Wyposażenie szwadronu stanowiło: 7 łodzi T-35, 24 pontony LMPD, 1100 kg materiałów wybuchowych, 130 min, 300 korpusów do min ppanc, piła spalinowa i motopompa.

Żołnierze na czapkach nosili szkarłatne otoki^[2]

13 sierpnia 1931 minister spraw wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski rozkazem G.M. 7759 I. zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej szwadronów pionierów^[3].

Dyslokacja i podporządkowanie szwadronów pionierów w 1924

szwadron pionierów przy 1 Dywizji Kawalerii
szwadron pionierów przy 2 Dywizji Kawalerii
szwadron pionierów przy 3 Dywizji Kawalerii
szwadron pionierów przy 4 Dywizji Kawalerii
szwadron pionierów przy 2 Samodzielnej Brygadzie Kawalerii
szwadron pionierów przy 3 Samodzielnej Brygadzie Kawalerii
szwadron pionierów przy 5 Samodzielnej Brygadzie Kawalerii
szwadron pionierów przy 6 Samodzielnej Brygadzie Kawalerii
szwadron pionierów przy 9 Samodzielnej Brygadzie Kawalerii

Dyslokacja i podporządkowanie szwadronów pionierów w latach 1937-1939

1 szwadron pionierów w Białymstoku (Podlaska Brygada Kawalerii)
2 szwadron pionierów w Warszawie (Mazowiecka Brygada Kawalerii)
3 szwadron pionierów w Poznaniu (Wielkopolska Brygada Kawalerii)
4 szwadron pionierów we Lwowie (Kresowa Brygada Kawalerii)
5 szwadron pionierów w Krakowie (Krakowska Brygada Kawalerii)
6 szwadron pionierów w Stanisławowie (Podolska Brygada Kawalerii)
7 szwadron pionierów w Wilnie (Wileńska Brygada Kawalerii)
8 szwadron pionierów w Równem (Wołyńska Brygada Kawalerii)
9 szwadron pionierów w Baranowiczach (Nowogródzka Brygada Kawalerii)
10 szwadron pionierów w Bydgoszczy (Pomorska Brygada Kawalerii)
11 szwadron pionierów w Augustowie (Suwalska Brygada Kawalerii)

Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W”, w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym zamierzano sformować kolejne dwa pododdziały:

12 szwadron pionierów
13 szwadron pionierów^[4]

Jednostką mobilizującą był 1 pułk szwoleżerów Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

Przypisy

↑ Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ... s. 1095.
↑ Dziennik Rozkazów MSWojsk. nr 6 z 24 lutego 1928 roku
↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 25 z 13 sierpnia 1931, poz. 315.
↑ Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ... s. 185 i 956, mobilizacja szwadronu pionierów nr 13 została przesunięta na 1940 r.

Bibliografia

Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, 1924.
Henryk Smaczny: Księga kawalerii polskiej 1914-1947 Rodowody - Barwa - Broń. Warszawa: TESCO, 1989. ISBN 83-00-02555-3.
Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny "W", Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Ajaks" i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, 1995. ISBN 83-85621-87-3.
RyszardR. Rybka RyszardR., Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny "W" i jego ewolucja, KamilK. Stepan, Warszawa: Oficyna Wydawnicza "Adiutor", 2010, ISBN 978-83-86100-83-5, OCLC 674626774 .

[1] Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ... s. 1095.

[2] Dziennik Rozkazów MSWojsk. nr 6 z 24 lutego 1928 roku

[3] Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 25 z 13 sierpnia 1931, poz. 315.

[4] Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ... s. 185 i 956, mobilizacja szwadronu pionierów nr 13 została przesunięta na 1940 r.

[1]

Instytucje centralne	Departament Inżynierii Departament Zaopatrzenia Inżynierii Szefostwo Saperów M.S.Wojsk. Dowództwo Saperów M.S.Wojsk. Inspektorat Saperów SG WP Naczelne Dowództwo Saperów
Szkolnictwo	Obóz Szkolny Saperów Główna Szkoła Artylerii i Inżynierii Oficerska Szkoła Inżynierii Centrum Wyszkolenia Saperów Szkoła Podchorążych Inżynierii Szkoła Podchorążych Saperów Wyższa Szkoła Inżynierii
Grupy saperów	1 2 3
Brygady saperów	1 2 3 4
Pułki saperów	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Bataliony saperów (1921-1929)	I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI XXII XXIII XXIV XXV XXVI XXVII XXVIII XXIX XXX
Bataliony saperów (1929-1939)	1 bsap Leg 2 bsap 3 bsap 4 bsap 5 bsap 6 bsap 7 bsap 8 bsap 9 bsap bchem belektr bmost bsiln baon szk. sap.
Bataliony saperów (1939)	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 38 43 46 47 48 49 50 53 55 56 60 61 65 71 81 90 bsap WBPanc-Mot 101 102
Kompanie saperów KOP (1931-1939)	„Czortków” „Grodno” „Hoszcza” „Stolin” „Stołpce” „Wilejka”
Szwadrony pionierów (1939)	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Ośrodki Zapasowe Saperów (1939)	OZSap. typ spec. nr 1 OZSap. nr 2 OZSap. nr 3 OZSap. nr 4 OZSap. MK nr 1 OZSap. MK nr 2

Korpus, dywizje, GO Jazdy	KJ DJ 1 DJ 2 DJ DJ WLŚ GOJ
Brygady jazdy (wojenne)	1 BJ 2 BJ 3 BJ 4 BJ 5 BJ 6 BJ 7 BJ 8 BJ 9 BJ
Brygady jazdy	I BJ II BJ III BJ IV BJ V BJ VI BJ VII BJ VIII BJ IX BJ X BJ
Dywizje kawalerii	1 DK 2 DK 3 DK 4 DK
Samodzielne brygady kawalerii	2 SBK 3 SBK 5 SBK 6 SBK 8 SBK 9 SBK
Brygady kawalerii	I BK IV BK VII BK VIII BK X BK XI BK XII BK XIII BK XIV BK XV BK XVI BK XVII BK XVIII BK
Brygady kawalerii (1929–1937)	Brygady 2 DK BK „Brody” BK „Wilno” BK „Kraków” BK „Stanisławów” BK „Rzeszów” BK „Hrubieszów” BK „Baranowicze” BK „Białystok” BK „Poznań” BK „Równe” BK „Suwałki” BK „Toruń” 10 BK
Grupy Operacyjne Kawalerii 1939	GOKaw. nr 1 GOKaw. nr 2
Brygady kawalerii 1939	Mazowiecka BK Kresowa BK Wileńska BK Suwalska BK Krakowska BK Podolska BK Wielkopolska BK Pomorska BK Nowogródzka BK Wołyńska BK Podlaska BK
Jednostki improwizowane w 1939	DK „Zaza” Zbiorcza BK Rezerwowa BK Kombinowana BK BK „Edward” BK „Plis” Zgr. kaw. ppłk. K. Halickiego Grupa Kawalerii Spieszonej ppłk. E. Wani
Pułki ułanów (szwoleżerów)	1 pszw 2 pszw 3 pszw 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27
Pułki strzelców konnych (dragonów)	1 pd 2 pd 3 pd 4 pd 1 psk 2 psk 3 psk 4 psk 5 psk 6 psk 7 psk 8 psk 9 psk 10 psk
Dywizjony artylerii konnej	1 dak 2 dak 3 dak 4 dak 5 dak 6 dak 7 dak 9 dak 10 dak 11 dak 12 dak 13 dak (8)14 dak 15 bak
szwadrony pionierów	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
szwadrony łączności	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 10 BK WBPM
Inne	pułk jazdy tatarskiej 1 szwadron tatarski 1 p kaw. KOP
Kawaleria zmotoryzowana	24 p.uł 1 psk 10 psk dppanc 10 BK dr 10 BK dr WBPanc.-Mot.
Ośrodki zapasowe kawalerii	OZ Suw. i Podl. BK OZ Wkp. BK OZ Krak. BK OZ Maz. BK OZ Pom. BK OZ Woł. BK OZ Now. BK OZ Pod. BK OZ Wil. BK OZ Kres. BK
Improwizowane (rezerwowe) oddziały kawalerii (1939)	101 puł. 102 puł. 110 puł. 103 pszw. p kaw. osłonowej „Wołkowysk” Warszawski puł. p marszowy Kresowej BK p marszowy Podolskiej BK p zbiorczy Pomorskiej BK 1 psk (spieszony) dyw. kaw. KOP „Niewirków”