Szerokostopek

Szerokostopek
	Brachytarsomys
	Günther, 1875
	; Szerokostopek białoogonowy (B. albicaudata) na ilustracji z 1875 roku
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	malgaszomyszowate
Podrodzina	malgaszomyszy
Rodzaj	szerokostopek
	Typ nomenklatoryczny
	Brachytarsomys albicauda Günther, 1875
Gatunki
	3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szerokostopek^[2] (Brachytarsomys) – rodzaj ssaków z podrodziny malgaszomyszy (Nesomyinae) w obrębie rodziny malgaszomyszowatych (Nesomyidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące endemicznie na Madagaskarze^[3]^[4]^[5].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 223–245 mm, długość ogona 220–272 mm; masa ciała 235–350 g^[4]^[6].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1875 roku niemiecko-brytyjski zoolog Albert C.L.G. Günther w artykule poświęconym opisowi nowych ssaków z Madagaskaru, opublikowanym w czasopiśmie Proceedings of the Zoological Society of London^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) szerokostopek białoogonowy (B. albicauda).

Etymologia

Brachytarsomys: gr. βραχυς brakhus ‘krótki’; ταρσος tarsos ‘podeszwa nogi, stęp’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[7].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[8]^[6]^[3]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[2]	Podgatunki^[4]^[3]^[6]	Rozmieszczenie geograficzne^[4]^[3]^[6]	Podstawowe wymiary^[4]^[6]^[a]	Status IUCN^[9]
	Brachytarsomys albicauda	Günther, 1875	szerokostopek białoogonowy	gatunek monotypowy	środkowa wyżynna część wyspy	DC: 22–23 cm DO: 22–24 cm MC: 235–280 g	LC
	Brachytarsomys villosa	F. Petter, 1962	szerokostopek puszystoogonowy	gatunek monotypowy	północna wyżynna część wyspy	DC: 23–24 cm DO: 26–27 cm MC: 236–350 g	VU

Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, VU – gatunek narażony.

Opisano również gatunek wymarły z przełomu plejstocenu i holocenu Madagaskaru^[10]:

Brachytarsomys mahajambaensis Mein, Sénégas, Gommery, Ramanivosoa, Randrianantenaina & Kerloc’h, 2010

Uwagi

↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

↑ ^a ^b A.C.L.G. Günther. Notes on some Mammals from Madagascar. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1875, s. 79, 1875. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 233. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 330. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e S. Goodman & A. Monadjem: Family Nesomyidae (Pouched Rats, Climbing Mice and Fat Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 185. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Brachytarsomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 214. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 143, 1904. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-08-22]. (ang.).
↑ Taxonomy: Brachytarsomys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-08-22]. (ang.).
↑ P. Mein, F. Sénégas, D. Gommery, B. Ramanivosoa, H. Randrianantenaina & P. Kerloc’h. Nouvelles espèces subfossiles de rongeurs du Nord-Ouest de Madagascar. „Comptes Rendus Palevol”. 9 (3), s. 103, 106, 2010. DOI: 10.1016/j.crpv.2010.03.002. (ang.).

[9] DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

[Günther-1] A.C.L.G. Günther. Notes on some Mammals from Madagascar. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1875, s. 79, 1875. (ang.).

[Cichocki&inni-2] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 233. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-3] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 330. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Goodman&Monadjem-4] S. Goodman & A. Monadjem: Family Nesomyidae (Pouched Rats, Climbing Mice and Fat Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 185. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Brachytarsomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].

[amw-6] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 214. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Palmer-7] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 143, 1904. (ang.).

[mdd-8] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-08-22]. (ang.).

[10] Taxonomy: Brachytarsomys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-08-22]. (ang.).

[mein&inni-11] P. Mein, F. Sénégas, D. Gommery, B. Ramanivosoa, H. Randrianantenaina & P. Kerloc’h. Nouvelles espèces subfossiles de rongeurs du Nord-Ouest de Madagascar. „Comptes Rendus Palevol”. 9 (3), s. 103, 106, 2010. DOI: 10.1016/j.crpv.2010.03.002. (ang.).

[1]