Szczyt NATO w Waszyngtonie 1999

Szczyt NATO w Waszyngtonie

16. Szczyt NATO

Uczestnicy szczytu waszyngtońskiego
Organizacja	NATO
Miejscowość	Waszyngton
Data	23–25 kwietnia 1999
Uczestnicy	Przywódcy państw NATO
brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons

Szczyt NATO w Waszyngtonie w 1999 –16. szczyt NATO, zorganizowany w Waszyngtonie w USA w dniach 23–25 kwietnia 1999.

W szczycie wzięło udział 19 państw, w tym po raz pierwszy Polska, która nieco ponad miesiąc wcześniej, razem z Czechami i Węgrami przystąpiła do Sojuszu.

Szczyt został zwołany m.in. w celu uczczenia 50. rocznicy powołania Paktu Północnoatlantyckiego. Odbywał się w czasie operacji NATO w Jugosławii i bombardowań tego kraju^[1].

W Waszyngtonie, obok spotkania Rady Północnoatlantyckiej, odbyło się również spotkanie Komisji NATO-Ukraina oraz posiedzenie Rady Partnerstwa Euroatlantyckiego (EAPC).

Podczas szczytu waszyngtońskiego Rada Północnoatlantycka przyjęła kilka kluczowych dokumentów:

• "Koncepcję strategiczną Sojuszu" – zrewidowaną koncepcję strategiczną, na nowo definiującą cele i zadania Sojuszu oraz wyznaczającą perspektywy strategiczne i podejście do zagadnień bezpieczeństwa w XXI wieku.
  • podstawowym celem NATO miało być zapewnienie wolności i bezpieczeństwa swych członków, a także utrzymanie pokoju i stabilności w regionie euroatlantyckim
  • do osiągnięcia powyższych celów, Sojusz postawił przed sobą następujące zadania: bezpieczeństwo, konsultacja, odstraszanie i obrona, zarządzanie kryzysami, partnerstwo.
  • NATO zadeklarowało szerokie podejście do bezpieczeństwa, uwzględniające obok wymiaru obronnego również czynniki polityczne, ekonomiczne, społeczne i związane z ochroną środowiska
  • w celu ochrony pokoju, bezpieczeństwa i stabilności Sojusz zadeklarował używanie określonych środków: utrzymanie jedności transatlantyckiej, utrzymanie potencjału militarnego Sojuszu, rozwijanie w ramach Sojuszu ESDI, zapobieganie konfliktom i zarządzanie kryzysami, otwartość na nowych członków oraz partnerstwo, współpracę i dialog.

W Waszyngtonie 19 państw członkowskich NATO przyjęło również:

• "Deklarację Waszyngtońską" – podkreślającą "zasadę otwartych drzwi" dla przyszłych państw członkowskich, a dokładniej dla "europejskich demokracji, gotowych do przyjęcia na siebie odpowiedzialności związanych z członkostwem".
• Deklarację "Sojusz dla XXI wieku" – prezentującą nową wizję Sojuszu w XXI wieku^[2]. Znalazły się w niej ustalenia, mówiące o powołaniu nowych lub rozwinięciu i wzmocnieniu już istniejących inicjatyw:
  • rozpoczęcie Planu Działań na rzecz Członkostwa (MAP, Membership Action Plan)^[3].
  • rozpoczęcie Inicjatywy Zdolności Obronnych (Defence Capabilities Initiative)^[4] – jej zadaniem miało być zwiększenie zdolności obronnych w celu zapewnienia skuteczności przyszłym operacjom wielonarodowym, m.in. poprzez zwiększenie interoperacyjności i mobilności sił Sojuszu, zdolności prowadzenia długotrwałych operacji, zdolności minimalizowania strat własnych oraz poprawę systemów dowodzenia, kontroli i łączności informatycznej
  • rozpoczęcie Inicjatywy przeciw Broni Masowego Rażenia (Weapons of Mass Destruction Initiative)
  • wzmocnienie Partnerstwa dla Pokoju, Rady Partnerstwa Euroatlantyckiego, Dialogu Śródziemnomorskiego oraz wzmocnienie Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony w ramach NATO (pierwszy raz użyto tej nazwy).
• "Oświadczenie w sprawie Kosowa" – potępiające "kampanię terroru" prezydenta Slobodana Miloševicia i powtórzyły swoją "determinację do położenia kresu jego represyjnym akcjom". Wezwały władze Jugosławii do zakończenia akcji militarnych, natychmiastowego zakończenia przemocy i represji w Kosowie, do wycofania z Kosowa serbskich wojsk, policji i oddziałów paramilitarnych. Wezwały również Miloševicia do udzielenia zgody na stacjonowanie w Kosowie sił międzynarodowych, zgody na powrót uchodźców i na dostęp organizacji humanitarnych do potrzebujących^[5].

• Stanisław Zarychta: Szczyty i sesje NATO platformą współpracy państw członkowskich. Gdynia: Akademia Marynarki Wojennej, 2020. ISBN 978-83-957735-7-0.

• NATO Summit – Washington, 23-25 April 1999, Strona oficjalna szczytu.
• Summits & Ministerial Meetings, Strona oficjalna NATO.