Stosunki polsko-maltańskie
Stosunki polsko-maltańskie – kulturowe, gospodarcze i polityczne zależności pomiędzy Maltą a Polską.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Stosunki dyplomatyczne między Maltą a Polską zostały nawiązane 23 października 1971. W listopadzie 1971 z pierwszą oficjalną wizytą w Polsce przebywał premier Malty Dominic Mintoff. Bardziej regularne kontakty Polska zaczęła utrzymywać z Maltą po roku 1989, czego efektem w 1990 było podpisanie pomiędzy obydwoma państwami umowy o współpracy kulturalnej i naukowej[1].
W październiku 2002 miała miejsce pierwsza w historii stosunków dwustronnych oficjalna wizyta prezydenta Malty, Guido de Marco w Polsce[2]. Prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski złożył wizytę oficjalną na Malcie w marcu 2004[1].
W 2007 powołano Towarzystwo Przyjaźni Maltańsko-Polskiej, aby promować współprace pomiędzy mieszkańcami obu krajów[3]. Towarzystwo zaprzestało swojej działalności w 2008.
Współpraca partnerska miast i gmin
[edytuj | edytuj kod]W ciągu kilku lat podpisano umowy partnerskie pomiędzy maltańskimi i polskimi miastami[4]:
- Gzirą i Wałbrzychem – umowę o współpracy podpisano 12 listopada 2000 w Wałbrzychu[5],
- Marsaskalą i Chojną – w ramach stowarzyszenia miast partnerskich Douzelage, którego gmina Chojna jest członkiem od 2004 roku, a Marsaskala od 2009 roku,
- Sliemą i Białymstokiem – umowę podpisano 8 stycznia 2018 w Białymstoku[6].
- Żejtun i Obornikami – umowę podpisano 25 września 2023 w Obornikach[7].
W latach 2012–2014, w ramach programu Ne.Mo Network for Mobility (Sieć dla Mobilności), gmina Trzemeszno współpracowała z radą lokalną Xagħra na wyspie Gozo[8].
Ambasady i konsulaty
[edytuj | edytuj kod]Malta otworzyła swą ambasadę w Warszawie w 2009. 1 grudnia 2014 Jolanta Janek została powołana na pierwszą ambasadorkę wizytującą Polski na Malcie (kadencję zakończyła w marcu 2019[9]). Polska ambasada w Valletcie działa od 2019[1]. 19 czerwca 2019 Tomasz Czyszek został mianowany Ambasadorem Nadzwyczajnym i Pełnomocnym Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Malty[10]. W 2023 otwarto Ambasadę RP w Valletcie[11].
W Polsce funkcjonuje pięć konsulatów honorowych Malty[12]:
- Białystok – Konsul Honorowy Janusz Antoni Kazberuk,
- Gdynia – Konsul Honorowy Sławomir Kalicki,
- Kraków – Konsul Honorowy Agnieszka Kamińska,
- Łódź – Konsul Honorowy Michał Moczkowski,
- Wrocław – Konsul Honorowy Krystyna Maria Mikulanka.
Na Malcie istniał Konsulat Honorowy RP w miejscowości Birkirkara – Konsul Honorowy Hector Spiteri.
Współpraca gospodarcza
[edytuj | edytuj kod]Malta jest jednym z najmniejszych partnerów handlowych Polski w Europie. Polski eksport na Maltę oraz import z Malty stanowią 0,02% całkowitego polskiego eksportu i importu. Od akcesji obu krajów do Unii Europejskiej w 2004 wzajemna wymiana handlowa znacząco wzrosła.
W 2005 r. obroty handlowe między krajami wynosiły zaledwie 13,6 mln euro, podczas gdy w latach 2018 i 2019 r. osiągnęły one poziom 110,6 i 99,5 mln euro. Polski eksport na Maltę w 2018 i 2019 uzyskał wartość odpowiednio 62,8 i 46,1 mln euro, a import z Malty – 47,8 i 53,4 mln euro.
Relatywnie wysoka jest wymiana usług między Polską i Maltą, która stale rośnie. W 2010 obroty usługami wyniosły 48,2 mln euro, w 2018 już 211,1 mln euro. Na koniec 2018 wartość inwestycji maltańskich w Polsce wyniosła 1 788,1 mln euro, podczas gdy polskie inwestycje bezpośrednie na Malcie osiągnęły poziom 691,7 mln euro[1].
Polacy odznaczeni maltańskimi orderami i odznaczeniami
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Malta - Polska na Malcie - Portal Gov.pl [online], Polska na Malcie [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ Malta's role is 'to bring Med. dimension closer to Europe' [online], Times of Malta [dostęp 2021-10-06] (ang.).
- ↑ Cultural initiative to promote Maltese-Polish ties, „Times of Malta” [dostęp 2021-10-06] (ang.).
- ↑ Home - Poland [online], foreignandeu.gov.mt [dostęp 2021-10-06] .
- ↑ GZIRA - Malta [online] [dostęp 2021-10-11] .
- ↑ Białystok ma nowego międzynarodowego partnera. Z Malty [online] [dostęp 2021-10-11] .
- ↑ Żejtun na Malcie nowym miastem partnerskim Obornik [online] [dostęp 2023-12-15] .
- ↑ Spotkanie Ne.Mo na Malcie [online] [dostęp 2021-10-11] .
- ↑ The Ambassador of the Republic of Poland to Malta Jolanta Janek paid a farewell call on Minister Carmelo Abela [online], foreignaffairs.gov.mt, 25 marca 2015 [dostęp 2019-05-08] (ang.).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 czerwca 2019 r. nr 110.18.2019 w sprawie mianowania Ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2021-10-06] .
- ↑ Minister Zbigniew Rau visits Malta [online], Ministry of Foreign Affairs Republic of Poland - Gov.pl website, 21 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-28] [zarchiwizowane z adresu 2023-04-27] (ang.).
- ↑ Honorary Consuls [online] [dostęp 2021-10-11] .