Stefan Katzy

Stefan Katzy

Stefan Katzy (1934)
Data i miejsce urodzenia	16 grudnia 1906 Hajduki Wielkie
Data i miejsce śmierci	24 kwietnia 1949 Chorzów
Obywatelstwo	niemieckie, polskie
Wzrost	167 cm[1]
Pozycja	napastnik, boczny obrońca, pomocnik
Kariera juniorska
Lata Klub 1920–1925 Ruch Chorzów
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole 1926–1935 Ruch Chorzów 166 (17)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1933–1934 Śląsk 2 (0)
↑ Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.

Stefan Katzy (ur. 16 grudnia 1906 w Hajdukach Wielkich, zm. 24 kwietnia 1949 w Chorzowie) – polski piłkarz^[1].

Przez całą karierę piłkarską był związany z Ruchem Chorzów, którego był wychowankiem. Mając czternaście lat trafił do drużyny juniorów, zaś do zespołu seniorów został włączony w sezonie 1926. W barwach Ruchu grał przez dziesięć sezonów i zdobył w tym czasie trzykrotnie mistrzostwo Polski (1933, 1934, 1935). W latach 1931–1933 pełnił funkcję kapitana zespołu^[2].

Stefan Katzy urodził się 16 grudnia 1906 roku w Hajdukach Wielkich. Treningi w juniorach Ruchu Chorzów rozpoczął w 1920 roku. Był wszechstronnym zawodnikiem, gdyż mógł występować na pozycji napastnika, lewego i prawego obrońcy oraz pomocnika^[3]. W styczniu 1926 roku Katzy zagrał jako środkowy napastnik w finałowym meczu o Puchar Stanisława Fliegera sezonu 1925/1926. Ruch pokonał drużynę 06 Załęże (3:2, 10 stycznia 1926 roku) i jako najlepsza drużyna ze Śląska zakwalifikował się do rozgrywek o Puchar Polski^[4][5]. Katzy wystąpił w przegranym meczu półfinałowym przeciwko Wiśle Kraków (1:0, 4 lipca 1926)^[6]. W rozgrywkach śląskiej A klasy, które zakończyły się dwa tygodnie po meczu o Puchar Polski, Ruch zajął pierwsze miejsce i reprezentował region w Mistrzostwach Polski^[7]. Katzy zagrał w dwóch przegranych spotkaniach z Wartą Poznań (6:0, 29 sierpnia 1926 roku i 2:4, 19 września 1926 roku) oraz zremisowanym meczu przeciwko Klubowi Turystów Łódź (2:2, 21 października 1926 roku)^[6]. W grudniu Ruch tryumfował w drugiej edycji Pucharu Stanisława Fliegera. W finałowym meczu pokonał 06 Załęże (4:2 pd., 8 grudnia 1926 roku), zaś jedną z bramek strzelił Katzy^[8][7].

Seria sześciu spotkań ze strzelonym golem Stefana Katzego[9]
Lp.	Data	Mecz	Przeciwnik	Wynik	Gol
1.	22.05.1927	wyjazdowy	Polonia Warszawa	3:5
2.	26.05.1927	wyjazdowy	Jutrzenka Kraków	1:3
3.	29.05.1927	domowy	Klub Turystów Łódź	2:0
4.	12.06.1927	wyjazdowy	Warta Poznań	1:4
5.	19.06.1927	wyjazdowy	Czarni Lwów	2:1
6.	26.06.1927	domowy	Legia Warszawa	3:1

W sezonie 1927 Ruch zajął dwunaste miejsce w rozgrywkach ligowych^[10]. Katzy wystąpił we wszystkich dwudziestu sześciu meczach ligowych i pełnił rolę napastnika bądź pomocnika^[9]. Z dorobkiem czternastu bramek był najlepszym strzelcem zespołu^[11]. W przegranym spotkaniu z ŁKS–em Łódź (1:3, 21 kwietnia 1927 roku) został wystawiony na lewym skrzydle w miejsce Karola Frosta, co spotkało się z krytyką ze strony prasy. Występ piłkarza skomentowano słowami: Nigdy (...) swego stanowiska nie pilnował, a przy oddawaniu piłki ustawiał się odwrotnie, kopiąc prawą nogą jakby lewą nie umiał. Stawianie Katzego na lewe skrzydło w miejsce Frosta jest największym błędem kierownictwa^[12]. W grze przeciwko Warszawiance (0:0, 1 maja 1927 roku) Katzy przestrzelił rzut karny^[13]. Spotkanie rozpoczął jako ofensywny zawodnik, jednak dokończył je jako obrońca^[14]. W maju zapoczątkował trwającą do czerwca serię sześciu kolejnych ligowych meczów ze strzelonym golem. W wygranym meczu z Polonią Warszawa (6:2, 7 sierpnia 1927 roku) zdobył cztery bramki, jednak pojedynek zweryfikowano jako walkower na korzyść przyjezdnych. W rewanżowym meczu z ŁKS–em Łódź (6:2, 9 października 1927 roku) oraz zremisowanym pojedynku z Legią Warszawa (1:1, 16 października 1927 roku) zastąpił w obronie Pawła Kutza^[9].

W sezonie 1928 Ruch zakończył rozgrywki ligowe na dwunastym miejscu w tabeli^[15]. Katzy zagrał w dwudziestu trzech meczach ligowych w pełnym wymiarze czasowym i strzelił trzy bramki. W pierwszych czterech kolejkach sezonu wystąpił na pozycji napastnika, zaś resztę spotkań rozegrał jako pomocnik lub obrońca^[9]. Po przegranym meczu Ruchu z Polonią Warszawa (1:2, 15 kwietnia 1928 roku), prasa wskazała Katzego jako winnego porażki. Miał demobilizować piłkarzy Ruchu „flegmatyczną” grą, zbyt dużą liczbą dryblingów i częstymi stratami piłek^[16]. W przegranym spotkaniu przeciwko Warcie Poznań (1:0, 24 czerwca 1928 roku) zdobył bramkę samobójczą^[17].

W sezonie 1929 Ruch zajął na zakończenie rozgrywek dziesiąte miejsce w tabeli^[18]. Katzy zagrał w dwudziestu czterech spotkaniach ligowych w pełnym wymiarze czasowym i zaczął pełnić od początku sezonu rolę obrońcy^[19]. W meczu przeciwko Garbarni Kraków (1:1, 21 kwietnia 1929 roku) Katzy strzelił głową bramkę samobójczą^[20]. W spotkaniu z 1. FC Katowice (1:1, 15 września 1929 roku) sprokurował w pierwszej połowie rzut karny. W piętnastej minucie meczu Katzy przewrócił się we własnym polu karnym i złapał piłkę w ręce, której wcześniej po strzale rywali nie dosięgnął bramkarz Herman Kremer^[21].

W sezonie 1930 Ruch zakończył rozgrywki ligowe na ósmym miejscu^[22]. Katzy wystąpił w dwudziestu jeden meczach ligowych^[23].

W sezonie 1931 Ruch zajął na zakończenie sezonu piąte miejsce w tabeli ligowej^[22]. Katzy zagrał w dziewiętnastu kolejkach ligowych^[24]. W przegranym spotkaniu z Cracovią (4:1, 28 czerwca 1931 roku) został wykluczony z boiska za nieodpowiednią formę protestu po straconej bramce^[25]. Katzy przejął po Józefie Sobocie funkcję kapitana drużyny i sprawował ją przez trzy sezony^[2].

W sezonie 1932 Ruch przegrał trzy ostatnie spotkania ligowe, przez co zajął w tabeli siódme miejsce^[22]. Katzy wystąpił w dwunastu meczach ligowych^[26].

W sezonie 1933 Ruch zdobył mistrzostwo Polski^[27]. Katzy zagrał w dziewiętnastu kolejkach ligowych. Jedynym meczem, w którym nie wystąpił, było spotkanie inauguracyjne sezon przeciwko Garbarni Kraków (6:0, 2 kwietnia 1933 roku)^[28]. Podczas wyjazdowego meczu towarzyskiego z Polonią Karwina (4:1, 14 maja 1933 roku) został usunięty z boiska za krytykowanie decyzji sędziego^[29]. W październiku zagrał w przegranym sparingu reprezentacji Śląska, której przeciwnikiem była reprezentacja Polski (1:2, 4 października 1933 roku)^[30].

W sezonie 1934 Ruch obronił tytuł mistrza Polski^[31]. Katzy zagrał w osiemnastu spotkaniach ligowych^[32]. W przegranym meczu z Wisłą Kraków (2:1, 2 września 1934 roku) został kopnięty przez Bolesława Habrowskiego, na co zareagował w ten sam sposób^[33]. Katzy został za to przewinienie usunięty z boiska przez sędziego^[34]. W kwietniu wystąpił w wygranym meczu towarzyskim reprezentacji Śląska, której przeciwnikiem była reprezentacja Krakowa (3:0, 15 kwietnia 1934 roku)^[35].

W sezonie 1935 Ruch trzeci raz z rzędu został mistrzem Polski^[36]. Katzy zagrał w jednym meczu ligowym, w którym przeciwnikiem Ruchu była Legia Warszawa (6:0, 20 czerwca 1935 roku)^[37]. Katzy zakończył karierę piłkarską po sezonie, zaś jego miejsce w drużynie uzupełnił Antoni Rurański^[36].

• Mistrzostwo Polski (3 razy) w sezonach: 1933, 1934, 1935

Katzy był z wykształcenia elektrotechnikiem. Miał młodszego brata Aleksandra, zawodnika rezerw Ruchu Chorzów. Katzy zmarł w wieku czterdziestu dwóch lat po ciężkiej operacji żołądka. Został uznany za honorowego członka Ruchu Chorzów^[1].

• Andrzej Gowarzewski, Joachim Waloszek: Ruch Chorzów. GiA Katowice, 1995. ISBN 83-902751-3-9.
• Andrzej Gowarzewski: Mistrzostwa Polski. Ludzie (1918-1939). 100 lat prawdziwej historii. GiA Katowice, 2017. ISBN 978-83-88232-61-9.
• Jerzy Miatkowski, Jarosław Owsiański: 1927. Ten pierwszy sezon ligowy. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2017. ISBN 978-83-7986-152-1.