Stanisław Marcinów

Stanisław Marcinów

Data i miejsce urodzenia	4 maja 1901 Darachowie
Data i miejsce śmierci	11 maja 1980 Warszawa
Narodowość	polska
Alma Mater	Politechnika Lwowska
Dziedzina sztuki	rzeźba
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Marcinów (ur. 4 maja 1901 w Darachowie^[1], zm. 11 maja 1980 w Warszawie) – polski rzeźbiarz, wykładowca akademicki.

Studiował na wydziale architektury Politechniki Lwowskiej w latach 1921–1922^[1], a następnie w pracowni Xawerego Dunikowskiego na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w latach 1922–1928^[1]. W Krakowie należał do grupy Zwornik^[1]. Po ukończeniu studiów pracował jako scenograf w teatrze Gong w Krakowie^[2]. W 1923 poślubił córkę burmistrza Nowego Targu Janinę Rajską^[2]. Zagrożony aresztowaniem podczas II wojny światowej ukrywał się, początkowo w Krościenku, a następnie w Krakowie^[2].

Po II wojnie światowej przeprowadził się na Śląsk^[2]. W 1945 roku współpracował z Wydziałem Kultury i Sztuki Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach w organizacji życia artystycznego na Śląsku^[1]. Był dyrektorem Liceum Sztuk Plastycznych i Liceum Technik Plastycznych w Katowicach w latach 1945–1947^[1]. Następnie pracował jako wykładowca na Wydziale Malarstwa i Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie – Oddział w Katowicach w latach 1947–1963^[1], od 1964 do 1970 roku pracował tamże jako docent^[1]. W 1952 przeniósł się do Warszawy i został wykładowcą na Wydziale Rzeźby warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych^[2]. Mieszkał w Warszawie przy ul. Wiktorskiej 83/87 m.35^[3]. Zmarł 11 maja 1980^[4]. Został pochowany na Cmentarzu Wilanowskim^[2].

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1970)^[3]
• Złoty Krzyż Zasługi (18 stycznia 1946)^[5]
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)^[3]

• nagroda Związku Polaków w Ameryce w konkursie na pomnik Władysława Orkana (1935)^[3]
• nagroda miasta Krakowa (Wystawa Okręgu Krakowskiego Związku Polskich Artystów Plastyków (1939)^[3]
• I nagroda w konkursie na Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej w Sosnowcu^[3]
• nagrody Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach (1948, 1957)^[3]

Zajmował się rzeźbą zarówno monumentalną, jak i kameralną, rzeźbił w kamieniu naturalnym i sztucznym, wykorzystywał także gips polichromowany^[1]. Jego rzeźby po 1945 roku powstały w duchu socrealizmu^[2]. Publikował ponadto teksty o sztuce w „Kulturze”, „Odrze”, „Trybunie Ludu”^[1].

Wybrane dzieła:

• scenografia dla teatru Gong w Krakowie (1928)^[1]
• rzeźby do katedry na Wawelu z Wandą Ślędzińską i Xawerym Dunikowskim (1930)^[1]
• płaskorzeźba Ostatnia wieczerza dla Śląskiego Seminarium Duchownego^[1]
• część attyki Seminarium Częstochowskiego w Krakowie^[1]
• pomnik Adama Mickiewicza do parku miejskiego w Nowym Targu^[2]
• projekt tablicy upamiętniającej dziesiątą rocznicę Bitwy Warszawskiej, którą umieszczono na frontonie ratusza w Nowym Targu^[2] (1930)
• pomnik Władysława Orkana w Nowym Targu^[1] (z Michałem Rekuckim, 1932–1933^[2], odsłonięty w 1933 roku na placu Juliusza Słowackiego)
• Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej w Katowicach (1948)^[1]
• Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej w Sosnowcu (1948)^[1]
• rzeźby do Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku (1953–1955)^[1] (zob. rzeźby w Parku Śląskim)
• supraporty oraz płaskorzeźba w holu Pałacu Młodzieży w Katowicach (1953–1955)^[1]
• pomnik Włodzimierza Lenina dla Kopalni Węgla Kamiennego Wesoła (1968)^[1]