Stanisław Hebanowski (architekt)

Stanisław Hebanowski

Data urodzenia	28 marca 1820
Data śmierci	13 lutego 1898
Miejsce spoczynku	Giecz
Zawód, zajęcie	architekt
Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Hebanowski (ur. 28 marca 1820, zm. 13 lutego 1898) – polski architekt.

Jego ojciec był profesorem gimnazjum klasycznego^[1]. Początkowo uczył się zawodu w prywatnej szkole u Antoniego Krzyżanowskiego^[2]. W latach 1842–1844 studiował w Akademii w Berlinie, a następnie w Paryżu. Przed rokiem 1855 powrócił do Poznania i rozpoczął pracę jako prywatny architekt i budowniczy. W jego projektach widoczne są wpływy renesansu włoskiego i francuskiego. Do wnętrz wprowadził dekoracje barokowo-rokokowe.

Dla Hipolita Cegielskiego zaprojektował willę przy ul. Podgórnej oraz fabrykę. Z zabudowań zakładów Cegielskiego, przy ul. Strzeleckiej, zachował się do dzisiaj kantor z wieżą^[3].

 Osobny artykuł: Kamienica przy Świętym Marcinie 11 w Poznaniu.

W Poznaniu znana jest tylko jedna kamienica wybudowana przez Hebanowskiego. Kamienicę tę, przy ulicy św. Marcina, wybudował dla siebie, w spółce finansowej z lekarzem Teofilem Mateckim^[4]. Kamienica graniczyła z dawnym cmentarzem kościoła św. Marcina, gdzie w roku 1859 odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza. Kamienica stanowiła z lewej strony tło dla pomnika.

W 1872 roku Hebanowski wykonał projekt Teatru Polskiego. Stanisław Hebanowski był również członkiem rady miejskiej^[5].

Został pochowany na cmentarzu w Gieczu, którego był właścicielem^[6].

Jego klientami byli jednak głównie polscy ziemianie. W Wielkopolsce zachowało się wiele budowli projektowanych przez Hebanowskiego:

• Pałac w Łęknie (1857)
• Kaplica Kalksteinów w Chełmży (1858–1862)
• Pałac w Dusinie (1865)
• Pałac Potworowskich w Kosowie (1866)
• Kościół św. Katarzyny w Brodnicy (1867–1874)
• Pałac w Posadowie (1870)
• Pałac w Tarcach (1871)
• Pałac w Nowej Wsi (1874–1876)
• Pałac w Mystkach (1877)
• Pałac w Biezdrowie (1877)
• Zespół pałacowo-parkowy w Potulicach

• ZofiaZ. Ostrowska-Kębłowska ZofiaZ., Architektura i Budownictwo w Poznaniu w Latach 1790-1880, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe – Oddział w Poznaniu, 1982, ISBN 83-0103720-2, ISSN 0079-466X .
• AndrzejA. Żurowski AndrzejA., Hebanowski, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1985, ISBN 83-221-0234-8 .