Sorkokret

Sorkokret
	Uropsilus
	Milne-Edwards, 1871
	; Przedstawiciel rodzaju – sorkokret ryjówkonogi (U. soricipes) na ilustracji z 1871 roku
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	owadożery
Podrząd	Erinaceota
Rodzina	kretowate
Podrodzina	sorkokrety
Rodzaj	sorkokret
	Typ nomenklatoryczny
	Uropsilus soricipes Milne-Edwards, 1871
Synonimy
	Nasillus O. Thomas, 1911; Rhynchonax O. Thomas, 1911; Rhynchonax O. Thomas, 1912;
	Nasillus O. Thomas, 1911; Rhynchonax O. Thomas, 1911; Rhynchonax O. Thomas, 1912;
Gatunki
	10 gatunków – zobacz opis w tekście
	10 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sorkokret^[4] (Uropsilus) – rodzaj ssaków z podrodziny sorkokretów (Uropsilinae) w obrębie rodziny kretowatych (Talpidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Chińskiej Republice Ludowej i Mjanmie^[5]^[6]^[7].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 65–83 mm, długość ogona 50–75 mm, długość ucha 5,5–9 mm, długość tylnej stopy 12–17,5 mm; masa ciała 5,9–11,2 g^[6]^[8]^[9]^[10].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1871 roku francuski zoolog Alphonse Milne-Edwards na łamach Nouvelles archives du Muséum d’histoire naturelle^[1]. Na gatunek typowy Milne-Edwards wyznaczył (oznaczenie monotypowe) sorkokreta ryjówkonogiego (U. soricipes).

Etymologia

Uropsilus: gr. ουρα oura ‘ogon’; ψιλός psilos ‘nagi’^[11].
Nasillus: łac. nasus ‘nos’^[12]; przyrostek zdrabniający -illus^[13]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Nasillus gracilis O. Thomas, 1911.
Rhynchonax: gr. ῥυγχος rhunkhos ‘pysk, ryj’^[14]; αναξ anax, ανακτος anaktos ‘król, pan’^[15]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Rhynchonax andersoni O. Thomas, 1911.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[16]^[8]^[5]^[4]:

Uropsilus investigator (O. Thomas, 1922) – sorkokret wścibski
Uropsilus nivatus (G.M. Allen, 1923)
Uropsilus aequodonenia Liu Yang, Liu Shaoying, Sun Zhiyu, Guo Peng, Fan Zhenxin & Murphy, 2013
Uropsilus andersoni (O. Thomas, 1911) – sorkokret syczuański
Uropsilus gracilis (O. Thomas, 1911) – sorkokret smukły
Uropsilus atronates (G.M. Allen, 1923)
Uropsilus fansipanensis Bui Tuan Hai, Okabe, Le Hoang Tu Linh, Nguyen Thi Ngan & Motokawa, 2023
Uropsilus dabieshanensis Hu Tingli, Xu Zhen, Zhang Heng, Liu Yingxun, Liao Rui, Yang Guangdao, Sun Ruolei, Shi Jie, Ban Qian, Li Chunlin, Liu Shaoying & Zhang Baowei, 2021
Uropsilus huanggangensis Chen Zhongzheng, Jiang Xuelong & Ren Xueyang, 2023
Uropsilus soricipes Milne-Edwards, 1871 – sorkokret ryjówkonogi

Przypisy

↑ ^a ^b A. Milne-Edwards. Rapport adresse a mm. les Profksseurs-Administratkuhs du Museum d’Histoire Naturelle. „Nouvelles archives du Muséum d’histoire naturelle”. Bulletin des Nouvelles Archives du Muséum. 7, s. 92-93, 1871. (fr.).
↑ ^a ^b O. Thomas. [On mammals collected in thc Provinces of Sze-chuan and Yunnan, western China, by Mr. Malcolm Anderson, for the Duke of Bedford’s exploration of eastern Asia]. „Abstracts of the Proceedings of the Zoological Society of London”. 100, s. 49, 1911. (ang.).
↑ O. Thomas. The Duke of Bedford’s Zoological Exploration of Eastern Asia.—XV. On Mammals from the Provinces of Sze-chwan and Yunnan, Western China. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1912, s. 130, 1912. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 77. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 78. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b B. Kryštufek & M. Motokawa: Family Talpidae (Moles, Desmans, Star-nosed Moles and Shrew Moles). W: R.A. Mittermeier & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 8: Insectivores, Sloths and Colugos. Barcelona: Lynx Edicions, 2018, s. 597–598. ISBN 978-84-16728-08-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Uropsilus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2023-03-25].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 442. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ H.T. Bui, S. Okabe, T.H. Le, N.T. Nguyen & M. Motokawa. A new shrew mole species of the genus Uropsilus (Eulipotyphla: Talpidae) from northwestern Vietnam. „Zootaxa”. 5339 (1), s. 59–78, 2023. DOI: 10.11646/zootaxa.5339.1.3. (ang.).
↑ X. Ren, Y. Xu, Y. Li, H. Yao, Y. Fang, L. Khanal, Cheng, W. Zeng X. Jiang & Z. Chen. A new species of shrew moles, genus Uropsilus Milne-Edwards, 1871 (Mammalia, Eulipotyphla, Talpidae), from the Wuyi Mountains, Jiangxi Province, eastern China. „ZooKeys”. 1186, s. 25–46, 2023. DOI: 10.3897/zookeys.1186.111592. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 702, 1904. (ang.).
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 163.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 125.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 222.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 17.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.12) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-07]. (ang.).

Bibliografia

E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[edw-1] A. Milne-Edwards. Rapport adresse a mm. les Profksseurs-Administratkuhs du Museum d’Histoire Naturelle. „Nouvelles archives du Muséum d’histoire naturelle”. Bulletin des Nouvelles Archives du Muséum. 7, s. 92-93, 1871. (fr.).

[tho11-2] O. Thomas. [On mammals collected in thc Provinces of Sze-chuan and Yunnan, western China, by Mr. Malcolm Anderson, for the Duke of Bedford’s exploration of eastern Asia]. „Abstracts of the Proceedings of the Zoological Society of London”. 100, s. 49, 1911. (ang.).

[tho12-3] O. Thomas. The Duke of Bedford’s Zoological Exploration of Eastern Asia.—XV. On Mammals from the Provinces of Sze-chwan and Yunnan, Western China. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1912, s. 130, 1912. (ang.).

[miiz-4] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 77. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[icmw-5] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 78. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[hmw-6] B. Kryštufek & M. Motokawa: Family Talpidae (Moles, Desmans, Star-nosed Moles and Shrew Moles). W: R.A. Mittermeier & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 8: Insectivores, Sloths and Colugos. Barcelona: Lynx Edicions, 2018, s. 597–598. ISBN 978-84-16728-08-4. (ang.).

[msw-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Uropsilus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2023-03-25].

[amw-8] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 442. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[bui&inni-9] H.T. Bui, S. Okabe, T.H. Le, N.T. Nguyen & M. Motokawa. A new shrew mole species of the genus Uropsilus (Eulipotyphla: Talpidae) from northwestern Vietnam. „Zootaxa”. 5339 (1), s. 59–78, 2023. DOI: 10.11646/zootaxa.5339.1.3. (ang.).

[ren&inni-10] X. Ren, Y. Xu, Y. Li, H. Yao, Y. Fang, L. Khanal, Cheng, W. Zeng X. Jiang & Z. Chen. A new species of shrew moles, genus Uropsilus Milne-Edwards, 1871 (Mammalia, Eulipotyphla, Talpidae), from the Wuyi Mountains, Jiangxi Province, eastern China. „ZooKeys”. 1186, s. 25–46, 2023. DOI: 10.3897/zookeys.1186.111592. (ang.).

[pal-11] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 702, 1904. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=203_163]-12] Jaeger 1959 ↓, s. 163.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=165_125]-13] Jaeger 1959 ↓, s. 125.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=262_222]-14] Jaeger 1959 ↓, s. 222.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=57_17]-15] Jaeger 1959 ↓, s. 17.

[mdd-16] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.12) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-07]. (ang.).

[1]