Shelley Duvall

Shelley Duvall

Duvall na planie filmu Bernice Bobs Her Hair (1976)
Imię i nazwisko	Shelley Alexis Duvall
Data i miejsce urodzenia	7 lipca 1949 Houston
Data i miejsce śmierci	11 lipca 2024 Blanco
Zawód	aktorka, producentka filmowa, scenarzystka, piosenkarka, komediantka
Współmałżonek	Bernard Sampson (1970–1974; rozwód)
Lata aktywności	1970–2002
Multimedia w Wikimedia Commons

Shelley Alexis Duvall (ur. 7 lipca 1949 w Houston, zm. 11 lipca 2024 w Blanco^[1]) – amerykańska aktorka, producentka filmowa, scenarzystka i piosenkarka.

Urodziła się w Houston w Teksasie jako córka Bobbie Ruth Crawford, agentki nieruchomości, i Roberta Richardsona „Bobby’ego” Duvalla (1919–1995)^[2], prawnika. Nie była spokrewniona z aktorem Robertem Duvallem^[3]. Wychowywała się z trzema braćmi: Scottem, Shane’em i Stewartem^[4]. Po ukończeniu Stephen Pool Waltrip High School^[5], Duvall sprzedawała kosmetyki w Foley i uczęszczała do South Texas Junior College, gdzie specjalizowała się w żywieniu i terapii dietą. Miała 18 lat, gdy na wystawie swojego ówczesnego chłopaka poznała ludzi zajmujących się produkcją filmową, którzy stwierdzili, że powinna zgłosić się na przesłuchanie do nowej produkcji^[6].

Poznała Roberta Altmana, gdy zaproponował jej rolę w swoim komediodramacie Brewster McCloud (1970) z Budem Cortem i Sally Kellerman. Potem zagrała w jego kolejnych filmach: McCabe i pani Miller (1971), Złodziejach takich jak my (1974), Nashville (1975) i Buffalo Billu i Indianach (1976)^[7]. Znalazła się także w obsadzie komedii romantycznej Woody’ego Allena Annie Hall (1977) jako reporterka „Rolling Stone”, która umawia się z Alvym Singerem (Woody Allen) i mówi: „Seks z tobą to naprawdę doświadczenie kafkowskie”^[8].

Kreacja Mildred „Millie” Lammoreaux w dramacie Altmana Trzy kobiety (3 Women, 1977) przyniosła jej nagrodę na Festiwalu Filmowym w Cannes (1977) i Los Angeles Film Critics Association (LAFCA), a także zdobyła nominację do nagrody BAFTA (1978). Jednak za rolę Wendy Torrance, żony popadającego w obłęd trzeźwiejącego alkoholika i początkującego pisarza (Jack Nicholson) w filmie Stanleya Kubricka Lśnienie (The Shining, 1980) była nominowana do Złotej Maliny jako najgorsza aktorka roku, choć sam film okazał się dużym sukcesem komercyjnym. Po 40 latach, w 2022 odebrano jej nominację do Złotej Maliny; kapituła statuetek uznała, że na jej występ miało wpływ to, jak traktował ją na planie reżyser^[9].

W 1982 była gospodarzem i producentem wykonawczym programu telewizyjnego dla dzieci Faerie Tale Theatre, za który otrzymała Peabody Award (1984). Zagrała w siedmiu odcinkach: Titelitury (1983), Roszpunka (1983), Słowik (1983), Królewna Śnieżka (1984), Kot w butach (1985) i Aladyn (1986). W pierwszym odcinku Żabi król (1982) zagrali: Robin Williams i Teri Garr. Za program dla dzieci Tall Tales & Legends (1985–87) i program Shelley Duvall’s Bedtime Stories (1992–93) zdobyła nominację do nagrody Emmy (1988, 1992).

7 lipca 1970 wyszła za mąż za artystę Bernarda Sampsona. Para rozwiodła się w roku 1974. Była także związana z muzykiem Paulem Simonem (w latach 1976–1978), Ringo Starrem (1978–79), Patrickiem Reynoldsem (1978) i Stanleyem Wilsonem (1980–86)^[10]. Od 1989 jej partnerem był muzyk Dan Gilroy, były członek zespołu Breakfast Club^[11].

18 listopada 2016 do swojego show zaprosił ją dr Phillip C. McGraw. Podczas wywiadu Duvall przyznała, że ma zaburzenia psychiczne, traci kontakt z rzeczywistością i potrzebuje pomocy. Zapytana o Robina Williamsa, z którym spotkała się w 1980 roku na planie filmu Popeye. powiedziała, że nie wierzy, że aktor nie żyje (zmarł w 2014 roku). Dodała, że zmienił jedynie swoją postać i przyznała, że go widuje. Wyznała też, że jest prześladowana przez szeryfa z Nottingham, fikcyjną postać z filmu Robin Hood. Zgodziła się na leczenie pod warunkiem, że McGraw obieca, że nikt jej nie zamorduje podczas badania^[12]. Po wywiadzie Duvall trafiła do zakładu psychiatrycznego w południowej części Kalifornii, lecz po trzech dniach odmówiła leczenia i wróciła do swojego domu. Mia Farrow skomentowała na Twitterze: Powinno istnieć prawo, które chroni osoby chore psychicznie przed drapieżnikami z programów telewizyjnych, takimi jak Dr. Phil, który wykorzystał Shelley Duvall dla własnego zysku. Z emisji programu nie była zadowolona również córka Stanleya Kubricka – Vivian i opublikowała list otwarty, w którym wyraża swoje oburzenie i obrzydzenia tym co zrobił dr Phil i producenci jego programu. Dodała w nim, że ma nadzieję, że inni również zbojkotują jego talk-show i przestaną oglądać „pozbawioną serca rozrywkę, która nie ma nic wspólnego z leczeniem”. W pomoc finansową dla Duvall zaangażowała się córka Kubricka (w Internecie zbierała pieniądze na leczenie) i organizacja The Actors Fund^[13][14][15].

Zmarła 11 lipca 2024 w Blanco w Teksasie w wieku 75 lat^[16]. Jej partner, Dan Gilroy, poinformował, że przyczyną śmierci były powikłania wywołane cukrzycą^[17].

• 1973: Cannon jako Liz Christie
• 1973: Love, American Style jako Bonnie Lee
• 1976: Baretta jako Aggie
• 1982–87: Faerie Tale Theatre jako gospodarz
• 1985–87: Tall Tales & Legends jako gospodarz
• 1986: Chlupotki (Popples)
• 1992–93: Shelley Duvall’s Bedtime Stories
• 1994: Prawnicy z Miasta Aniołów (L.A. Law) jako Margo Stanton
• 1995: Frasier jako Caroline (głos)
• 1997: Opowieści z księgi cnót (Adventures from the Book of Virtues) jako Fairy (głos)
• 1997: Prawdziwe potwory (Aaahh!!! Real Monsters) jako Ocka (głos)
• 1998: Maggie Winters jako Muriel
• 1998: Wishbone jako Renee Lassiter
• 1999: Kolorowy dom (The Hughleys) jako pani Crump

• Hello, I’m Shelley Duvall...Merry Christmas (1991)
• Hello, I’m Shelley Duvall...Sweet Dreams (1991)
• The Animal Express (1992)
• Digby’s Adventures, Sanctuary Woods (1994, CD-ROM) – narrator

• Shelley Duvall w bazie IMDb (ang.)
• Shelley Duvall w bazie Filmweb
• Shelley Duvall w bazie Notable Names Database (ang.)