Sławomir Wierzcholski

Sławek Wierzcholski

Sławek Wierzcholski foto: Krzysztof Szafraniec
Imię i nazwisko	Sławomir Ignacy[a] Wierzcholski
Data i miejsce urodzenia	19 kwietnia 1958 Toruń
Instrumenty	harmonijka, gitara
Typ głosu	bas-baryton
Gatunki	blues
Instrument
harmonijka usta, HOHNER, Special 20
Zespoły
Nocna Zmiana Bluesa
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Sławomir Ignacy^[a] Wierzcholski, znany również jako Sławek Wierzcholski (ur. 19 kwietnia 1958 w Toruniu) – wirtuoz harmonijki ustnej, wokalista, autor tekstów i muzyki, dziennikarz radiowy i prasowy. Założyciel grupy Nocna Zmiana Bluesa. Członek Akademii Fonograficznej ZPAV^[1].

Ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Toruniu^[2]. Jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu^{[potrzebny przypis]}. W późniejszych latach był wolnym słuchaczem z historii jazzu^{[potrzebny przypis]} na Uniwersytecie Indiana w Bloomington w USA^[3].

Sławomir Wierzcholski (wśród muzyków znany bardziej jako Sławek) rozpoczął przygodę z muzyka w ósmej klasie szkoły podstawowej, uczęszczając na zajęcia nauki gry na gitarze w "Domu Harcerza" w Toruniu^{[brak potwierdzenia w źródle][3]}.

W 1982 roku, jako student Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika założył grupę Nocna Zmiana Bluesa, której jest nadal liderem i z którą dalej koncertuje w Polsce i za granicą, m.in. Francja, Węgry, Związek Radziecki, Szwecja, Belgia, Niemcy, Holandia, Zimbabwe, Stany Zjednoczone.

Z tym zespołem i pod własnym nazwiskiem wydał dwadzieścia dziewięć płyt (3 LP, 22 CD, 3 DVD) 4 z nich zdobyły status "Złotej Płyty". Wystąpił w wielu programach radiowych i telewizyjnych. Jako sideman, Sławek gra na harmonijce na kilkunastu płytach takich wykonawców jak m.in. Maanam, Majka Jeżowska, Krystyna Prońko, Danuta Błażejczyk i inni.

Sławek Wierzcholski nagrał 3 solowe płyty z towarzyszeniem kultowych polskich artystów: CD "Ciśnienie" z grupą Dżem, CD "Piątek wieczorem z Wojciechem Karolakiem (nagrodzony "Złotą Płytą"), CD "Samotna kolacja" z Krystyną Prońko. Koncertował i nagrywał z bluesmanami amerykańskimi, wśród których byli m.in. Charlie Musselwhite, Junior Wells i Louisiana Red oraz z czołówką polskich muzyków rockowych i jazzowych.

Z Nocną Zmianą Bluesa otwierał koncert grupy Blues Brothers (Norymberga 1989) i B.B. Kinga (Warszawa 1996). Sławek jest wykonawcą partii harmonijki ustnej na ścieżkach dźwiękowych kilku filmów i seriali telewizyjnych gdzie wykonywał m.in. kompozycje Krzesimira Dębskiego i Michała Lorenca. Sam stworzył muzykę do serialu TVP „Babilon.pl” (reż. W. Maciejewski), do spektaklu „Historia o Miłosiernej” w Teatrze im. Wilama Horzycy w Toruniu oraz do musicalu "Tajemnica Tomka Sawyera"^[4]. Jego harmonijka pojawia się w serialach telewizyjnych: "Rodzinka.pl" oraz "Ojciec Mateusz".

Wierzcholski jest autorem i kompozytorem wielu znanych utworów bluesowych, jak m.in. „Chory na bluesa”, „Blues mieszka w Polsce”, „John Lee Hooker”, „Hotelowy blues”, „Szósta zero dwie” i wielu innych.

Utwory Wierzcholskiego (teksty bądź muzykę) wykonują też artyści o szerokim spektrum stylistycznym a m.in. Felicjan Andrzejczak, Big Bike Orchestra, Forsal, Mariusz Kalaga, Marcin Miller, Krystyna Prońko, Krzysztof Respondek, Patrycja Runo, Lidia Stanisławska, Top Girls, TSA i inni^{[potrzebny przypis]}.

Od roku 2001 prowadził autorską audycję Okolice bluesa w warszawskim Polskim Radiu RDC (wówczas Radiu dla Ciebie). Zrealizował tam ponad 500 autorskich audycji.

Wcześniej przez czternaście lat prowadził w Programie 3 Polskiego Radia audycje popularyzujące bluesa. Zrealizował ponad 1500 autorskich audycji, a wśród nich:

• Z muzycznej kolekcji Marii Jurkowskiej
• Blues w pigułce
• Bluesełka
• Trójka pod księżycem
• Między rockiem a Hitchcockiem
• Folkowo - bluesowa gazeta radiowa (wspólnie z Wojciechem Ossowskim)
• Trochę bluesa
• Przez sześć lat prowadził cykliczną audycję o bluesie "Korzenie i owoce" w Programie Drugim Polskiego Radia^[5][6]
• Przez wiele lat był współpracownikiem miesięcznika Jazz Forum. Od chwili założenia współpracuje z kwartalnikiem "Twój blues"

Jest autorem trzech podręczników gry na harmonijce ustnej^[7], telewizyjnego kursu gry na tym instrumencie oraz wykładowcą na warsztatach instrumentalnych (m.in. w le Creusot we Francji). W roku 1997, Sławek, jako pierwszy Polak – bluesman, wystąpił wśród najwybitniejszych harmonijkarzy na Światowym Festiwalu Harmonijki w Trossingen w Niemczech.

Przez 19 lat (2001-2019) był dyrektorem artystycznym festiwalu Harmonica Bridge^[8][9][10].

Wierzcholski jest wiceprezesem Stowarzyszenia Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno – Muzycznych SAWP, członkiem zarządu Związku Autorów i Kompozytorów ZAKR^[11], sekretarzem Sekcji Autorów Muzyki Rozrywkowej i Tanecznej (B)^[12] oraz członkiem Komisji Rewizyjnej Związku zawodowego Muzyków RP^[13].

Wierzcholski jest również autorem tekstów i muzyki kilku płyt dla dzieci (m.in. zespołu "Korniki"^[14] oraz autorem muzyki do musicalu "Tajemnica Tomka Sawyera" (libretto: Jerzy A. Masłowski) wystawianego przez teatr Muzyczny w Toruniu, Teatr Miejski w Lesznie a obecnie na Scenie Relax w Warszawie^[15].

1 kwietnia 2015 w południe, z okazji Prima aprilis, Wierzcholski zagrał na harmonijce ustnej tradycyjny hejnał z wieży Kościoła Mariackiego w Krakowie^[16].

Jest endoreserem (twarzą) firmy czo��owego światowego producenta harmonijek ustnych HOHNER.

Z okazji przypadającego w roku 2007 jubileuszu ćwierćwiecza działalności artystycznej, Wierzcholski otrzymał szereg nagród i wyróżnień, jak m.in. nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, nagrodę Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Medal „Thorunium” Prezydenta Torunia. W 2022 odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi^[17].

Wcześniej przyznano mu również tytuł Honorowego Obywatela Rawy Mazowieckiej i tytuł Honorowego Obywatela Miasta i Gminy Leśna oraz honorowe wyróżnienie na Festiwalu „Old Jazz Meeting”.

W ankiecie „Blues Top” kwartalnika „Twój blues” Wierzcholski od lat zdobywa czołowe miejsca w kraju jako osobowość bluesa, wokalista i mistrz harmonijki.

W roku 2002 ukazała się biograficzna książka o Sławku autorstwa Jana Skaradzińskiego i Mariusza Szalbierza pt. „Chory na bluesa”^[18].

W roku 2014 ukazała się kolejna książka poświęcona Wierzcholskiemu: "Cały ten blues - przypadek Sławka Wierzcholskiego" autorstwa Mirosława Pęczaka^[19].

Sławkowi Wierzcholskiemu bądź Nocnej Zmianie Bluesa poświęcone są trzy telewizyjne filmy dokumentalne:

• "Sekrety przedświtu" 1988, reż. 'Grzegorz Styła
• "Zawsze wygra blues" 1996 - reż. Jerzy Krysiak
• "Chory na bluesa" 2014 - reż. Hubert Gorczyca^[20]

W 2011 został uhonorowany Katarzynką w toruńskiej Piernikowej Alei Gwiazd. W 2011 został również uhonorowany jako Ikona Olsztyńskich Nocy Bluesowych.

9 maja 2012 Sławomir Wierzcholski został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Tego samego dnia otrzymał również nagrodę Stowarzyszenia Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno - Muzycznych^[21].

Dyskografia nie obejmuje licznych wznowień i kompilacji CD Sławka Wierzcholskiego i Nocnej Zmiany Bluesa.

• 1986 - Nocny koncert, POLJAZZ PSJ-011
• 1998 - The Blues Nightshift, POLSKIE NAGRANIA SX 2569
• 1990 - Zróbmy to razem, LP Polskie Nagrania SX 2843
• 1991 - The Best of The Blues Nightshift JAM
• 1992 - Unforgettable Bluesmen, JAM CD 0292
• 1993 - Chory na bluesa, BASS RECORDS BMC 038
• 1995 - Blues mieszka w Polsce, HAMMER MUSIC HCD 001 1995
• 2000 - Zawsze wygra blues, POMATON EMI 7243 5 24866 2 5
• 2005 - Blues w sile wieku, MTJ
• 2006 - Harmonijkowy as, POLSKIE RADIO PRCD – 402 – złota płyta^[22]
• 2006 - Historia choroby, (6 CD Box) MTJ CD 90081 – platynowa płyta^[23]
• 2010 - Koncert w Suwałkach (z gościnnym udziałem Jana Błędowskiego), 4everMUSIC – złota płyta^[24]
• 2012 - 30, Firma Księgarska Jacek i Krzysztof Olesiejuk EAN: 5907812245122
• 2016 - Chce się grać / Hotelowy blues (2 CD) WARNER 08256 4 62887 8 6
• 2021 - Amazonia SLM Ballada 014

• 1993 - Ciśnienie (z zespołem Dżem) BASS RECORDS BCD 002
• 1996 - Co tylko chcesz, POMATON EMI 7243 8 52868 2
• 1998 - Polski blues, POLSKIE RADIO PRCD – 208
• 2000 - Live – Official Bootleg, BLUES.PL BPL 2101
• 2001 - Przejściowy stan, POLSKIE RADIO PRCD – 265
• 2003 - Niepokonani (2 CD Box – Polski Blues + Chory na bluesa), Polskie Radio 067 532-2
• 2004 - Piątek wieczorem (z Wojciechem Karolakiem), POLSKIE RADIO PRCD 447 – złota płyta^[25]
• 2007 - Wideoteka dorosłego człowieka, MTJ
• 2008 - Antologia Polskiego Bluesa, 4everMUSIC 060
• 2009 - Blues w filharmonii, 4everMUSIC 099
• 2009 - Antologia Polskiego Bluesa cz. 2, 4everMUSIC 060
• 2014 - Matematyka serc - Polskie Radio PRCD 1756

• 2006 - Live in Concert, OKO
• 2007 - Ćwierć wieku z bluesem, Oskar
• 2012 - Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Bluesa "30" Polskie Radio

• Oficjalna strona Sławka Wierzcholskiego i Nocnej Zmiany Bluesa