Rybitwa królewska
| Thalasseus maximus[1] | |||
| (Boddaert, 1783) | |||
_RWD1.jpg) Szata godowa | |||
 Szata spoczynkowa | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
rybitwa królewska | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym występuje przez cały rok poza sezonem lęgowym | |||
Rybitwa królewska[3] (Thalasseus maximus) – gatunek ptaka z rodziny mewowatych (Laridae), zamieszkujący wybrzeża Ameryki Południowej i Północnej (z Środkową włącznie). Nie jest zagrożony.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Za podgatunek T. maximus uznawano rybitwę jasnogrzbietą (T. albididorsalis), zamieszkującą wybrzeża zachodniej Afryki (w sezonie lęgowym od Mauretanii do Gwinei)[4][5]. W 2017 roku w oparciu o badania genetyczne dowiedziono, że mimo fizycznego podobieństwa ptaki te nie są ze sobą bardzo blisko spokrewnione, a taksonem siostrzanym rybitwy jasnogrzbietej jest rybitwa bengalska (T. bengalensis)[6]. W 2020 roku podział na dwa osobne gatunki został zaakceptowany przez większość ornitologicznych autorytetów, w tym Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC), North American Classification Committee (NACC) czy Clements Checklist of Birds of the World[3][7][8]. Na liście ptaków świata opracowywanej przez BirdLife International i autorów Handbook of the Birds of the World (wersja z grudnia 2020) zmiany tej na razie nie uwzględniono[9].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
- Wygląd
- Obie płcie są do siebie podobne[4]. Białe pióra na ciele, szary płaszcz oraz czarna czapka, z białymi plamkami na czole i czubkiem na potylicy. W upierzeniu spoczynkowym oraz młodocianym czoło jest białe. Dziób duży, pomarańczowy do żółtopomarańczowego. W locie widać jasny spód lotek I rzędu.
- Wymiary
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]W sezonie lęgowym południowa Kalifornia do stanu Sinaloa (Meksyk), Maryland (rzadko New Jersey) do Teksasu, oraz przez Indie Zachodnie do regionu Gujana i być może Brazylii; osobne populacje lęgowe na półwyspie Jukatan, w południowej Brazylii, Urugwaju i północnej Patagonii. Zimą zasięg występowania rozszerza się na południe po Peru, Urugwaj i Argentynę[5].
Ekologia i zachowanie
[edytuj | edytuj kod]Żyje w wielkich stadach. Zjada ryby, skorupiaki i stawonogi. Gniazduje na piaszczystych plażach, wyspach barierowych czy sztucznych wyspach powstałych z wysypywania urobku wydobytego przez pogłębiarki[10]. Gniazdo stanowi niewielkie zagłębienie w podłożu wydrapane stopami i ukształtowane własnym ciałem; nie jest ono niczym wyścielone[10]. Samica składa jedno[4][10] lub dwa[10] jaja. Okres inkubacji: 28–31 dni[10].
Ptaki te żyją zazwyczaj do 17 lat[4]. Najstarszy znany osobnik, odnaleziony w 2013 roku w Belize, miał 30 lat i 6 miesięcy[11].
Status
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje rybitwę królewską za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern), stosuje jednak starsze ujęcie systematyczne – z rybitwą jasnogrzbietą jako podgatunkiem[2]. W 2017 roku organizacja Partners in Flight szacowała liczebność światowej populacji lęgowej na 250 tysięcy osobników[10]. Trend liczebności w Ameryce Północnej uznawany jest za stabilny lub lekko wzrostowy, choć na Florydzie odnotowano znaczące spadki liczebności[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Thalasseus maximus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Thalasseus maximus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Sterninae Vigors, 1825 - rybitwy (wersja: 2021-07-07). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-11-11].
- ↑ a b c d e f g N. Bouglouan: Royal Tern Thalasseus maximus. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2020-07-03]. (ang.).
- ↑ a b Royal Tern (Thalasseus maximus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).
- ↑ Royal revelations. [w:] BirdGuides [on-line]. 2017-03-15. [dostęp 2021-11-11]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-11-11]. (ang.).
- ↑ Clements i inni, The eBird/Clements Checklist of Birds of the World: v2021 [online], 2021 [dostęp 2021-11-11].
- ↑ Handbook of the Birds of the World and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 5 [online], grudzień 2020 [dostęp 2021-11-11].
- ↑ a b c d e f g Royal Tern. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-11-11]. (ang.).
- ↑ Royal Tern. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-11-11]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i materiały multimedialne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Royal Tern. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-07-03]. (ang.).