Rostock

![]() | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||||
Data założenia |
1165 | ||||
Prawa miejskie |
1218 | ||||
Burmistrz | |||||
Powierzchnia |
181,44 km² | ||||
Wysokość |
13 m n.p.m. | ||||
Populacja (31 grudnia 2018) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
0381 | ||||
Kod pocztowy |
18055, 18057, 18059, 18069, 18106, 18107, 18109, 18119, 18146, 18147, 18181, 18182 | ||||
Tablice rejestracyjne |
HRO | ||||
Podział miasta |
31 dzielnic | ||||
![]() | |||||
Położenie na mapie Meklemburgii-Pomorza Przedniego ![]() | |||||
Położenie na mapie Niemiec ![]() | |||||
![]() | |||||
Strona internetowa |
Rostock (wym. MAF: [ˈʀɔstɔk], ⓘ), Hanse- und Universitätsstadt Rostock – miasto na prawach powiatu w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie w północno-wschodnich Niemczech. Miasto to położone jest nad rzeką Warnow, w odległości ok. 12 km od jej ujścia do Zatoki Meklemburskiej na Morzu Bałtyckim. Jest uznawany za jedyną w landzie tzw. regiopolię (Regiopole). W czasach NRD Rostock był stolicą okręgu. Liczy 208 886 mieszkańców.
Po Lubece i Kilonii jest trzecim co do wielkości niemieckim portem morskim nad Bałtykiem. Jest jednocześnie największym (ludnościowo i powierzchniowo) miastem Meklemburgii-Pomorza Przedniego, chociaż nie jest jego stolicą (jest nią Schwerin).
Toponimia
[edytuj | edytuj kod]Nazwa miasta pochodzi od połabskiego rostok, oznaczającego miejsce, w którym rozpływa się nurt rzeki[3]. W języku polskim rekonstruowana jest jako Roztok[4]/Roztoka[5][6]. Wielki słownik ortograficzny PWN pod red. E. Polańskiego podaje także formę Rostok[7].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W VI wieku tereny nad rzeką Warnow zasiedlali osadnicy słowiańscy z plemion zwanych Obodrytami. Słowianie połabscy założyli tam gród o nazwie Roztok – co oznaczało szerokie rozpływanie się rzeki, roztokę. U schyłku XII wieku Roztok był stolicą jednej z dzielnic księstwa obodrzyckiego pod rządami Niklotowiców – potomków słowiańskiego księcia Niklota. Gród pierwszy raz wzmiankowany w 1160 kiedy to został zniszczony przez króla duńskiego Waldemara I. Duńczycy założyli w miejscu grodu miasto (na prawie lubeckim) 24 czerwca 1218.
Rostock zyskał na znaczeniu w okresie Hanzy w XV wieku, kiedy to stał się największym miastem regionu. Podczas gdy Lubeka jest uznawana za kolebkę Hanzy, to Rostock był jednym z najbogatszych miast tej federacji. W 1419 założony został jeden z najstarszych na północy Europy uniwersytet. W stoczni konstruowano statki, a w mieście i wokół niego powstało setki niewielkich browarów.
Pod koniec XV wieku diukom Meklemburgii udało się przejąć władzę nad miastem, które wcześniej było tylko nominalnie pod ich zwierzchnictwem, a praktycznie było niezależne. Spory z diukami, pożar (1677) i bunty rozpoczęły powolny upadek miasta przypieczętowany jego dwukrotną okupacją przez Duńczyków i Szwedów – najpierw w czasie wojny trzydziestoletniej, później w latach 1700–1721. Miasto było także zajęte przez wojska Napoleona przez dekadę na początku XIX wieku.
Miasto odzyskało część swojego znaczenia w II poł. XIX wieku w okresie industrializacji, kiedy rozpoczęto budowę parowców. Na początku XX wieku do miasta przyłączono okoliczne miejscowości. Wkrótce wybudowane zostały tu dwie wytwórnie lotnicze (Arado Flugzeugwerke w Warnemünde i Heinkel), które działały do końca II wojny światowej.
W czasie wojny duża część miasta została zniszczona w nalotach alianckich w 1942 i 1945 roku.
Po II wojnie światowej Rostock należał do NRD i stał się jednym z ważniejszych ośrodków przemysłowych – był głównym portem NRD, wybudowano m.in. port paliwowy. W 1989 miasto miało prawie 260 tys. mieszkańców. Po zjednoczeniu w 1990 straciło swoje znaczenie jako port i znalazło się w jednym z najbiedniejszych rejonów Niemiec. W rezultacie liczba mieszkańców spadła od tego czasu (m.in. z powodu migracji do bogatszych landów zachodnich) o ok. 60 tysięcy.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- kościół św. Piotra, z którego wieży można obejrzeć Stare Miasto,
- kościół Mariacki z zegarem z 1379 roku,
- historyczny ratusz przy Nowym Rynku,
- Kröpeliner Tor (brama miejska)
- Steintor (brama miejska)
- Michaeliskloster
- budynek Uniwersytetu przy Universitätsplaz i port.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]W skład miasta wchodzi 31 części miejscowości (Ortsteil): Biestow, Brinckmansdorf, Diedrichshagen, Dierkow-Neu, Dierkow-Ost, Dierkow-West, Evershagen, Gartenstadt/Stadtweide, Gehlsdorf, Groß Klein, Hansaviertel, Hinrichsdorf, Hinrichshagen, Hohe Düne, Jürgeshof, Kröpeliner-Tor-Vorstadt, Krummendorf, Lichtenhagen, Lütten Klein, Markgrafenheide, Nienhagen, Peez, Reutershagen, Schmarl, Stadtmitte, Stuthof, Südstadt, Toitenwinkel, Torfbrücke, Warnemünde oraz Wiethagen.
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]Rostock jest trzecim pod względem wielkości bałtyckim portem Niemiec. Istniejący tam przemysł stoczniowy i rybołówstwo straciły na znaczeniu po zjednoczeniu. W związku z tymi przemianami wiele osób straciło pracę. Mimo tego stocznie (Neptun Stahlbau , Sunseeker Europe, AKER Warnowwerft) nadal pracują i produkują różnego rodzaju statki. Rostock jest także portem promowym z połączeniami w stronę Danii, Szwecji, Finlandii i Łotwy. Największym przewoźnikiem promowym są linie Scandlines.
Największym pracodawcą w mieście jest uniwersytet. Poza tym stosunkowo dużo osób pracuje w usługach związanych z turystyką.
Ze względu na wysoką zgodność języka niemieckiego w tym regionie z literacką niemczyzną w mieście mają swoje siedziby centra obsługi klientów (Call Center).
Transport
[edytuj | edytuj kod]Rostock, jak na takiej wielkości miasto, ma dosyć dobrze rozwiniętą sieć komunikacyjną. Komunikacja miejska to 22 linie autobusowe, 6 linii tramwajowych i dwie linie nocne. W ciągu ostatnich kilku lat sieć tramwajowa była co roku uzupełniana o kolejne odcinki.
Miasto posiada aż 3 linie S-Bahn kursujące do Warnemünde (co 10 minut), Güstrow (częstotliwość: 30 minut – godzina) oraz do Rostock Seehafen Nord (co godzinę). Dalekobieżne pociągi kursują w stronę Hamburga oraz Berlina. Poza tym kursują pociągi regionalne łączące Rostock z innymi miejscowościami Meklemburgii.
Do miasta można się dostać autostradami A19 i A20.
30 km na południowy wschód od miasta znajduje się port lotniczy Rostock-Laage. Lotnisko obsługuje loty do Monachium i Norymbergi, a także loty czarterowe na południe Europy.
W mieście znajdują się stacje kolejowe Rostock Hauptbahnhof, Rostock-Parkstraße, Rostock Kassebohm, Rostock Seehafen-Nord i Warnemünde.
Sport
[edytuj | edytuj kod]- Hansa Rostock – klub piłkarski
- Ostseestadion – stadion piłkarski
Współpraca[8]
[edytuj | edytuj kod]Miejscowości partnerskie:
Aarhus od 1964
Antwerpia od 1963
Bergen od 1965
Brema od 1987
Dalian od 1988
Dunkierka od 1960
Göteborg od 1965
Raleigh od 2001
Ryga od 1961
Rijeka od 1966
Szczecin od 1957
Turku od 1959
Warna od 1966
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Wielki Pożar Rostocku w 1677 roku
-
Ratusz
-
Plac Uniwersytecki
-
Biurowiec Scandlines w dzielnicy Warnemünde
-
Nowy Rynek
-
Plan z około 1780 r.
-
Steintor
-
Petrkirche
-
Teepott
-
Kroepeliner Tor
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Eva-Maria Kröger gewinnt die Oberbürgermeisterin-Stichwahl [online], rathaus.rostock.de [dostęp 2022-11-27] .
- ↑ Bevölkerung [online], www.laiv-mv.de [dostęp 2020-02-25] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-23] .
- ↑ Albrecht Greule: Schichten vordeutscher Namen in deutschen Sprachgebiet. W: Sprachgeschichte. Ein Handbuch zur Geschichte der deutschen Sprache und ihrer Erforschung. T. 4. Berlin: Walter der Gruyter GmbH, 2004, s. 3467.
- ↑ ks. Stanisław Kozierowski: Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej. T. Zeszyt IIA. Poznań: 1937.
- ↑ Benedykt Zientara, Historia powszechna średniowiecza, Warszawa 1968, s. 332.
- ↑ Janisław Osięgłowski, Wyspa słowiańskich bogów, Warszawa 1971, s. 41.
- ↑ Rostok - Słownik języka polskiego PWN
- ↑ Hansestadt Rostock – Rathaus.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona miasta (niem.)
- Rostock StadtPanoramen – Panoramy z miasta (niem.)