Powiat gliwicki

Powiat gliwicki
	powiat
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
TERC	2405
Siedziba	Gliwice
Starosta	Dawid Rams
Powierzchnia	664,37 km²
Populacja (31.12.2023); • liczba ludności	; 113 196
• gęstość	170 os./km²
Urbanizacja	55,1%
Tablice rejestracyjne	SGL
	Adres urzędu:ul. Zygmunta Starego 17; 44-100 Gliwice
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich	2
Liczba gmin miejsko-wiejskich	2
Liczba gmin wiejskich	4
	Położenie na mapie województwa;
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Powiat gliwicki – powiat w województwie śląskim, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej.

Siedzibą powiatu jest miasto Gliwice.

Według danych z 31 grudnia 2023 roku powiat zamieszkiwało 113 196 osób^[1].

Położenie

Powiat gliwicki położony jest w południowej Polsce, w pasie centralnym kraju, w zachodniej części województwa śląskiego i Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP).

Historycznie teren powiatu leży na Górnym Śląsku^[2].

Powiat sąsiaduje z:

miastami na prawach powiatu:
- Gliwice (siedziba powiatu)
- Zabrze
- Rybnik
- Ruda Śląska

oraz powiatami:

Miasta i gminy

W skład powiatu wchodzą (dane z 31 grudnia 2023^[3]):

Miasta

Miasto	Herb	Ludność	Powierzchnia
Knurów		35 619	33,90 km²
Pyskowice		17 236	31,22 km²
Sośnicowice		1 958	11,68 km²
Toszek		3 489	9,74 km²

Gminy

Na terenie powiatu znajduje się 8 gmin: 2 gminy miejskie, 2 gminy miejsko-wiejskie, 4 gminy wiejskie.

Gmina	Herb	Rodzaj	Ludność	Powierzchnia
Knurów		miejska	35 619	33,90 km²
Pyskowice		miejska	17 236	31,22 km²
Sośnicowice		miejsko-wiejska	9 063	116,57 km²
Toszek		miejsko-wiejska	9 242	99,87 km²
Gierałtowice		wiejska	12 671	38,30 km²
Pilchowice		wiejska	12 715	69,93 km²
Rudziniec		wiejska	10 828	158,81 km²
Wielowieś		wiejska	5 806	116,14 km²

Rada Powiatu

Komitet wyborczy	2002-2006^[4]	2006-2010^[5]	2010-2014^[6]	2014-2018^[7]	2018-2023^[8]
Sojusz Lewicy Demokratycznej	4 (SLD-UP)	-	-	-	-
Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Mieszkańców Powiatu Gliwickiego	1	-	-	-	-
Prawicowo Ludowa Inicjatywa Samorządowa "Prawo i Rodzina"	4	-	-	-	-
Platforma Obywatelska	6	-	7	-	-
Forum Samorządowe Mieszkańców	3	-	-	-	-
Prawo i Sprawiedliwość	-	2	2	5	5
Zgoda i Przyszłość	-	5	8	10	9
Porozumienie Samorządowe Ziemi Gliwickiej	-	8	3	-	-
Moja Gmina Nasz Powiat	5	8	3	-	5
Moja Gmina i Powiat	-	-	-	3	-
Porozumienie Mieszkańców	-	-	-	5	4

Demografia

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2014):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	115 128	100	59 283	51,49	55 845	48,51
Miasto	62 891	54,63	32 509	28,24	30 382	26,39
Wieś	52 237	45,37	26 774	23,26	25 463	22,12

Ludność w latach:

Piramida wieku mieszkańców powiatu gliwickiego w 2014 roku^[9].

W 2019 r.^[10] powiat zamieszkiwało 115 528 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 115 540 osób^[11].

Turystyka

Pejzaż Powiatu Gliwickiego jest zróżnicowany i nie należy utożsamiać go z rozległymi aglomeracjami na Górnym Śląsku. Przemysł to ważny składnik miejscowej gospodarki, jednak podróżujący po powiecie w większości gmin zobaczą zielony krajobraz zdominowany przez pola i lasy. Liczne szlaki turystyczne, kompleksy leśne, ośrodki wypoczynkowe, zbiorniki wodne zachęcają do odwiedzin

Amatorzy turystyki mogą na terenie powiatu korzystać z pieszych szlaków turystycznych, rowerowych szlaków turystycznych lub ścieżek rowerowych.

Szlaki turystyczne

Ścieżki rowerowe

Na terenie powiatu znajduje się kilkadziesiąt kilometrów ścieżek rowerowych.

Transport

Drogowy

Przez powiat gliwicki przebiega wiele dróg wojewódzkich, krajowych oraz autostrady^[12].

Drogi Wojewódzkie:

Drogi Krajowe:

Drogi Europejskie:

E40

Autostrady:

autostrada A1 (północ-południe)
autostrada A4 (wschód-zachód)

Kolejowy

Na terenie powiatu znajdują się następujące stacje osobowe:

Lotniczy

W odległości do 100 km od siedziby powiatu, znajdują się trzy międzynarodowe porty lotnicze:

Port lotniczy Katowice-Pyrzowice (około 40km)
Port lotniczy Kraków-Balice (około 100 km)
Port lotniczy Ostrawa (około 90 km)

Wodny

Kanał Gliwicki

Przypisy

↑ ^a ^b Polska w Liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2024-11-10] .
↑ https://web.archive.org/web/20171201033607/http://www.haus.pl/images/mapa.jpg
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku [online], Główny Urząd Statystyczny, 22 lipca 2024 [dostęp 2024-08-16] .
↑ Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe [online], wybory2002.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12] .
↑ Geografia wyborcza - Wybory samorządowe - Państwowa Komisja Wyborcza [online], wybory2006.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12] .
↑ DituelD. Sp. DituelD., Wybory Samorządowe 2010 - Geografia wyborcza - Województwo śląskie - Powiat gliwicki [online], wybory2010.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12] .
↑ PKW | Samorząd 2014 [online], samorzad2014.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12] .
↑ Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2018-10-26] .
↑ Powiat gliwicki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
↑ Gliwice. conadrogach.pl. [dostęp 2018-08-11].

Linki zewnętrzne

[populacja2023-1] Polska w Liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2024-11-10] .

[2] ttps://web.archive.org/web/20171201033607/http://www.haus.pl/images/mapa.jpg

[gus2024-3] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku [online], Główny Urząd Statystyczny, 22 lipca 2024 [dostęp 2024-08-16] .

[4] Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe [online], wybory2002.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12] .

[5] Geografia wyborcza - Wybory samorządowe - Państwowa Komisja Wyborcza [online], wybory2006.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12] .

[6] DituelD. Sp. DituelD., Wybory Samorządowe 2010 - Geografia wyborcza - Województwo śląskie - Powiat gliwicki [online], wybory2010.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12] .

[7] PKW | Samorząd 2014 [online], samorzad2014.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12] .

[8] Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2018-10-26] .

[populacja2016-9] Powiat gliwicki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[10] , Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .

[11] GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .

[12] Gliwice. conadrogach.pl. [dostęp 2018-08-11].

[1]

Miasta na prawach powiatu	Bielsko-Biała Bytom Chorzów Częstochowa Dąbrowa Górnicza Gliwice Jastrzębie-Zdrój Jaworzno Katowice (siedziba) Mysłowice Piekary Śląskie Ruda Śląska Rybnik Siemianowice Śląskie Sosnowiec Świętochłowice Tychy Zabrze Żory
Powiaty	będziński bielski bieruńsko-lędziński cieszyński częstochowski gliwicki kłobucki lubliniecki mikołowski myszkowski pszczyński raciborski rybnicki tarnogórski wodzisławski zawierciański żywiecki
Inne zagadnienia	Podział administracyjny Herb Flaga Metropolia

Miasta	Knurów Pyskowice Sośnicowice Toszek
Gminy miejskie	Knurów Pyskowice
Gminy miejsko-wiejskie	Sośnicowice Toszek
Gminy wiejskie	Gierałtowice Pilchowice Rudziniec Wielowieś

Przynależność wojewódzka	woj. śląskie (1945–50) woj. katowickie (1950–53) woj. stalinogrodzkie (1953–56) woj. katowickie (1956–75)
Miasta (1945–75)	Łabędy (1954–64) Pyskowice Sośnicowice (do 1945) Toszek
Osiedla (1954–72)	Wilcze Gardło (1956–72)
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Bojków (Szywałd) (1945–54) Kamieniec (1945–54 i 1973–75) Łabędy (1945–54) Łubie (1945–54) Ostropa (1945–54) Pławniowice (1945–54) Poniszowice (1973–75) Rudziniec (1945–54 i 1973–75) Sośnicowice (1945–54 i 1973–75) Świbie (1945–54) Toszek (Toszek–Wieś) (1945–54 i 1973–75) Tworóg (1945–51 →) Wielowieś (1945–54 i 1973–75) Żernica (1973–75)
Gromady (1954–72)	Bojków (1954–72) Bojszów (1954–72) Brzezinka (1954–72) Czechowice (1954–59) Czekanów (1954–61) Dzierżno (1954–59) Kamieniec (1954–72) Kotulin (1954–72) Łubie (1954–72) Nieborowice (1954–59) Ostropa (1954–72) Paczyna (1954–72) Pawłowice (1954–57) Pilchowice (1954–72) Pisarzowice (1954–57) Pławniowice (1954–72) Poniszowice (1954–72) Rudziniec (1954–72) Rzeczyce (1954–59) Sierakowice (1954–61) Sieroty (1954–57) Sośnicowice (1954–72) Świbie (1954–72) Toszek (1958–72) Trachy (1954–61) Wielowieś (1954–72) Wilcze Gardło (1954–55) Ziemięcice (1954–72) Żernica (1954–72)