Pierce Brosnan
Pierce Brosnan (2014) | |
Imię i nazwisko |
Pierce Brendan Brosnan |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
16 maja 1953 |
Zawód |
aktor, producent filmowy, ekolog |
Współmałżonek |
Cassandra Harris (1980–1991; do jej śmierci) |
Lata aktywności |
od 1977 |
Odznaczenia | |
Podpis aktora | |
Strona internetowa |
Pierce Brendan Brosnan[1][2] (ur. 16 maja 1953 w Droghedzie) – irlandzki aktor, producent filmowy i działacz na rzecz ochrony środowiska. Był piątym aktorem, który zagrał tajnego agenta Jamesa Bonda w serii filmów o agencie 007, występując w czterech filmach: GoldenEye (1995), Jutro nie umiera nigdy (Tomorrow Never Dies, 1997), Świat to za mało (The World Is Not Enough, 1999) i Śmierć nadejdzie jutro (Die Another Day, 2002) oraz wcielił się w postać Bonda w grach wideo.
Był dwukrotnie nominowany do Złotego Globu w kategorii „najlepszy aktor drugoplanowy w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym” jako Robert Gould Shaw w miniserialu BBC Nancy Astor (1982) oraz jako „najlepszy aktor w komedii lub musicalu” za rolę Juliana Noble’a komedii kryminalnej Kumple na zabój (The Matador, 2005)[3].
3 grudnia 1997 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7021 Hollywood Boulevard[4][5].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Our Lady of Lourdes Hospital w Droghedzie[6] jako jedyne dziecko stolarza Thomasa Brosnana i May (z domu Smith, ur. 1934)[7][8]. Jego ojciec opuścił rodzinę, gdy Pierce był niemowlakiem. Cztery lata później, gdy matka przeprowadziła się do Londynu, gdzie rozpoczęła pracę jako pielęgniarka, wychowywany był przez dziadków[9] – Philipa i Kathleen Smithów[10]. Po ich śmierci, żył u wujostwa, a następnie został wysłany do internatu prowadzonego przez Eileen. Uczęszczał do szkoły średniej Elliott School (dziś Ark Putney Academy) w południowo-zachodnim Londynie. Wychowany w katolickiej rodzinie i wykształcony w miejscowej szkole prowadzonej przez Braci de la Salle, służył jako ministrant[11].
Pasję do aktorstwa zaszczepił w nim ojczym William Carmichael, Szkot pochodzący z East Lothian, którego 12 sierpnia 1964 poślubiła matka Pierce'a. Od momentu gdy ojczym zabrał go do kina na trzeci oficjalny film z serii 007 Goldfinger (1964) z Seanem Connerym, Brosnan postanowił, że zostanie aktorem. W wieku piętnastu lat występował w cyrku, gdzie był połykaczem ognia. Później związał się z eksperymentalnymi grupami teatralnymi. W 1975 zdecydował się na trzyletnie studia aktorskie w Drama Centre w Londynie. W 1976 był także inspicjentem w York Theatre Royal[12].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Na scenie zadebiutował w 1976 w sztuce Frederick Knott Doczekać zmroku (Wait Until Dark). Pół roku potem dramatopisarz Tennessee Williams wybrał go do roli McCabe’a w brytyjskiej premierze Czerwona rota diabła (The Red Devil Battery Sign, 1977) na londyńskiej scenie Roundhouse Theatre[13]. Jego występ wywołał poruszenie w Londynie, a Brosnan otrzymał telegram wysłany przez Williamsa, stwierdzający: „Dzięki Bogu za ciebie, mój drogi chłopcze”[14]. Po występie w telewizyjnym dramacie Skok Murphy’ego (Murphy’s Stroke, 1980) i filmie kryminalnym Guya Hamiltona Pęknięte zwierciadło (The Mirror Crack’d, 1980) według powieści Agaty Christie z Angelą Lansbury, Rockiem Hudsonem i Elizabeth Taylor, zagrał w angielskim odpowiedniku Ojca chrzestnego – Długi Wielki Piątek (The Long Good Friday, 1980) u boku Boba Hoskinsa i Helen Mirren. Przełomowym momentem kariery była dla niego rola Rory’ego O’Maniona, irlandzkiego emigranta, który próbuje ułożyć sobie życie w XIX-wiecznej Ameryce, w miniserialu ABC Irlandczycy (Manions of America, 1981) z udziałem Simona MacCorkindale, Kate Mulgrew, Linday Purl, Kathleen Beller, Barbary Parkins, Davida Soula i Steve’a Forresta. W serialu NBC Detektyw Remington Steele (1982-87) ze Stephanie Zimbalist grał tytułowego bohatera. W thrillerze politycznym Czwarty protokół (The Fourth Protocol, 1987) według powieści Fredericka Forsythe’a zagrał rosyjskiego agenta KGB, bezwzględnego majora Walerego Piotrowskiego, który ukrywa się pod zmienionym nazwiskiem James Edward Ross.
W 1986 miał wcielić się w postać agenta 007 Jamesa Bonda, gdy z tej roli zrezygnował Roger Moore. Lecz Brosnan był związany kontraktem ze stacją NBC i propozycję musiał odrzucić, a jego miejsce zajął Timothy Dalton. Producenci pamiętali jednak o nim i w 1995 roku aktor uzyskał kolejną szansę na zostanie Jamesem Bondem; zagrał w GoldenEye. Później wystąpił jeszcze w trzech filmach o agencie 007: Jutro nie umiera nigdy (Tomorrow Never Dies, 1997), Świat to za mało (The World Is Not Enough, 1999) i Śmierć nadejdzie jutro (Die Another Day, 2002)[15]. W 2001 roku został okrzyknięty przez magazyn „People” najseksowniejszym mężczyzną świata.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]27 grudnia 1980 wziął ślub z aktorką Cassandrą Harris. 13 września 1983 w Los Angeles urodził się ich syn Sean William Walter Brosnan[16][17][18]. 28 grudnia 1991 Harris zmarła na raka jajnika. Zaadoptował jej dwoje dzieci z pierwszego małżeństwa z Dermotem Harrisem (1937–1986): Charlotte Emily (ur. 27 listopada 1971 w Londynie, zm. 2 lipca 2013 w Londynie po długiej walce z rakiem jajnika, zostawiając męża i dwoje dzieci) i Christophera Ivana (ur. 11 listopada 1972 w Londynie)[19].
W 1994 poznał dziennikarkę Keely Shaye Smith (ur. 25 września 1963)[20], z którą ożenił się 4 sierpnia 2001. Mają dwóch synów, Dylana Thomasa (ur. 13 stycznia 1997)[21] i Parisa Becketta (ur. 27 lutego 2001)[22].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Filmy fabularne
[edytuj | edytuj kod]Rok | Tytuł filmu | Rola | Reżyseria |
---|---|---|---|
1979 | Skok Murphy’ego (Murphy’s Stroke, TV) | Donnelly / Edward O’Grady | Frank Cvitanovich |
1980 | Długi Wielki Piątek (The Long Good Friday) | Irlandczyk | John Mackenzie |
Pęknięte zwierciadło (The Mirror Crack’d) | Aktor grający Jamiego | Guy Hamilton | |
1986 | Nomads | Jean Charles Pommier | John McTiernan |
1987 | Taffin | Mark Taffin | Francis Megahy |
Czwarty protokół (The Fourth Protocol) | major Walerij Piotrowski / James Edward Ross | John Mackenzie | |
1988 | Mordercza sekta (The Deceivers) | William Savage | Nicholas Meyer |
1989 | Skok (The Heist, TV) | Neil Skinner | Stuart Orme |
W 80 dni dookoła świata (Around the World in 80 Days, TV) | Phileas Fogg | Buzz Kulik | |
1990 | Pan Johnson (Mister Johnson) | Harry Rudbeck | Bruce Beresford |
1991 | Kolejne morderstwo (Murder 101, TV) | Charles Lattimore | Bill Condon |
Ofiara miłości (Victim of Love, TV) | Paul Tomlinson | Jerry London | |
1992 | Kosiarz umysłów (The Lawnmower Man) | dr Lawrence Angelo | Brett Leonard |
Żywy zapalnik (Live Wire) | Danny O’Neill | Christian Duguay | |
1993 | Pani Doubtfire (Mrs. Doubtfire) | Stuart „Stu” Dunmire | Chris Columbus |
Pociąg śmierci (Death Train, TV) | Michael „Mike” Graham | David Jackson | |
Uwikłany (Entangled) | Garavan | Max Fischer | |
Zerwany łańcuch (The Broken Chain, TV) | Sir William Johnson | Lamont Johnson | |
1994 | Przygoda miłosna (Love Affair) | Ken Allen | Glenn Gordon Caron |
Nie rozmawiaj z nieznajomymi (Don’t Talk to Strangers, TV) | Douglas Patrick Brody | Robert Lewis | |
1995 | Nocna straż (Night Watch, TV) | Michael ‘Mike’ Graham | David Jackson |
GoldenEye | James Bond | Martin Campbell | |
1996 | Marsjanie atakują! (Mars Attacks!) | prof. Donald Kessler | Tim Burton |
Miłość ma dwie twarze (The Mirror Has Two Faces) | Alex | Barbra Streisand | |
1997 | Robinson Crusoe | Robinson Crusoe | Rod Hardy, George T. Miller |
Jutro nie umiera nigdy (Tomorrow Never Dies) | James Bond | Roger Spottiswoode | |
Góra Dantego (Dante’s Peak) | Harry Dalton | Roger Donaldson | |
1998 | Magiczny miecz – Legenda Camelotu (The Magic Sword: Quest for Camelot) | Król Artur (głos) | Frederik Du Chau |
Siostrzeniec (The Nephew) | Joe Brady | Eugene Brady | |
1999 | Szara Sowa (Grey Owl) | Szara Sowa / Archibald S. Belaney | Richard Attenborough |
Świat to za mało (The World Is Not Enough) | James Bond | Michael Apted | |
Mecz (The Match) | John MacGhee | Mick Davis | |
Afera Thomasa Crowna (The Thomas Crown Affair) | Thomas Crown | John McTiernan | |
2001 | Krawiec z Panamy (The Tailor of Panama) | Andrew ‘Andy’ Osnard | John Boorman |
2002 | Śmierć nadejdzie jutro (Die Another Day) | James Bond | Lee Tamahori |
Evelyn | Desmond Doyle | Bruce Beresford | |
2004 | Po zachodzie słońca (After the Sunset) | Max Burdett | Brett Ratner |
Pozew o miłość (Laws of Attraction) | Daniel Rafferty | Peter Howitt | |
2005 | Kumple na zabój (The Matador) | Julian Noble | Richard Shepard |
2006 | Krew za krew (Seraphim Falls) | Gideon | David Von Ancken |
2007 | Godziny strachu (Butterfly on a Wheel) | Tom Ryan | Mike Barker |
Życie małżeńskie (Married Life) | Richard Langley | Ira Sachs | |
2008 | Mamma Mia! | Sam Carmichael | Phyllida Lloyd |
2009 | Najlepszy (The Greatest) | Allen Brewer | Shana Feste |
2010 | Autor widmo (The Ghost Write) | Adam Lang | Roman Polański |
Percy Jackson i bogowie olimpijscy: Złodziej pioruna (Percy Jackson & the Olympians: The Lightning Thief) | Centaur Chiron | Chris Columbus | |
Twój na zawsze (Remember Me) | Charles Hawkins | Allen Coulter | |
Oceany (Océans, dokumentalny) | Narrator | Jacques Perrin / Jacques Cluzaud | |
2011 | Bulwar odkupienia (Salvation Boulevard) | Dan Day | George Ratliff |
Jak ona to robi? (I Don’t Know How She Does It) | Jack Abelhammer | Julian Richards | |
Worek kości (Bag of Bones, TV) | Mike Noonan | Mick Garris | |
2013 | Wesele w Sorrento (Den Skaldede frisør) | Phillip | Susanne Bier |
To już jest koniec (The World’s End) | Guy Shephard | Edgar Wright | |
2014 | Riwiera dla dwojga (The Love Punch) | Richard Jones | Joel Hopkins |
Nauka spadania (A Long Way Down) | Martin Sharp | Pascal Chaumeil | |
November Man (The November Man) | Peter Devereaux | Roger Donaldson | |
2015 | Anglik, który mnie kochał (Some Kind of Beautiful) | Richard Haig | Tom Vaughan |
Ocalona (Survivor) | Nash / Zegarmistrz | James McTeigue | |
No Escape | Hammond | John Erick Dowdle | |
2016 | Księżyc i Słońce (The Moon and the Sun) | Król Ludwik XIV | Sean McNamara |
Impuls (Urge) | Daemon Sloane | Aaron Kaufman | |
I. T. | Mike Ryan | John Moore | |
The Foreigner | Liam Hennessy | Martin Campbell | |
2017 | Córka króla (The King’s Daughter) | Ludwik XIV | Sean McNamara |
Cudzoziemiec (The Foreigner) | Liam Hennessy | Martin Campbell | |
The Only Living Boy in New York | Ethan Webb | Marc Webb | |
2018 | Mamma Mia: Here We Go Again! | Sam Carmichael | Ol Parker |
Sieć podejrzeń (Spinning Man) | detektyw Robert Malloy | Simon Kaijser | |
Ostateczna rozgrywka (Final Score) | Dimitrij Bieław | Scott Mann | |
2020 | Eurovision Song Contest: Historia zespołu Fire Saga | Erick Erickssong | David Dobkin |
2021 | Kopciuszek (Cinderella) | król Rowan | Kay Cannon |
False Positive | dr John Hindle | John Lee | |
Wyklęci (The Misfits) | Richard Pace, mistrz architekt | Renny Harlin | |
2022 | Black Adam | Kent Nelson / Doctor Fate | Jaume Collet-Serra |
Seriale TV
[edytuj | edytuj kod]Rok | Tytuł | Rola |
---|---|---|
1981 | Irlandczycy (Manions of America) | Rory O’Manion |
1982–1987 | Detektyw Remington Steele (Remington Steele) | Remington Steele |
1988 | Noble House | Ian Dunross |
1989 | W 80 dni dookoła świata (Around the World in 80 Days) | Phileas Fogg |
2001 | Simpsonowie (The Simpsons) | Ultra House 300 jako Pierce Brosnan (głos) |
2008 | Tomek i przyjaciele (Thomas & Friends: The Great Discovery) | narrator |
2011 | Worek kości (Bag of Bones) | Mike Noonan |
2017–2019 | Syn (The Son) | Eli McCullough |
Gry komputerowe
[edytuj | edytuj kod]Rok | Tytuł | Rola |
---|---|---|
1997 | GoldenEye 007 | James Bond |
2000 | 007_Racing | James Bond |
2002 | James Bond 007: Nightfire | James Bond |
2004 | James Bond 007: Everything or Nothing | James Bond |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Personalidade: Pierce Brosnan (Irlanda). InterFilmes.com. [dostęp 2016-03-28]. (port.).
- ↑ Pierce Brosnan Biography & TV / Movie Credits. TVRage.Com. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Pierce Brosnan Awards. AllMovie. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Pierce Brosnan. Walk of Fame. [dostęp 2024-07-24]. (ang.).
- ↑ Gary Goldstein: Hollywood Star Walk: Pierce Brosnan. „Los Angeles Times”, 19 lutego 2010. [dostęp 2024-07-24]. (ang.).
- ↑ Biografía de Pierce Brosnan – quién es, obras, información. buscabiografias.com. [dostęp 2016-03-28]. (hiszp.).
- ↑ Pierce Brendan Brosnan, OBE – Genealogy. Geni. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Pierce Brosnan Biography (1953-). Film Reference. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Pierce Brosnan. TV.com. [dostęp 2016-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-25)]. (ang.).
- ↑ Pierce Brosnan – Ethnicity of Celebs. What Nationality Ancestry Race. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Hal Erickson: Pierce Brosnan Biography. AllMovie. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Pierce Brosnan Profil. metacritic.com. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Peter Carrick: Pierce Brosnan. Citadel Press, 2002. ISBN 0-8065-2396-4.
- ↑ York Membery: Pierce Brosnan: The Biography. Virgin Books, 2002. ISBN 1-85227-967-2.
- ↑ Pierce Brosnan. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Sean Brosnan w bazie Filmweb
- ↑ Proud dad Pierce Brosnan watches as son Sean ties the knot in New York. Irish Independent. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Sean Brosnan – Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Chris Brosnan Biography (1972-). Frostsnow. [dostęp 2016-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-25)]. (ang.).
- ↑ Keely Shaye Smith – Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Dylan Thomas Brosnan – Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
- ↑ Paris Brosnan – Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Pierce Brosnan w bazie IMDb (ang.)
- Pierce Brosnan w bazie Filmweb
- Pierce Brosnan w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000000114684077
- VIAF: 17418220
- LCCN: n97033958
- GND: 119509873
- BnF: 139986117
- SUDOC: 059738901
- SBN: TO0V390553
- NLA: 42364635
- NKC: xx0045507
- BNE: XX1109276
- NTA: 074363964
- BIBSYS: 98012613
- PLWABN: 9810646804105606
- NUKAT: n2008089637
- J9U: 987007461339605171
- CANTIC: a11103760
- LNB: 000278937
- CONOR: 11019619
- KRNLK: KAC2020K1206
- LIH: LNB:CShw;=CF