Opatkowice (Kraków)
Współczesna, podmiejska zabudowa Opatkowic Osiedle Trzy Ogrody, ulica Macieja Dębskiego | |
Państwo | |
---|---|
Miasto | |
Dzielnica | |
Położenie na mapie Krakowa | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
49°59′20″N 19°54′38″E/49,988889 19,910556 |
Opatkowice – obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy X Swoszowice, dawna wieś, od 1 stycznia 1973 w granicach Krakowa[1].
Wieś opactwa benedyktynów tynieckich w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku[2].
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Opatkowice od strony wschodniej ogranicza Wilga, a od północy autostrada A-4. Dawniej, gdy nie było autostrady, tj. przed 1995 r., Opatkowice obejmowały również obszary za torami kolejowymi, jednak autostrada utrudniła komunikację z tymi terenami i teraz należą one raczej do Klin.
Południowa granica Opatkowic jest również granicą miasta Krakowa. Od południa Opatkowice graniczą z Lusiną i Libertowem.
Najbardziej umowna jest granica zachodnia Opatkowic, która przebiega niedaleko skrzyżowania ulicy Petrażyckiego z Topografów. Dalej, wzdłuż drogi do Skawiny znajduje się już niewiele domów, a dalsze tereny należą już do Sidziny.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Nazwa wywodzi się od Opactwa Tynieckiego, pod którego władaniem leżały niegdyś te ziemie. Opatkowice znajdują się 243 m n.p.m. po lewej stronie Wilgi.
Pierwsza wzmiankę o Opatkowicach znajduje się w bulli papieża Grzegorza IX z 1229 roku. Papież w dokumencie tym bierze pod swoją opiekę ziemie leżące nad Wilgą. W średniowieczu przez Opatkowice przebiegał trakt solny z Wieliczki. Znajdują się tam również informacje o młynie znajdującym się pod opieką opactwa tynieckiego na leżącego na terenie Opatkowic, był to rok 1352 (w końcu XV wieku o młynie wspomina też Jan Długosz zaznaczając, iż jest to młyn dziedziczny).
Pierwszy budynek szkoły został wybudowany w 1903 roku. Szkoła została zniszczona zarówno podczas I, jak i II wojny światowej. Jednak nauka była kontynuowana już w roku 1945. W 1968 szkoła została przeniesiona do nowego budynku. Była to tzw. „tysiąclatka”, która po włączeniu Opatkowic do Krakowa otrzymała numer 134.
W 1949 roku w Opatkowicach powstał Ludowy Zespół Sportowy „Opatkowianka”.
Dnia 1 stycznia 1973 roku Opatkowice zostały włączone do dzielnicy Podgórze, tym samym wprowadzono nazwy ulic.
13 czerwca 2021 roku otwarto przystanek kolejowy Kraków Opatkowice[3].
Religia w Opatkowicach
[edytuj | edytuj kod]W 1987 roku wybudowana została prowizoryczna kaplica przy dzisiejszej ulicy ks. Maja, w której odprawiane były początkowo dwie msze święte w niedziele. W 1991 roku parafia pod wezwaniem świętego Maksymiliana Maria Kolbego została erygowana, czyli w tym przypadku uniezależniła się od macierzystej parafii w Gaju.
W latach 20. XX wieku rozpoczęli swoją działalność Badacze Pisma Świętego (od 1931 Świadkowie Jehowy), którzy w Opatkowicach posiadają zbór i Salę Królestwa[4].
W przeszłości dużą wspólnotą religijną na terenie Opatkowic była Wspólnota Kościoła Narodowego. Powstała ona w już przed 1924 rokiem i skupiała około 30 rodzin. Narodowcy w roku 1925 zbudowali tu swoją kapliczkę. Spaliła się jednak w roku 1938. Grupa wyznaniowa rozpadła się podczas okupacji niemieckiej i już nigdy nie wróciła do Opatkowic. Dziś wielu mieszkańców nawet nie wie o istnieniu tej grupy[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 323
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 102.
- ↑ Nowe przystanki kolejowe w Opatkowicach i Skawinie. Podróż do Krakowa trwa 20 minut [online], krakow.wyborcza.pl, 14 czerwca 2021 .
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2017-01-15] .
- ↑ Informacje o historii Opatkowic pochodzą z książki ks. Józefa Stopki „Bliżej korzeni: z historii Opatkowic koło Krakowa i ich okolic w 775-lecie istnienia”. Kraków: [Polskie Towarzystwo Teologiczne], 2004. ISBN 83-89256-31-2.