Niewydolność serca

Niewydolność serca

insufficiaentia cordis
rozdęcie żyły szyjnej zewnętrznej u pacjenta z ostrą niedomykalnością zastawki trójdzielnej.
Klasyfikacje
ICD-10	I50

Niewydolność serca (łac. insufficiaentia cordis) – stan, w którym nieprawidłowa struktura lub funkcjonowanie serca upośledza zdolność do zapewnienia wystarczającego przepływu krwi zgodnie z zapotrzebowaniem organizmu. Nie należy mylić niewydolności serca z niewydolnością krążenia. Do częstych przyczyn niewydolności serca należą: zawał serca, nadciśnienie, choroba niedokrwienna serca, choroby zastawkowe i kardiomiopatie^[1]. Niewydolność serca występująca po raz pierwszy jest określana, niezależnie od dynamiki zmian, jako świeża.

Postacie te mogą współistnieć, a określona postać oznacza tylko przewagę jej objawów w obrazie klinicznym.

• przewlekła niewydolność serca
• ostra niewydolność serca
• przemijająca niewydolność serca – objawy stwierdza się jedynie w ograniczonym przedziale czasowym (na przykład u chorych wymagających stosowania diuretyków wyłącznie w ostrej fazie zawału serca)

• skurczowa niewydolność serca (ze zmniejszonym lub zwiększonym rzutem serca)
• rozkurczowa niewydolność serca, określana także jako niewydolność serca z zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory

• lewokomorowa niewydolność serca
• prawokomorowa niewydolność serca
• obukomorowa niewydolność serca

Objawy niewydolności serca zależą od jej rodzaju.

Niewydolność lewej komory powoduje zastój krwi w krążeniu płucnym i daje objaw z układu oddechowego: duszność, szczególnie przy wysiłku fizycznym i przy leżeniu. Pacjenci często muszą spać na kilku poduszkach albo nawet w pozycji półsiedzącej. Mogą występować również bezdech senny i świsty oddechowe. Inne objawy to łatwe męczenie się i niezdolność do podejmowania wysiłku fizycznego.

Objawy niedostatecznej podaży krwi i tlenu do krążenia obwodowego, spowodowanej niewydolnością lewej komory serca to: zawroty głowy, splątanie, zimne dłonie i stopy.

Niewydolność prawej komory serca powoduje zastój krwi w naczyniach żylnych. Gromadzenie się krwi w kończynach prowadzi do obrzęków, przede wszystkim w dolnej części nóg. W nocy, gdy pacjent leży, nadmiar wody z nóg powraca do krążenia i zwiększa się produkcja moczu – pojawia się częstsze oddawanie moczu nocą. W skrajnych przypadkach może wystąpić obrzęk brzucha i powiększenie wątroby. Utrudnienia w przepływie krwi przez wątrobę może spowodować zaburzenia jej funkcji objawiające się żółtaczką i zaburzeniami krzepnięcia krwi.

 Osobny artykuł: Ostra niewydolność serca#Leczenie.

 Osobny artykuł: Przewlekła niewydolność serca#Leczenie.

Leczenie przewlekłej niewydolności serca ma na celu ulżenie objawom, zwiększenie tolerancji pacjenta na wysiłek fizyczny, zmniejszenie częstotliwości zaostrzeń choroby i zmniejszenie śmiertelności^[2].

W terapii farmakologicznej stosuje się przede wszystkim leki z grup inhibitorów konwertazy angiotensyny II^[2], czasem w połączeniu z sartanami^[2], i leków beta-adrenolitycznych (głównie bisoprolol i karwedilol)^[2]. Jeśli mimo leczenia tymi lekami objawy nadal występują, stosuje się antagonisty aldosteronu^[2] (spironolakton, eplerenon) lub digoksynę^[2]. Podczas leczenia konieczne jest monitorowanie poziomu potasu w organizmie^[2].

U pacjentów niemogących przyjmować powyższych leków ze względu na działania niepożądane lub przeciwwskazania można rozważyć terapię diazotanem izosorbidu i hydralazyną^[2].

W celu leczenia obrzęków podaje się leki moczopędne^[2]. Tiazydy mogą być stosowane u pacjentów z niezbyt poważną niewydolnością serca i normalną funkcją nerek^[2]. Niewydolność nerek jest wskazaniem do stosowania diuretyków pętlowych, na przykład furosemidu^[2].