Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1954

Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1954
FIFA Fußball-Weltmeisterschaft 1954 Schweiz (de)
Championnat du Monde de Football 1954 (fr)
1950	1958
	; Miejsca rozgrywania meczów
Dyscyplina	piłka nożna
Organizator	FIFA
	Szczegóły turnieju
Gospodarz	Szwajcaria
Otwarcie	16 czerwca, Genewa
Zamknięcie (finał)	4 lipca, Berno
Liczba drużyn	16 (z 4 konfederacji)
Liczba aren	6 (w 6 miastach)
I miejsce	RFN
II miejsce	Węgry
III miejsce	Austria
	Statystyki turnieju
Liczba meczów	26
Liczba bramek	140 (5,38 na mecz)
Oglądalność	889 500 (34 212 na mecz)
Król strzelców	Sándor Kocsis (11 goli)
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

V Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej w roku 1954 zorganizowano w Szwajcarii, kraju neutralnym w czasie II wojny światowej i przez to w znacznym stopniu niedotkniętym zniszczeniami wojennymi. Do eliminacji zgłosiła się rekordowa liczba 45 państw (36 z nich rozegrało przynajmniej jeden mecz). Wśród niezgłoszonych był Związek Radziecki, a także Argentyna, która była w konflikcie z władzami FIFA. Tytułu mistrza świata broniła drużyna Urugwaju. W turnieju zadebiutowały reprezentacje Korei Południowej, Szkocji i Turcji.

W fazie grupowej w razie remisu po dziewięćdziesięciu minutach grano dogrywki. W razie braku rozstrzygnięcia spotkania w 120 minutach mecz kończył się remisem. W finałach testowano nowy system, z którego zresztą szybko zrezygnowano – w każdej grupie dwie rozstawione drużyny grały z dwiema nierozstawionymi. Wielkim faworytem byli Węgrzy, mistrzowie olimpijscy z Helsinek i ich złota jedenastka niepokonana od 14 maja 1950 w ostatnich 32 kolejnych meczach międzypaństwowych. To właśnie Węgrzy jako pierwszy zespół z kontynentu pokonał Anglików na ich terenie.

Kwalifikacje

Osobny artykuł: Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1954 (eliminacje).

Drużyna	Grupa kwalifikacyjna	Strefa kwalifikacyjna	Liczba występów do tej pory	Najlepszy wynik	Ostatni występ
Austria	5	UEFA	1	IV miejsce (1934)	1934
Belgia	2	UEFA	3	faza grupowa (1938, 1934, 1930)	1938
Brazylia	11	CONMEBOL	4	II miejsce (1950)	1950
Czechosłowacja	8	UEFA	2	II miejsce (1934)	1938
Anglia	3	UEFA	1	faza grupowa (1950)	1950
Francja	4	UEFA	3	ćwierćfinał (1938)	1938
Węgry	7	UEFA	2	II miejsce (1938)	1938
Włochy	9	UEFA	3	mistrzostwo (1934, 1938)	1950
Korea Południowa	13	AFC	debiutant
Meksyk	12	CONCACAF	2	faza grupowa (1930, 1950)	1950
Szkocja	3	UEFA	debiutant
Szwajcaria	gospodarz	UEFA	3	ćwierćfinał (1934, 1938)	1950
Turcja	6	UEFA	debiutant
Urugwaj	mistrzowie świata 1950	CONMEBOL	2	mistrzostwo (1930, 1950)	1950
Niemcy	1	UEFA	2	III miejsce (1934)	1938
Jugosławia	10	UEFA	2	III miejsce (1930)	1950

Osobny artykuł: Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1954 (składy).

Stadiony

Faza grupowa

Grupa A

Zespół	M	W	R	P	Br+	Br-	Pkt
Brazylia	2	1	1	0	6	1	3
Jugosławia	2	1	1	0	2	1	3
Francja	2	1	0	1	3	3	2
Meksyk	2	0	0	2	2	8	0

16 czerwca 1954 18:00 UTC	Brazylia Baltazar 23' Didi 30' Pinga 34' 43' Julinho 69'	5:0 (4:0) raport	Meksyk	Genewa, Stade des Charmilles Widzów: 13 tys. Sędzia: Wyssling (Szwajcaria)

16 czerwca 1954 18:00 UTC	Jugosławia Milutinović 15'	1:0 (1:0) raport	Francja	Lozanna, Stade Olympique de la Pontaise Widzów: 27 tys. Sędzia: Griffiths (Walia)

19 czerwca 1954 17:00 UTC	Brazylia Didi 69'	1:1 pd. (0:0) raport	Jugosławia Zebec 48'	Lozanna, Stade Olympique de la Pontaise Widzów: 40 tys. Sędzia: Faultless (Szkocja)

19 czerwca 1954 17:10 UTC	Francja Vincent 19' Cárdenas 49' (sam.) Kopa 88' (k.)	3:2 (1:0) raport	Meksyk Lamadrid 54' Balcázar 85'	Genewa, Stade des Charmilles Widzów: 19 tys. Sędzia: Asensi (Hiszpania)

Grupa B

Zespół	M	W	P	Br+	Br-	Pkt
Węgry	2	2	0	17	3	4
RFN	2	1	1	7	9	2
Turcja	2	1	1	8	4	2
Korea Południowa	2	0	2	0	16	0

17 czerwca 1954 18:00 UTC	RFN Schäfer 14' Klodt 52' O. Walter 60' Morlock 84'	4:1 (1:1) raport	Turcja Suat 2'	Berno, Wankdorfstadion Widzów: 39 tys. Sędzia: Da Costa Vieira (Portugalia)

17 czerwca 1954 18:00 UTC	Węgry Puskás 12' 89' Lantos 18' Kocsis 24' 36' 50' Czibor 59' Palotás 75' 83'	9:0 (4:0) raport	Korea Południowa	Zurych, Hardturm Widz��w: 18 tys. Sędzia: Vincenti (Francja)

20 czerwca 1954 16:50 UTC	Węgry Kocsis 3' 21' 67' 78' Puskás 17' Hidegkuti 50' 54' J. Tóth 73'	8:3 (3:1) raport	RFN Pfaff 25' Rahn 77' Herrmann 81'	Bazylea, St. Jakob-Stadion Widzów: 65 tys. Sędzia: Ling (Anglia)

20 czerwca 1954 17:00 UTC	Turcja Suat 10' 30' Lefter 24' Burhan 37' 64' 70' Erol 76'	7:0 (4:0) raport	Korea Południowa	Genewa, Stade des Charmilles Widzów: 3 tys. Sędzia: Marino (Urugwaj)

Baraż o awans

23 czerwca 1954 18:00 UTC	RFN O. Walter 7' Schäfer 12' 79' Morlock 30' 60' 77' F. Walter 62'	7:2 (3:1) raport	Turcja Mustafa 21' Lefter 82'	Zurych, Hardturm Widzów: 18 tys. Sędzia: Vincenti (Francja)

Grupa C

Zespół	M	W	P	Br+	Br-	Pkt
Urugwaj	2	2	0	9	0	4
Austria	2	2	0	6	0	4
Czechosłowacja	2	0	2	0	7	0
Szkocja	2	0	2	0	8	0

16 czerwca 1954 18:00 UTC	Urugwaj Míguez 72' Schiaffino 81'	2:0 (0:0) raport	Czechosłowacja	Berno, Wankdorfstadion Widzów: 20,500 Sędzia: Ellis (Anglia)

16 czerwca 1954 18:00 UTC	Austria Probst 33'	1:0 (1:0) raport	Szkocja	Zurych, Hardturm Widzów: 30 tys. Sędzia: Franken (Belgia)

19 czerwca 1954 16:50 UTC	Urugwaj Borges 17' 47' 57' Míguez 30' 83' Abbadie 54' 85'	7:0 (2:0) raport	Szkocja	Bazylea, St. Jakob-Stadion Widzów: 43 tys. Sędzia: Orlandini (Włochy)

19 czerwca 1954 17:00 UTC	Austria Stojaspal 3' 70' Probst 4' 21' 24'	5:0 (4:0) raport	Czechosłowacja	Zurych, Hardturm Widzów: 25 tys. Sędzia: Stefanovic (Jugosławia)

Grupa D

Zespół	M	W	R	P	Br+	Br-	Pkt
Anglia	2	1	1	0	6	4	3
Szwajcaria	2	1	0	1	2	3	2
Włochy	2	1	0	1	5	3	2
Belgia	2	0	1	1	5	8	1

17 czerwca 1954 17:50 UTC	Szwajcaria Ballaman 18' Hügi 78'	2:1 (1:1) raport	Włochy Boniperti 44'	Lozanna, Stade Olympique de la Pontaise Widzów: 43 tys. Sędzia: Viana (Brazylia)

17 czerwca 1954 18:10 UTC	Anglia Broadis 26' 63' Lofthouse 36' 91'	4:4 (w dogrywce) (3:3, 2:1) raport	Belgia Anoul 5' 71' Coppens 67' Dickinson 94' (sam.)	Bazylea, St. Jakob-Stadion Widzów: 40 tys. Sędzia: Schmetzer (RFN)

20 czerwca 1954 17:00 UTC	Włochy Pandolfini 41' (k.) Galli 48' Frignani 58' Lorenzi 78'	4:1 (1:0) raport	Belgia Anoul 81'	Lugano, Stadio Cornaredo Widzów: 26 tys. Sędzia: Steiner (Austria)

17 czerwca 1954 17:10 UTC	Anglia Mullen 43' Wilshaw 69'	2:0 (1:0) raport	Szwajcaria	Berno, Wankdorfstadion Widzów: 50 tys. Sędzia: Zsolt (Węgry)

Baraż o awans

23 czerwca 1954 18:00 UTC	Szwajcaria Hügi 14' 85' Ballaman 48' Fatton 90'	4:1 (1:0) raport	Włochy Nesti 67'	Bazylea, St. Jakob-Stadion Widzów: 30 tys. Sędzia: Griffiths (Walia)

Faza pucharowa

Ćwierćfinały

Półfinały

Finał

27 czerwca – Berno

Brazylia

2

30 czerwca – Lozanna

Węgry

4

Węgry (w dogrywce)

4

26 czerwca – Bazylea

Urugwaj

2

Urugwaj

4

4 lipca – Berno

Anglia

2

Węgry

2

27 czerwca – Genewa

RFN

3

Jugosławia

0

30 czerwca – Bazylea

RFN

2

RFN

6

Mecz o 3. miejsce

26 czerwca – Lozanna

Austria

1

3 lipca – Zurych

Austria

7

Urugwaj

1

Szwajcaria

5

Austria

3

Ćwierćfinały

26 czerwca 1954 17:00 UTC	Austria Wagner 25' 27' 53' A. Körner 26' 34' Ocwirk 32' Probst 76'	7:5 (5:4) raport	Szwajcaria Ballaman 16' 39' Hügi 17' 19' 58'	Lozanna, Stade Olympique de la Pontaise Widzów: 35 tys. Sędzia: Faultless (Szkocja)

26 czerwca 1954 17:00 UTC	Urugwaj Borges 5' Varela 39' Schiaffino 46' Ambrois 78'	4:2 (2:1) raport	Anglia Lofthouse 16' Finney 67'	Bazylea, St. Jakob-Stadion Widzów: 35 tys. Sędzia: Steiner (Austria)

27 czerwca 1954 17:00 UTC	Węgry Hidegkuti 4' Kocsis 7' 88' Lantos 60' (k.)	4:2 (2:1) raport	Brazylia Djalma Santos 18' (k.) Julinho 65'	Berno, Wankdorfstadion Widzów: 60 tys. Sędzia: Ellis (Anglia)

27 czerwca 1954 17:00 UTC	RFN Horvat 9' (sam.) Rahn 85'	2:0 (1:0) raport	Jugosławia	Genewa, Stade des Charmilles Widzów: 20 tys. Sędzia: Zsolt (Węgry)

Półfinały

30 czerwca 1954 18:00 UTC	Węgry Czibor 13' Hidegkuti 46' Kocsis 111' 116'	4:2 (w dogrywce) (2:2, 1:0) raport	Urugwaj Hohberg 75' 86'	Lozanna, Stade Olympique de la Pontaise Widzów: 37 tys. Sędzia: Griffiths (Walia)

30 czerwca 1954 17:00 UTC	RFN Schäfer 31' Morlock 47' F. Walter 54' (k.) 64' (k.) O. Walter 61' 89'	6:1 (1:0) raport	Austria Probst 51'	Bazylea, St. Jakob-Stadion Widzów: 58 tys. Sędzia: Orlandini (Włochy)

3. miejsce

3 lipca 1954 17:00 UTC	Urugwaj Hohberg 22'	1:3 (1:1) raport	Austria Stojaspal 16' (k.) Cruz 59' (sam.) Ocwirk 89'	Zurych, Hardturm Widzów: 35 tys. Sędzia: Wyssling (Szwajcaria)

Austria: Schmied – Hanappi, Barschandt, Ocwirk, Kollmann, Koller, R.Körner, Wagner, Stojaspal, Probst, Dienst
Urugwaj: Maspoli – Martinez, Santamaria, Andrade, Carballo, Cruz, Abbadie, Mendez, Hohberg, Schiaffino, Borges

(100 mecz w historii mistrzostw)

Finał

4 lipca 1954 17:00 UTC	Węgry Puskás 6' Czibor 8'	2:3 (2:2) raport	RFN Morlock 10' Rahn 18' 84'	Berno, Wankdorfstadion Widzów: 60 tys. Sędzia: Ling (Anglia)

Węgry: Grosics – Buzanszky, Lantos, Bozsik, Lorant, Zakarias, Puskas, Kocsis, Hidegkuti, Czibor, J.Toth

RFN: Turek – Posipal, Kohlmeyer, Eckel, Liebrich, Mai, Rahn, Morlock, O.Walter, F.Walter, Schäfer

Osobny artykuł: Cud w Bernie.

Piłkarze RFN wygrali mistrzostwa świata po raz pierwszy w historii, a zwycięstwo w finale nad dobrze grającą drużyną Węgier ochrzczono mianem Cudu z Berna. Węgierska „złota jedenastka” po rewolucji w roku 1956 praktycznie przestała istnieć.

MISTRZ ŚWIATA 1954

RFN
PIERWSZY TYTUŁ

Klasyfikacja strzelców turnieju

11 goli

Sándor Kocsis

6 goli

4 gole

3 gole

2 gole

1 gol

Gole samobójcze

Jimmy Dickinson (dla Belgii)
Raúl Cárdenas (dla Francji)
Luis Cruz (dla Austrii)
Ivan Horvat (dla RFN)

Podejrzenie o doping

W grudniu 1956 r. kapitan Węgrów Ferenc Puskas powiedział w wywiadzie dla francuskiej gazety „l'Equipe”, że po meczu finałowym w szatni drużyny RFN znaleziono opakowania po środkach dopingowych. Piłkarska federacja RFN zażądała odwołania tych zarzutów, co faktycznie nastąpiło. Puskas stwierdził, że tłumacz przeinaczył sens jego wypowiedzi. Żona dziennikarza Nina Lengyel zaprzeczyła jednak temu, podając informację, że ów dziennikarz był Węgrem, tłumacz więc nie był potrzebny. W 2010 r. badacze z programu „Doping w Niemczech” nakręcili film dokumentalny, pokazany potem w niemieckiej telewizji ZDF/ARD. Zawierał on tezę, że lekarz drużyny niemieckiej Franz Loogen wstrzykiwał piłkarzom metamfetaminę. Dowodem miało być to, że po mundialu ośmiu niemieckich zawodników grających w finale zachorowało na żółtaczkę. Również na żółtaczkę zachorował mistrz olimpijski z 1952 r. Josy Barthel. W przypadku Barthela istnieją dowody na zażywanie metamfetaminy^[1].

Ciekawostki

Z turnieju finałowego WM1954 po raz pierwszy w historii mistrzostw przeprowadzono transmisję telewizyjną^[2].

Po przegranym meczu finałowym w Budapeszcie doszło do kilkudniowych zamieszek, wywołanych przez rozczarowanych kibiców^[3].

Przypisy

↑ AndrzejA. Gowarzewski AndrzejA., Futbolowa wojna światów, Katowice 2014, s. 147 .
↑ Szwajcaria 1954. przegladsportowy.pl. [dostęp 2018-07-03]. (pol.).
↑ Daniel Karaś, David Zeisky, Norbert Tkacz. Czarny finał Złotej Jedenastki. „Polityka”. 29(3169)/2018, s. 58-58, 17 lipca 2018.

Linki zewnętrzne

MŚ 1954 na stronie FIFA.com. fifa.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-18)]. (ang.)
MŚ na RSSSF (ang.)

[1] AndrzejA. Gowarzewski AndrzejA., Futbolowa wojna światów, Katowice 2014, s. 147 .

[2] Szwajcaria 1954. przegladsportowy.pl. [dostęp 2018-07-03]. (pol.).

[polityka-3] Daniel Karaś, David Zeisky, Norbert Tkacz. Czarny finał Złotej Jedenastki. „Polityka”. 29(3169)/2018, s. 58-58, 17 lipca 2018.

[1]

Turnieje	Urugwaj 1930 Włochy 1934 Francja 1938 Brazylia 1950 Szwajcaria 1954 Szwecja 1958 Chile 1962 Anglia 1966 Meksyk 1970 RFN 1974 Argentyna 1978 Hiszpania 1982 Meksyk 1986 Włochy 1990 USA 1994 Francja 1998 Korea/Japonia 2002 Niemcy 2006 RPA 2010 Brazylia 2014 Rosja 2018 Katar 2022 Kanada/Meksyk/USA 2026 Hiszpania/Portugalia/Maroko/Urugwaj/Paragwaj/Argentyna 2030 Arabia Saudyjska 2034
Eliminacje	1934 1938 1950 1954 1958 UEFA AFC/CAF CONMEBOL CONCACAF 1962 UEFA AFC CAF CONMEBOL CONCACAF 1966 UEFA AFC/CAF/OFC CONMEBOL CONCACAF 1970 UEFA AFC/OFC CAF CONMEBOL CONCACAF 1974 UEFA AFC/OFC CAF CONMEBOL CONCACAF 1978 UEFA AFC/OFC CAF CONMEBOL CONCACAF 1982 UEFA AFC/OFC CAF CONMEBOL CONCACAF 1986 UEFA AFC CAF CONMEBOL CONCACAF OFC 1990 UEFA AFC CAF CONMEBOL CONCACAF OFC 1994 UEFA AFC CAF CONMEBOL CONCACAF OFC 1998 UEFA AFC CAF CONMEBOL CONCACAF OFC 2002 UEFA AFC CAF CONMEBOL CONCACAF OFC 2006 UEFA AFC CAF CONMEBOL CONCACAF OFC 2010 UEFA AFC CAF CONMEBOL CONCACAF OFC 2014 UEFA AFC CAF CONMEBOL CONCACAF OFC 2018 UEFA AFC CAF CONMEBOL CONCACAF OFC 2022 UEFA AFC CAF CONMEBOL CONCACAF OFC 2026 UEFA AFC CAF CONMEBOL CONCACAF OFC
Składy	1930 1934 1938 1950 1954 1958 1962 1966 1970 1974 1978 1982 1986 1990 1994 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022 2026
Finały	1930 1934 1938 1950 1954 1958 1962 1966 1970 1974 1978 1982 1986 1990 1994 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022 2026