Miodokwiat
Miodokwiat krzyżowy | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj |
miodokwiat | ||
Nazwa systematyczna | |||
Herminium L. Opera Varia 251. 1758[3] | |||
Synonimy | |||
|
Miodokwiat (Herminium L.) – rodzaj bylin należących do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Należy do niego w szerokim ujęciu ok. 50 gatunków[6]. W Polsce tylko jeden gatunek – miodokwiat krzyżowy[7], będący zarazem gatunkiem typowym rodzaju[3]. Przedstawiciele rodzaju występują w Europie (tylko jeden gatunek) oraz w południowo-zachodniej, środkowej i wschodniej Azji[4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój i organy podziemne
- Byliny z bulwami kulistymi do podłużnie elipsoidalnych, niepodzielonymi, mięsistymi, z kilkoma cienkimi korzeniami.
- Łodyga
- Wyprostowana, u nasady z rurkowatymi pochwami.
- Liść
- Nagi, pojedynczy lub kilka liści o blaszce eliptycznej lub lancetowatej. U nasady liście są zwinięte, obejmując łodygę.
- Kwiaty
- Zebrane w wielokwiatowy kwiatostan wyprostowany, szczytowy, groniasty, nagi. Pod kwiatostanem znajduje się zwykle 1 lub więcej błoniastych liści. Oś kwiatostanu u niektórych gatunków luźno, u innych gęsto pokryta kwiatami. Poszczególne kwiaty wsparte są lancetowatymi przysadkami. Kwiaty drobne, wzniesione, odstające poziomo lub zwisające, drobne, zwykle żółtozielone i odwrócone. Zalążnia prosta lub wygięta łukowato, czasem z hakowatym końcem, zwykle skręcona, cylindryczno-wrzecionowata, naga. Listki okwiatu wyrównanej długości. Zewnętrzne wolne lub wraz z wewnętrznymi tworzą kaptur, boczne listki rozpostarte. Wewnętrzne listki okwiatu zwykle mniejsze i węższe, mięsiste, na brzegu całe lub 3- lub 5-zębne, warżka 3-łatkowa i zwykle z 3–5 ząbkami, z niewielką ostrogą. Prętosłup bardzo krótki, prosty z przylegającymi pylnikami na szczycie, pyłkowiny 2, podłużne do elipsoidalnych. Znamię jest wąskie i ma kształt litery V[8][4].
- Owoce
- Torebki zwykle wyprostowane, podłużne[4].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Niektóre z wyodrębnianych rodzajów mają niepewny status taksonomiczny i w szerszym ujęciu niektórzy autorzy włączają do rodzaju Herminium ok. 40[8], do nawet 50[6] gatunków.
- Pozycja systematyczna
Jeden z rodzajów podplemienia Orchidinae w plemieniu Orchideae w obrębie podrodziny storczykowych (Orchideae) z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Storczykowate są kladem bazalnym w rzędzie szparagowców Asparagales w obrębie jednoliściennych[2][9][10].
- Herminium alaschanicum Maxim.
- Herminium albomarginatum (King) X.H.Jin, Schuit., Raskoti & Lu Q.Huang
- Herminium albosanguineum (Renz) X.H.Jin, Schuit., Raskoti & Lu Q.Huang
- Herminium albovirens (Renz) X.H.Jin, Schuit., Raskoti & Lu Q.Huang
- Herminium biporosum Maxim.
- Herminium bulleyi (Rolfe) Tang & F.T.Wang
- Herminium chloranthum Tang & F.T.Wang
- Herminium clavigerum (Lindl.) X.H.Jin, Schuit., Raskoti & Lu Q.Huang
- Herminium coeloceras (Finet) Schltr.
- Herminium coiloglossum Schltr.
- Herminium ecalcaratum (Finet) Schltr.
- Herminium edgeworthii (Hook.f. ex Collett) X.H.Jin, Schuit., Raskoti & Lu Q.Huang
- Herminium elisabethae (Duthie) Tang & F.T.Wang
- Herminium fallax (Lindl.) Hook.f.
- Herminium fimbriatum (Raskoti) X.H.Jin, Schuit., Raskoti & Lu Q.Huang
- Herminium forceps (Finet) Schltr.
- Herminium glossophyllum Tang & F.T.Wang
- Herminium gracile King & Pantl.
- Herminium handelii X.H.Jin, Schuit., Raskoti & Lu Q.Huang
- Herminium himalayanum (Renz) X.H.Jin, Schuit., Raskoti & Lu Q.Huang
- Herminium hongdeyuanii Raskoti
- Herminium humidicola (K.Y.Lang & D.S.Deng) X.H.Jin, Schuit., Raskoti & Lu Q.Huang
- Herminium jaffreyanum King & Pantl.
- Herminium josephi Rchb.f.
- Herminium kalimpongense Pradhan
- Herminium kamengense A.N.Rao
- Herminium kumaunense Deva & H.B.Naithani
- Herminium lanceum (Thunb. ex Sw.) Vuijk
- Herminium latilabre (Lindl.) X.H.Jin, Schuit., Raskoti & Lu Q.Huang
- Herminium longilobatum S.N.Hegde & A.N.Rao
- Herminium mackinonii Duthie
- Herminium macrophyllum (D.Don) Dandy
- Herminium mannii (Rchb.f.) Tang & F.T.Wang
- Herminium monophyllum (D.Don) P.F.Hunt & Summerh.
- Herminium monorchis (L.) R.Br. – miodokwiat krzyżowy
- Herminium motuoense X.H.Jin
- Herminium neotineoides Ames & Schltr.
- Herminium ophioglossoides Schltr.
- Herminium oxysepalum (K.Y.Lang) X.H.Jin, Schuit., Raskoti & Lu Q.Huang
- Herminium pugioniforme Lindl. ex Hook.f.
- Herminium pusillum Ohwi & Fukuy.
- Herminium pygmaeum Renz
- Herminium quinquelobum King & Pantl.
- Herminium singulum Tang & F.T.Wang
- Herminium souliei (Finet) Rolfe
- Herminium suave Tang & F.T.Wang
- Herminium tangianum (S.Y.Hu) K.Y.Lang
- Herminium tibeticum X.H.Jin, Schuit. & Raskoti
- Herminium wangianum X.H.Jin, Schuit., Raskoti & Lu Q.Huang
- Herminium yunnanense Rolfe
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Melianthus rodzaj z rodziny Francoaceae, który w XIX wieku także zwano miodokwiatem.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-08-03] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-08-03].
- ↑ a b c d Xinqi Chen, Stephan W. Gale & Phillip J. Cribb: Herminium. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2011-09-11]. (ang.).
- ↑ a b Herminium. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-05-01].
- ↑ a b c Herminium L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-08-27].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 93, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ a b Szlachetko Dariusz L.: Storczyki. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2001, s. 109, seria: Flora Polski. ISBN 83-7073-339-5.
- ↑ Florida Museum of Natural History: Orchid Tree: a phylogeny of epiphytes (mostly) on the tree of life. [dostęp 2010-08-03]. (ang.).
- ↑ Herminium. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-05-01].