Medeola wirgińska
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina |
Lilioideae | ||
Rodzaj |
medeola | ||
Gatunek |
medeola wirgińska | ||
Nazwa systematyczna | |||
Medeola virginiana L.[3] Sp. Pl.: 339 (1753) | |||
Synonimy | |||
|
Medeola wirgińska (Medeola virginiana L.) – gatunek wieloletnich, ziemnopączkowych roślin zielnych z monotypowego rodzaju medeola (Medeola L.) z rodziny liliowatych, występujący we wschodniej Ameryce Północnej, introdukowany na Bermudach[4]. Zasiedla wilgotne zbocza i lasy mieszane. Występuje na wysokości do 1600 m n.p.m.[5]
Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od mitycznej Medei, żony Jazona; epitet gatunkowy odnosi się do stanu Wirginia w Stanach Zjednoczonych[6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pęd podziemny
- Jednoroczne, stożkowe, białe, bulwopodobne kłącze, o rozmiarach 3–8×1 cm.
- Łodyga
- Pęd naziemny nierozgałęziony, smukły, o długości od 20 do 90 cm.
- Liście
- Liście położone w dwóch okółkach, siedzące lub krótkoogonkowe. Okółek proksymalny złożony z od 5 do 12 liści o blaszkach podługowato-odwrotnielancetowatych, całobrzegich, o wymiarach 6–16×1,5–5 cm. Okółek dystalny złożony z 3–5 liści o blaszce jajowatej, zaokrąglonej u nasady, o wymiarach 2,5–5×1,5–4 cm.
- Kwiaty
- Kwiaty zebrane po 2–9 w baldachowaty kwiatostan. Okwiat pojedynczy, sześciolistkowy. Listki okwiatu o długości 6–10 mm, podobnej wielkości, żółtawo-zielone, odchylone. Pręciki o podługowatych główkach. Zalążnia górna, trójkomorowa, przechodząca w trzy odchylone szyjki słupka, często purpurowe. Szypułki zwisłe lub rozpostarte w okresie kwitnienia, wzniesione w czasie owocowania.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]- Pozycja systematyczna
Według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016) rodzaj zaliczany jest do podrodziny Lilioideae w rodzinie liliowatych Liliaceae, należącej do kladu liliowców w obrębie jednoliściennych[2].
W systemie Takhtajana z 1997 i w systemie Reveala z 1999 takson ten tworzył monotypową rodzinę Medeolaceae Takhtajan, 1987[7][8].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- Rośliny spożywcze
- Kłącze tej rośliny jest jadalne. Ma smak i zapach owoców ogórka[5].
- Rośliny lecznicze
- Liście medeoli wirgińskiej były używane przez Irokezów jako środek przeciwdrgawkowy u dzieci[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-10-11] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2012-12-18].
- ↑ Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-09-19]. (ang.).
- ↑ a b c d Frederick H. Utech: Flora of North America. Vol. 26: Liliaceae. [dostęp 2011-09-19]. (ang.).
- ↑ David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge: Cambridge University Press, 2008, s. 253, 402. ISBN 978-0-521-86645-3. (ang.).
- ↑ James L. Reveal: Reveal System of Classification. University of Maryland. [dostęp 2022-01-02].
- ↑ Armen Takhtajan: Diversity and Classification of Flowering Plants. New York: Columbia University Press, 1997, s. 486-487. ISBN 0-231-10098-1.
- EoL: 1004057
- Flora of North America: 220008247
- GBIF: 2750658
- identyfikator iNaturalist: 54924
- IPNI: 328550-2
- ITIS: 42963
- NCBI: 4694
- Plant Finder: 281790
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-281771
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:328550-2
- identyfikator Tropicos: 18400289
- USDA PLANTS: MEVI
- CoL: 3YMX2