Przejdź do zawartości

Maria Kwaśniewska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maria Kwaśniewska
Ilustracja
Maria Kwaśniewska (w środku) wraz z Tilly Fleischer i Luise Krüger dwiema rywalkami konkursu rzutu oszczepem na IO 1936
Data i miejsce urodzenia

15 sierpnia 1913
Łódź

Data i miejsce śmierci

17 października 2007
Warszawa

Informacje klubowe
Klub

Polonia Warszawa

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Polska
Igrzyska olimpijskie
brąz Berlin 1936 lekkoatletyka
(rzut oszczepem)
Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Order Ecce Homo
Srebrny Order Olimpijski Złoty Order Olimpijski
Lekkoatletki Polonii Warszawa – od lewej: Maria Kwaśniewska, Helena Zelwerowicz, Eugenia Kielich, Maria Baran (1924)
Maria Jadwiga Kwaśniewska-Maleszewska
Kopia medalu i autografu w Alei Gwiazd Sportu w Dziwnowie
Gwiazda w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie
Grób na Starych Powązkach.

Maria Jadwiga Kwaśniewska-Maleszewska (ur. 15 sierpnia 1913 w Łodzi, zm. 17 października 2007 w Warszawie) – polska lekkoatletka, koszykarka, hazenistka, siatkarka, piłkarka ręczna. Medalistka olimpijska, działaczka ruchu olimpijskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Łodzi. Była córką Jana i Wiktorii z Kozłowskich[1]. W 1933 ukończyła Żeńskie Gimnazjum im Bronisławy Sobolewskiej-Konopczyńskiej. W 1937 przeprowadziła się do Warszawy, aby studiować matematykę. Studiów nie ukończyła z powodu wybuchu II wojny światowej. We wrześniu 1939 brała udział w obronie Warszawy. Za odwagę i waleczność została odznaczona Krzyżem Walecznych[2]. Podczas okupacji niemieckiej pracowała w gospodzie sportowej „Karczma pod Kogutem”[3].

Debiutowała sportowo w Łodzi 1927 w Harcerskim Klubie Sportowym (od maja 1938 – HKS „Znicz” Łódź). W tym samym roku za namową brata przeniosła się do ŁKS Łódź. Barw klubu broniła do 1938 roku[4]. Między 1938-39 Polonię Warszawa[5], a w 1939 została zawodniczką AZS Warszawa. Kariera sportowa Kwaśniewskiej przypadła na lata 30. XX wieku. Z powodu choroby nie pojechała na Letnie Igrzyska Olimpijskie do Los Angeles. W 1934 roku powróciła do uprawiania sportu ustanawiając w rzucie oszczepem rekord kraju 39,61m. 19 sierpnia przekroczyła granicę 40 m uzyskując w spotkaniu przeciwko Japonii wynik 40,5 m[6]. Na Igrzyskach kobiet zajęła 2 miejsce wynikiem 39,51[7]. Apogeum kariery było zdobycie brązowego medalu olimpijskiego podczas Igrzysk Olimpijskich w Berlinie 1936 rezultatem 41,80 m[8]. Reprezentowała też Polskę na Mistrzostwach Europy w Oslo 1946, gdzie zajęła 6. miejsce w rzucie oszczepem (38,57 m), a także 7. miejsce w pchnięciu kulą (11,06 m)[9].

Przez zdecydowaną większość swojej kariery związana była z ŁKS Łódź, w barwach którego osiągnęła swoje największe sukcesy. Broniła również barw HKS Łódź, DKS Łódź, Polonii Warszawa oraz AZS Warszawa. Znalazła się wśród dziesięciu najlepszych sportowców Polski wybranych w Plebiscycie Przeglądu Sportowego 1936.

Uprawiała również gry zespołowe: siatkówkę, koszykówkę, piłkę ręczną i hazenę. Była mistrzynią Polski w hazenie w 1932 i 1933 oraz w koszykówce w 1947[10]. Zdobyła brązowy medal w koszykówce na III Światowych Igrzyskach Kobiet w Pradze w 1930[9]. Była reprezentantką Polski w tej dyscyplinie w ośmiu meczach w 1930 i 1947[9].

W czasie II wojny światowej brała czynny udział w ruchu oporu. Jej mieszkanie (Podkowa Leśna) stało się otwartym domem dla bezdomnych i głodujących Polaków i Żydów[11]. Po upadku Powstania Warszawskiego pomagała w ucieczce Polakom i Żydom przetrzymywanym w obozie Dulag 121[11].

Po zakończeniu kariery zawodniczej została działaczką polskiego i międzynarodowego ruchu olimpijskiego. W latach 1947–1979 była członkiem zarządu PZLA[3]. W 1979 została odznaczona brązowym medalem orderu olimpijskiego[3]. Za zasługi na tym polu została odznaczona m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, dwukrotnie otrzymała Order Olimpijski Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, a ponadto medal Kalos Kagathos. W tym samym roku odsłoniła (nie osobiście) replikę swojego medalu w Dziwnowie na Alei Gwiazd Sportu podczas festiwalu Gwiazd Sportu.

Od 1999 Honorowa Obywatelka Miasta Koła[12], Honorowa Obywatelka Miasta Ostrzeszów (1999)[13][3]. W 2000 została udekorowana Orderem Ecce Homo[14], przyznawanym ludziom, którzy wbrew wszelkim przeciwnościom, poprzez konsekwentną działalność dają świadectwo bezinteresownej miłości bliźniego.

Jej trzecim mężem (wcześniej dwukrotnie owdowiała) był Władysław Maleszewski, koszykarz i trener reprezentacji Polski[15].

Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 100-1-24)[16].

Osiągnięcia sportowe

[edytuj | edytuj kod]

Lekkoatletyka

[edytuj | edytuj kod]
Polska
  • Mistrzyni Polski:
    • w rzucie oszczepem (1931 – 34,48, 1934 – 39,61, 1935 – 36,56, 1936 – 42,77, 1939 – 37,55, 1946 – 39,42)
    • w skoku w dal (1930 – 4,86 m.)
    • w pięcioboju (1934 – 252 pkt., 1935 – 283, 1936)
    • w trójboju (1931 – 136, 1934 – 187, 1935 – 206, 1936 – 161)
    • halowa:
  • Wicemistrzyni Polski w:
    • skoku:
      • w dal:
        • 1931 – 5,03
        • z miejsca (1935 – 2,22 m.)
      • wzwyż (1946 – 1,35)
    • rzucie oszczepem (1933 – 33,58)
    • pchnięciu kulą (1934 – 10,81, 1936 – 10,68)
    • pięcioboju (1937 – 267)
    • trójboju (1946 – 157)
  • Brązowa medalistka mistrzostw Polski w pchnięciu kula (1935 – 10,37 m.)
Reprezentacja
  • Brązowa medalistka olimpijska w rzucie oszczepem (1936 – 41,80)
  • Uczestniczka:
    • mistrzostw Europy w lekkoatletyce, w:
    • Światowych Igrzysk Kobiet w Londynie (1934 – 4. miejsce – 39,21 m.)
Rekordy życiowe
  • skok w dal – 5,19 (10 maja 1931, Łódź)
  • rzut oszczepem – 44,03 (26 lipca 1936, Czeladź)
  • trójbój – 206 pkt. (22 września 1935, Lwów)
  • pięciobój „N” – 283 pkt. (1 września 1935, Łódź )
  • pięciobój „S” – 3047,36 pkt. (6 lipca 1930, Łódź)

Koszykówka

[edytuj | edytuj kod]
  • Brązowa medalistka Światowych Igrzyskach Kobiet (1930)
  • Mistrzyni Polski (1947)
  • Wicemistrzyni Polski (1930)

Hazena

[edytuj | edytuj kod]
  • Mistrzyni Polski (1929, 1932, 1933)

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jatkowska 2017 ↓, s. 311.
  2. a b Wryk 2016 ↓, s. 364.
  3. a b c d Wryk 2015 ↓, s. 365.
  4. Lis 2022 ↓, s. 88.
  5. Dziś rozpoczyna się mistrzostwa Polski w szczypiorniaku kobiecym. Głos Poranny str 7. [dostęp 2022-10-31]. (pol.).
  6. Jatkowska 2017 ↓, s. 312.
  7. Jatkowska 2017 ↓, s. 313.
  8. Jatkowska 2017 ↓, s. 310.
  9. a b c Wryk 2015 ↓, s. 364.
  10. Jatkowska 2017 ↓, s. 309.
  11. a b c d Jatkowska 2017 ↓, s. 322.
  12. Honorowi Obywatele Miasta Koła. [dostęp 2014-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-07)].
  13. Honorowi Obywatele. ostrzeszow.pl. [dostęp 2018-01-26].
  14. a b Order ECCE HOMO - nadania 2000 [online], www.ecce-homo.pl [dostęp 2020-02-27].
  15. Jatkowska 2017 ↓, s. 327.
  16. Cmentarz Stare Powązki: MALESZEWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-22].
  17. Jatkowska 2017 ↓, s. 328.
  18. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi na polu rozwoju sportu”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]