Maria Bianka Mossoczy

Maria Bianka Mossoczy

Maria Bianka

Maria Bianka w swojej pracowni we Lwowie (1924)
Data i miejsce urodzenia	9 czerwca 1887 Brody
Data i miejsce śmierci	18 sierpnia 1929 Sanok
Multimedia w Wikimedia Commons

Maria Bianka Mossoczy, właśc. Maria Bianka^[a] (ur. 9 czerwca 1887 w Brodach, zm. 18 sierpnia 1929 w Sanoku) – polska artystka malarka, literatka.

Urodziła się 9 czerwca 1887 w Brodach^[1]. Kształciła się w Monachium^[2], gdzie była uczennicą prof. Alberta Weisgerbera, Felixa Eisengräbera i Maxa Feldbauera^[3]. Ponadto kształciła się w Paryżu u boku Maurice'a Denisa, Félixa Vallottona, George'a Desvallièresa^[3].

Została artystką malarką^[4]. Po uzyskaniu wykształcenia artystycznego osiadła we Lwowie^[3]. Była też związana z Krakowem i warszawską „Zachętą”^[3]. Malowała pejzaże, portrety, kompozycje^[3]. Jej prace malarskie charakteryzowały się „oryginalnością, rzetelnością artystyczną, świadomością celów oraz ukazywaniem rzeczy «inaczej» niż inni”^[3]. Jej prace malarskie były prezentowane we Lwowie na wystawie w grudniu 1918^[5], w 1921 i w 1922 podczas Targów Wschodnich^[6], na indywidualnej w 1924^[7]. Wcześniej zorganizowano jej wystawy w Warszawie i w Krakowie^[3]. Wiosną 1925 przebywała w Paryżu, gdzie zorganizowała wystawę swych prac, przyjętą z uznaniem przez tamtejszą krytykę^[8]. W tym czasie uczestniczyła tam w otwarciu Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej, a jej relacja z tego wydarzenia ukazała się na łamach „Nowości Illustrowanych”^[9]. Dla tego tygodnika w tym roku pisała inne korespondencje ze stolicy Francji^[10].

W malarstwie była przedstawicielką neoklasycyzmu, pozostając wierną kompozycyjnemu traktowaniu form^[3]. Prowadziła prywatną szkołę malarską we Lwowie^[11][12]. 20 lutego 1920 przystąpiła do zorganizowanego tego dnia Związku Plastyków we Lwowie^[13].

Była autorką przekładu książki pt. Jezus i Judasz autorstwa Felixa Hollaendera, wydanego przez Ludowe Towarzystwo Wydawnicze we Lwowie w 1920^[14][15]. Jej osoba była ceniona w kręgach artystycznych i literackich^[4], także w Warszawie^[16]. W latach 20. była uważana za jedną z najbardziej utalentowanych malarek lwowskich^[3] i za jedną z najwybitniejszych ówcześnie artystek lwowskich^[6]. W 1928 zorganizowano wystawę jej prac malarskich w Paryżu, przychylnie przyjętych przez tamtejszą krytykę^[16].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości (1918) i nastaniu II Rzeczypospolitej była nauczycielką w Państwowej Szkole Realnej im. Jana i Andrzeja Śniadeckich we Lwowie, w której od 1 września 1920 do 28 lutego 1921 przebywała na urlopie dla poratowania zdrowia, a od 1 marca 1921 uczyła pracy ręcznej^[17]. W roku szkolnym 1922/1923 uczyła w III Państwowym Gimnazjum im. Króla Stefana Batorego we Lwowie, a od 1922 ponownie w XI Państwowym Gimnazjum im. Jana i Andrzeja Śniadeckich we Lwowie^[18][19].

Zmarła 18 sierpnia 1929 po przebytej operacji w Sanoku^{[20][21][4][1][22]}, gdzie przebywała na urlopie^[16]. Została pochowana na cmentarzu w Sanoku 20 sierpnia 1929 po pogrzebie pod przewodnictwem ks. Franciszka Witeszczaka^[20][4].

Jej mężem był Mieczysław Julian Mossoczy^[20] (ur. 1887^[b]), który od 1927^[c] do 1933 pracował jako nauczyciel matematyki w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku^[d]. Ponadto uczniem tej szkoły był wówczas Witold Mossoczy^[23][24].