Leon Plater

Leon Plater

Plater hrabia II
Rodzina	Platerowie
Data i miejsce urodzenia	15 lutego 1836 Kombuļi
Data i miejsce śmierci	8 czerwca 1863 Dyneburg
Ojciec	Józef Kazimierz Plater
Matka	Antonina z Pereświt-Sołtanów
Multimedia w Wikimedia Commons

Leon Plater herbu własnego Plater (ur. 15 lutego 1836 w Kombuļi, zm. 8 czerwca 1863 w Dyneburgu) – hrabia, uczestnik powstania styczniowego. Prawnuk hrabiego Konstantego Ludwika Broel-Platera.

8 czerwca 1863^[1] rozstrzelany przy twierdzy dyneburskiej za to, że, jak zaświadczają materiały sądowe tłumaczone przez Studnickiego, pierwszy podniósł sztandar powstania w gub. Witebskiej (...). Uzbroił 5 ludzi (częściowo szlachtę, częściowo służących) i wraz z nimi wziął udział w dniu 25 maja w udanym napadzie na transport broni, po którym jednak został ujęty przez uzbrojone chłopstwo. W przesłuchaniach przypisał sobie całą winę za organizację napadu i kierowanie nim, chroniąc rzeczywistego organizatora i dowódcę, Zygmunta Bujnickiego. Kiedy ten dowiedział się o tym (pozostając na wolności), przesłał przez swoją żonę list do komisji sądowej, w którym przyznawał się do swojej roli. Jego zeznanie nie zostało jednak wzięte pod uwagę, podobnie jak zeznania świadków, zaprzeczających temu, by to hrabia Plater dowodził oddziałem.

Zwłoki rozstrzelanego pochowano na miejscu kaźni i zgodnie ze zwyczajem, mogiłę stratowano. Pod osłoną nocy ciało jednak wykopano i przewieziono w inne miejsce. Pomimo listów matki zmarłego, kierowanych nawet i do cesarzowej, ciała syna jej nie wydano i spoczywa ono w miejscu nieznanym.

• Franciszka Ramotowska: Plater (Broel-Plater) Leon Joachim Błażej (1836–1863). [w:] Polski Słownik Biograficzny t. XXVI/1981 [on-line]. www.ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2019-05-11].
• Rok 1863. Wyroki śmierci. Wydane pod redakcją Wacława Studnickiego nakładem i drukiem Ludwika Chomińskiego w Wilnie. Księgarnia Stow. Nauczycielstwa Polskiego. Tow. Wyd. "Ignis", Warszawa, wersja zdigitalizowana w Internecie, s. 82 i 130- takiej wersji.

• O tablicy pamiątkowej hrabiego Platera na Cmentarzu rzymskokatolickim w Dyneburgu
• ks. Leon Broel-Blater, Leon Plater, bohater powstania 1863 roku w Inflantach Polskich, Lwów, 1939