Przejdź do zawartości

Larsemann Hills

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mapa Larsemann Hills
Chińska stacja Zhongshan wśród wzgórz oazy, lato 2007

Larsemann Hillsoaza antarktyczna na Ziemi Księżniczki Elżbiety na Antarktydzie.

Położenie i historia

[edytuj | edytuj kod]

Oaza ta znajduje się na południowo-wschodnim brzegu Zatoki Prydza, mniej więcej w połowie drogi między Oazą Vestfold a skrajem Lodowcem Szelfowym Amery’ego, ma ona około 40 km²[1]. Tworzą ją niskie wzgórza, rozciągające się na przestrzeni 17 km na zachód od lodowca Dålk. Została odkryta w lutym 1935 roku przez kapitana Klariusa Mikkelsena ze statku wielorybniczego Thorshavn[2]. Ludzie pojawiali się w oazie tylko sporadycznie aż do lat 80. XX wieku, obecnie w oazie znajdują się cztery stacje polarne: letnia rumuńsko-australijska baza Law-Racoviță, oraz trzy całoroczne: rosyjska Progress, chińska Zhongshan[3] i indyjska Bharati. Prowadzone są w nich badania z zakresu m.in. meteorologii, sejsmologii i geomagnetyzmu. Prace terenowe w oazie dotyczą m.in. geologii, geomorfologii, glacjologii, hydrologii, limnologii i ekologii[1][4].

Warunki naturalne

[edytuj | edytuj kod]

Oazę tę tworzą dwa główne półwyspy (Stornes na zachodzie i Broknes na wschodzie), cztery mniejsze i około 130 wysp; od południa ogranicza ją czoło lodowca. Niewiele jest w niej głazów narzutowych i moren, szczyty wzgórz są przeważnie nagie i silnie zerodowane. Półwysep Broknes jest jednym z niewielu obszarów Antarktyki, których nie objęło w całości ostatnie zlodowacenie, dzięki czemu zachował się na nim zapis osadów sięgający 130 tys. lat wstecz. W oazie znajduje się ponad 150 jezior, przeważnie słodkowodnych. Rośliny lądowe, pingwiny i foki występują rzadko, w rozpadlinach skalnych gnieżdżą się petrele śnieżne, a skuy są najczęściej spotykane w pobliżu zabudowań stacji[1][3].

Oazę Larsemann Hills obejmuje Szczególnie Zarządzany Obszar Antarktyki nr 6 (Larsemann Hills, East Antarctica)[1]. Półwysep Stornes, większy z dwóch, obejmuje Szczególnie Chroniony Obszar Antarktyki nr 174 (Stornes, Larsemann Hills, Princess Elizabeth Land) o powierzchni 21,13 km². Został on wyznaczony ze względu na unikalną geologię tego półwyspu i występowanie nietypowych minerałów (borokrzemianów i fosforanów); trzy z nich zostały po raz pierwszy opisane z tego półwyspu. W obszarze tym, jak i w pozostałej części Larsemann Hills, często występują weddelki arktyczne[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Larsemann Hills, East Antarctica Antarctic Specially Managed Area Management Plan. Antarctic Treaty Secretariat, 2014. [dostęp 2015-07-08].
  2. Larsemann Hills
  3. a b Beau Riffenburgh: Encyclopedia of the Antarctic. Taylor & Francis Group, 2007. ISBN 0-415-97024-5.
  4. AL/03 ‐ Advisory for Bharati Station. National Centre for Antarctic and Ocean Research (NCAOR), 2014-06-30. [dostęp 2015-05-15]. (ang.).
  5. Management Plan for Antarctic Specially Protected Area No. 174: Stornes, Larsemann Hills, Princess Elizabeth Land. Antarctic Treaty Secretariat, 2014. [dostęp 2015-07-03].