Koreochomik długoogonowy
Tscherskia triton[1] | |||||
(de Winton, 1899) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Infragromada | |||||
Rząd | |||||
Podrząd | |||||
Infrarząd | |||||
Nadrodzina | |||||
Rodzina | |||||
Podrodzina | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek |
koreochomik długoogonowy | ||||
| |||||
Podgatunki | |||||
| |||||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[12] | |||||
Koreochomik długoogonowy[13], chomik koreański[14] (Tscherskia triton) – gatunek ssaka z podrodziny chomików (Cricetinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Koreochomik długoogonowy występuje we wschodniej Azji zamieszkując w zależności od podgatunku[15]:
- T. triton triton – wschodnia Chińska Republika Ludowa (środkowe Shaanxi, większość Shanxi, południowe Hebei, Tiencin, Henan, Szantung, Anhui, Jiangsu i północne Zhejiang).
- T. triton collina – środkowa Chińska Republika Ludowa (północne Shaanxi i północno-zachodnie Shanxi).
- T. triton fuscipes – północno-wschodnia Chińska Republika Ludowa (Mongolia Wewnętrzna, północne Hebei, Pekin, Heilongjiang, Jilin i Liaoning).
- T. triton incana – środkowa Chińska Republika Ludowa (Gansu, Ningxia i środkowe Shaanxi).
- T. triton nestor – Korea (w tym wyspa Czedżu) i Rosyjski Daleki Wschód (Kraj Nadmorski).
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1899 roku brytyjski zoolog William Edward de Winton nadając mu nazwę Cricetulus (Cricetulus) triton[2]. Holotyp pochodził z północnego Szantung, w Chińskiej Republice Ludowej[16]. Jedyny żyjący współcześnie przedstawiciel rodzaju koreochomik[13] (Tscherskia) który opisał w 1914 rosyjski zoolog Siergiej Ogniow[5].
W przeszłości większość chińskich autorów uważała Cansumys canus za synonim lub podgatunek T. triton (prawdopodobnie dlatego, że te dwa gatunki były często błędnie identyfikowane pod względem morfologicznym i kariologicznym) jednak Cansumys i Tscherskia są zupełnie od siebie różne[15]. Analiza mtDNA potwierdziła status rodzajowy Tscherskia[15]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają pięć podgatunków[15].
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Tscherskia: Aleksandr Iwanowicz Czerski (ros. Александр Иванович Черский) (1879–1921), rosyjski zoolog, kolekcjoner z Syberii z początków XX wieku[17].
- triton: w mitologii greckiej Tryton (gr. Τριτων Tritōn, łac. Triton) był bogiem morskim, często przedstawianym jako syrena (nie wiadomo dlaczego de Winton nazwał tego chomika imieniem greckiego boga)[18].
- collina: łac. collinus „znaleziony na wzgórzu, ze wzgórza”, od collis „wzgórze”[17].
- fuscipes: łac. fuscus „mroczny, ciemny”; pes, pedis stopa, od gr. πους pous, ποδος podos „stopa”[17].
- incanus: łac. incanus „jasnoszary, oszroniony, zupełnie szary”[17].
- nestor: w mitologii greckiej Nestor (gr. Νεστωρ Nestōr) był siwowłosym mitycznym królem miasta Pylos, najstarszym wodzem walczącym podczas wojny trojańskiej[17].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała (bez ogona) 142–220 mm, długość ogona 65–106 mm, długość ucha 17–25 mm, długość tylnej stopy samic 20–29 mm; masa ciała 92–141 g[19].
Tryb życia
[edytuj | edytuj kod]Spotkać go można przede wszystkim na otwartych, suchych obszarach, w krzewach i nad rzekami, a także na polach, wzdłuż kanałów, dróg i pól ryżowych)[12]. Tworzy głębokie, pionowe nory, w których są komory do przechowywania dużej ilości pożywienia. Zjada nasiona roślin dzikich i uprawnych (kukurydza, soja, słonecznik). Na zimę gromadzi do 10 kilogramów zapasów. Zwierzę nocne, ale może być też aktywne w ciągu dnia. Żyją średnio rok. Rozmnażają się od kwietnia do października (w Chinach od maja do sierpnia). W ciągu roku jest od 2 do 3 miotów na ogół po 8-10 młodych (zanotowano miot liczący 24[12]).
Zagrożenia
[edytuj | edytuj kod]Koreochomik nie ma większych zagrożeń, jednak wysuszanie bagien i zmiana ilości wody może negatywnie wpłynąć na jego populację.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tscherskia triton, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b W.E. de Winton. On Chinese Mammals principally from Western Sechuen. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1899, s. 575, 1899. (ang.).
- ↑ O. Thomas. The Duke of Bedford’s zoological exploration in eastern Asia.-V. Second list of mammals from Korea. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1907 (3), s. 466, 1907. (ang.).
- ↑ O. Thomas. [On mammals collected in the Provinces of Shan-si and Shen-si, northern China, by Mr. M P. Anderson, for the Duke of Bedford’s zoological exploration of eastern Asia]. „Abstracts of the Proceedings of the Zoological Society of London”. 63, s. 45, 1908. (ang.).
- ↑ a b S.I. Ognev. Die Säugetiere aus dem Südlichen Ussuri-gebiet. „Moskva Dnev. Zool. otd. obsc. liub. jest.”. 2, s. 102, 1914. (niem.).
- ↑ a b G.M. Allen. Hamsters collected by the American Museum Asiatic Expeditions. „American Museum novitates”. 179, s. 5, 1925. (ang.).
- ↑ Kishida 1929 ↓, s. 150.
- ↑ Kishida 1929 ↓, s. 156.
- ↑ H.J. Ho. Study of the mammals Of Nanking and it′s vicinty, a new subspecies of Cricetidae from Shensi. „Contributions from the Biological Laboratory of the Science Society of China”. 10 (4 & 5), s. 288, 1935. (ang.).
- ↑ T. Mori: Mammalia of Jehol and district North of it. W: Report of the first scientific expedition to Manchoukuo under the leadership of Shigeyasu Tokunaga. Cz. 5. Tokio: Office of the scientific expedition to Manchoukuo, Faculty of science and engineering, Waseda University, 1939, s. 64. (jap. • ang.).
- ↑ S. Song. A new subspecies of Cricetulus triton from Shaanxi, China. „Acta Theriologica Sinica”. 5 (2), s. 137, 1985. (ang.).
- ↑ a b c F. Cassola , Tscherskia triton, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-10] (ang.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 240. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ J. Ziomek, A. Banaszek. Chomik europejski. „Monografie Przyrodnicze”. 19, 2008. Wydawnictwo Klubu Przyrodników. ISSN 1428-6823. (pol.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 340. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Tscherskia triton. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-10].
- ↑ a b c d e The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 418. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 285–286. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- K. Kishida. A synopsis of Corean hamsters. „Lansania”. 1, s. 1–160, 1929. Tokio. (ang.).