Kościół św. Stanisława Biskupa Męczennika w Wielgomłynach
nr rej. 232-X-42 z 28.03.1949 oraz 246 z 19.07.1967[1] | |||||||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||||||
widok od strony prezbiterium | |||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||
Adres |
ul. Rynek | ||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||
parafia | |||||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
11 kwietnia | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Wielgomłyny | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa łódzkiego | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu radomszczańskiego | |||||||||||||||||
51°00′46,31″N 19°45′46,68″E/51,012864 19,762967 |
Kościół świętego Stanisława Biskupa Męczennika – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii pod tym samym wezwaniem (dekanat Kodrąb archidiecezji częstochowskiej).
Historia
[edytuj | edytuj kod]Świątynia została wzniesiona w latach 1465 – 1466 i ufundowana przez rodzinę Koniecpolskich herbu Pobóg jako część zespołu klasztornego ojców Paulinów. Pomimo rozbudowy w stylu barokowym, wykonanej w XVII wieku, kościół zachował gotycką bryłę architektoniczną a we wnętrzu zachowały się cenne, gotyckie dzieła sztuki.
Świątynia została zbudowana na miejscu starego kościoła drewnianego. Pierwotnie miała formę gotycką, następnie została przebudowana w stylu barokowym. Budowla jest jednonawowa, orientowana, posiada wydłużone prezbiterium zamknięte wielobocznie i oszkarpowane od zewnątrz.
14 czerwca 2010 r. arcybiskup częstochowski Stanisław Nowak wydał dekret ustanawiający świątynię sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Pani Wielgomłyńskiej[2].
Wnętrze
[edytuj | edytuj kod]Jednym z najcenniejszych zabytków zachowanych do dnia dzisiejszego we wnętrzu kościoła jest późnośredniowieczna płyta nagrobna Koniecpolskich z 1475 roku wykonana z brązu, a należąca do najcenniejszych tego typu zabytków w Polsce.
Cennymi zabytkami są także: murowana mensa z antepedium z pięcioma ostrołukowymi wnękami, które są wypełnione przez maswerki, rozety oraz herby Pobóg, Starykoń i Dąbno, późnogotycki portal ozdobiony ornamentem geometrycznym i napisem "Jezus" oraz kamienna, gotycka chrzcielnica, wykonana w 2. połowie XV wieku, ozdobiona licznymi ornamentami i herbami.
Ciekawymi zabytkami należącymi do wyposażenia świątyni są również: pełna ekspresji drewniana i polichromowana Pieta, wykonana na początku XV wieku, portret trumienny namalowany na blasze z 1660 roku oraz obrazy z XVIII wieku - jeden z nich jest zapewne dziełem Franciszka Smuglewicza[3].
Wnętrze kościoła pokrywają imponujące freski autorstwa Gizeli Klaryski i Jerzego Pasternaka, przedstawiające historię klasztoru wielgomłyńskiego i zakonu paulinów[4].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Pieta z pocz. XV w.
-
Gotyckie antepedium
-
Gotycka chrzcielnica i portal
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2020-05-27] .
- ↑ Kult Matki Bożej Bolesnej – Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Wielgomłynach [online] [dostęp 2021-02-27] (pol.).
- ↑ Zespół klasztoru oo. Paulinów w Wielgomłynach [online], Portal turystyczny województwa łódzkiego [dostęp 2020-05-27] .
- ↑ Weronika Smędzik, Sanktuarium w Wielgomłynach, Niedziela, 8 sierpnia 2010, nr 32, str 36
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Świątynie pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa Męczennika
- Kościoły w archidiecezji częstochowskiej
- Zabytkowe kościoły w powiecie radomszczańskim
- Kościoły i klasztory paulinów w Polsce
- Religia w gminie Wielgomłyny
- Wielgomłyny (wieś)
- Architektura gotyku w województwie łódzkim
- Architektura barokowa w województwie łódzkim
- Sanktuaria maryjne w archidiecezji częstochowskiej
- Architektura I Rzeczypospolitej (województwo sieradzkie)