Kościół św. Katarzyny w Piasku Wielkim
nr rej. A.55 z 22.12.1956 i z 22.06.1967 | |||||||||||||||||||
Kościół parafialny | |||||||||||||||||||
Widok ogólny | |||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||
Adres |
Piasek Wielki 119, 28-136 Nowy Korczyn | ||||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Nowy Korczyn | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu buskiego | |||||||||||||||||||
50°22′06,3592″N 20°47′23,5180″E/50,368433 20,789866 |
Kościół św. Katarzyny w Piasku Wielkim – rzymskokatolicki kościół parafialny zlokalizowany w miejscowości Piasek Wielki (powiat buski, województwo świętokrzyskie).
Historia
[edytuj | edytuj kod]Według Jana Długosza świątynię zbudowano we wsi w 1108. W latach rozbicia dzielnicowego (możliwe, że na skutek najazdu Tatarów) obiekt został zniszczony (miejsce po nim nazywane jest przez miejscowych kościółkiem)[1].
Obecny kościół został wzniesiony w 1340, a jego fundatorem był kasztelan krakowski Spicimir Leliwita. Parafia we wsi odnotowana została po raz pierwszy w 1373. Rody Gnoińskich herbu Warnia oraz Zaborowskich herbu Jastrzębiec (właścicieli okolicznych dóbr) przeszły na arianizm. Gnoiński sprofanował kościół, wjeżdżając doń na koniu, a następnie ograbił go z całości wyposażenia. Od 1558 do 1560 znajdował się tu zbór (najpierw kalwiński a potem ariański)[2]. Katolicy odzyskali świątynię po 1590 i na nowo ją konsekrowali. Zamurowali też wejście, przez które na koniu wjechał Gnoiński. W końcu XVIII wieku obiekt był zrujnowany, a wierni chodzili do świątyni w parafii Strożyska. Właściciel lokalnych ziem, książę Radziwiłł, zbudował wówczas dla mieszkańców drewnianą kaplicę, w której sprawowano nabożeństwa. W latach 1898–1902 parafianie (pod kierownictwem księdza Antoniego Jasińskiego) odbudowali i rozbudowali kościół do obecnej, neogotyckiej formy[1]. Podczas przebudowy został on nieco obniżony[2].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Kościół reprezentuje styl neogotycki, jest murowany, ma prostokątną nawę z niższym i węższym prezbiterium, które jest zamknięte wielobocznie[1].
Wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Ołtarz św. Tekli (nawa północna) pochodzi z któregoś z kościołów w Wiślicy. Dwa ołtarze boczne (w tym jeden ze słynącym łaskami obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej) pochodzą z XVIII wieku. W drugim wisi obraz św. Katarzyny, być może przemalowany z wizerunku św. Barbary. Ołtarz główny jest XIX-wieczny. Został on podarowany przez kościół św. Wojciecha w Kielcach. Zawiera on barokowy krucyfiks[1].
Pamiątką po Gnoińskich i Zaborowskich są drzwi z herbami rodowymi, prowadzące dziś z prezbiterium do zakrystii[1].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Widok od strony prezbiterium
-
Portal wejściowy
-
Elewacja południowa
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e PIASEK WIELKI, Św. Katarzyny dz. m. | Oficjalna Strona Diecezji Kieleckiej [online], www.diecezja.kielce.pl [dostęp 2021-06-05] .
- ↑ a b Piasek Wielki - Gotycki kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej (ok. 1340). Atrakcje turystyczne Piasek Wielki. Ciekawe miejsca Piasek Wielki [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2021-06-05] .