Kościół św. Jerzego w Nördlingen
48°51′02″N 10°29′19″E/48,850556 10,488611| kościół parafialny | |||||||||||||||||
 Widok z południowego wschodu | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kraj związkowy | |||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Adres |
Marktplatz 10, 86720 Nördlingen | ||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Imię | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Bawarii  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Niemiec  | |||||||||||||||||
| 48°51′02″N 10°29′19″E/48,850556 10,488611
| |||||||||||||||||
Kościół św. Jerzego (niem. St. Georg) – luterańska, późnogotycka świątynia parafialna znajdująca się w niemieckim mieście Nördlingen.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Decyzję o budowie świątyni podjęto 17 października 1427 roku. W 1451 ukończono budowę prezbiterium i rozpoczęto wznoszenie nawy, a w 1454 położono kamień węgielny pod wieżę. W 1462 zainstalowano ołtarz, a w 1490 ukończono budowę wieży. W 1505 prace ukończono wzniesieniem sklepienia. W okresie reformacji, w latach 1523–1525, kościół przeszedł w ręce luteran[1]. W 1537 roku prowizoryczny hełm wieży spłonął wskutek uderzenia pioruna, a po odbudowie hełm uzyskał obecny wygląd[2]. W latach 1877–1887 budynek poddano renowacji. 30 marca 1945 bomba lotnicza zniszczyła organy z 1889 roku, a 2 lutego 1974 spłonęły stare, barokowe organy z 1610 roku. W 1977 świątynię odrestaurowano[1].
Architektura i wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Świątynia późnogotycka, trójnawowa, o układzie halowym. Sklepienie podtrzymywane jest na 22 smukłych kolumnach, a 24 okna zdobią maswerki. Wieża kościoła, o wysokości 90 metrów, znana jest jako Daniel[1].
Pierwotny ołtarz główny autorstwa Friedricha Herlina został rozebrany na części w 1683 roku. Od końca XIX wieku panele ołtarza można wystawiano w muzeum w ratuszu miejskim. W 1969 ustawiono go w lewej nawie kościoła, gdzie stoi do dziś. Zewnętrzną część ołtarza zdobią sceny z życia św. Jerzego i św. Marii Magdaleny oraz sceny męki i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Wewnętrzna część przedstawia sąd ostateczny, zdobią ją również rzeźby fundatorów ołtarza[3].
Barokowy ołtarz główny wykonano w roku 1683, ustawione w nim gotyckie figury wykonał w 1462 roku Nikolaus Gerhaert. W centralnej części znajduje się Chrystus ukrzyżowany w otoczeniu swojej matki i św. Jana Apostoła, a po bokach ołtarza ustawiono figury śś. Jerzego i Marii Magdaleny[4].
Gotycka chrzcielnica pochodzi z roku 1492, wykonano ją z suevitu. Jej szczególną cechą jest połączenie z piecem służącym do podgrzewania zgromadzonej w niej wody[5]. Bogato zdobione sakramentarium wykonał w latach 1511–1525 Stephan Weyrer Starszy[6].
Gotycka ambona powstała w 1499 roku. Zdobią ją wizerunki czterech ewangelistów, a pola pomiędzy nimi wypełniają rzeźby świętych: Jerzego, Jana, Chrystusa, Matki Bożej i Marii Magdaleny[7]. Barokowy baldachim ambony wykonał w 1681 roku Michael Ehinger[6], który udekorował ją herbami obywateli miasta i aniołami trzymającymi Narzędzia Męki Pańskiej. Wieńczy go figura Chrystusa Zmartwychwstałego. Na żeliwnych drzwiach prowadzących na ambonę widnieje herb Nördlingen[7].
Na zachodniej emporze, wzniesionej w 1508 roku, w 1977 ustawiono organy, które zastąpiły instrument zniszczony podczas II wojny światowej. W 2005 instrument zostały rozbudowane przez przedsiębiorstwo Orgelbau Rensch, od tego czasu składają się czterech manuałów i 3468 piszczałek zgrupowanych w 56 głosów. Jeden z manuałów połączony jest z organami bocznymi, wzniesionymi w 1610 roku. Instrument spłonął wraz z drewnianą emporą 3 lutego 1974, w 1976 ukończono jego odbudowę. Składa się z dwóch manuałów i 10 głosów[8].
Na wieży kościoła zawieszony jest dzwon Dwunastu Apostołów (niem. Zwölf-Apostel-Glocke), pochodzący z kolegiaty Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata w Stargardzie, który odlano z materiału ze średniowiecznego instrumentu. W 1944 trafił na tzw. cmentarz dzwonów pod Hamburgiem, a po zakończeniu II wojny światowej w 1952 zawieszono go na wieży Daniel[9][10].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Widok ze wschodu -
Wieża Daniel -
Wnętrze -
Barokowy ołtarz główny -
Ołtarz Herlina -
Stalle -
Chrzcielnica -
Ambona -
Organy główne -
Organy boczne -
Dzwon Dwunastu Apostołów ze Stargardu
.jpg)
.jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c 1. St. Georg [online], www.noerdlingen.de [dostęp 2024-08-03].
- ↑ Kirchturm "Daniel" [online], www.noerdlingen.de [dostęp 2024-08-03] (niem.).
- ↑ Die Flügel des Hochaltars aus der St. Georgskirche (1462) [online], www.stadtmuseum-noerdlingen.de [dostęp 2024-08-03].
- ↑ Der Hochaltar [online], www.kirchengemeinde-noerdlingen.de [dostęp 2024-08-03] (niem.).
- ↑ Der Taufstein [online], www.kirchengemeinde-noerdlingen.de [dostęp 2024-08-03] (niem.).
- ↑ a b St. Georg Nördlingen [online], trailessayer.de [dostęp 2024-08-03].
- ↑ a b Die Kanzel [online], www.kirchengemeinde-noerdlingen.de [dostęp 2024-08-03] (niem.).
- ↑ Die Emporen und Orgeln der St. Georgskirche [online], www.kirchengemeinde-noerdlingen.de [dostęp 2024-08-03] (niem.).
- ↑ Elisa Sturm, Hörst Du nicht die Glocken? [online], Pallottiner, 21 czerwca 2023 [dostęp 2024-08-03] (niem.).
- ↑ Preußische Allgemeine Zeitung, Die Glocken der Marienkirche Stargard - Preußische Allgemeine Zeitung [online], paz.de, 15 czerwca 2020 [dostęp 2024-08-03] (niem.).