Kościół Świętej Rodziny we Wrocławiu
nr rej. 498/Wm z dnia 25.10.1992[1] | |||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||
Widok od strony południowej | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||
Adres |
Monte Cassino | ||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Parafia | |||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
I niedziela po Bożym Narodzeniu | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Wrocławia | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |||||||||||||
51°06′24,5″N 17°06′24,6″E/51,106806 17,106833 |
Kościół św. Rodziny we Wrocławiu – budynek znajdujący się na osiedlu Sępolno, powstały w latach 1929–1930 jako świątynia katolicka według projektu architekta Kurta Langera.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Kościół św. Rodziny we Wrocławiu został zaprojektowany jako budowla modernistyczna z elementami neoromanizmu. Jest wybudowaną z cegły trzynawową bazyliką z wielką, masywną wieżą frontową. Kościół jest orientowany - na wschodzie znajduje się pięciokątne prezbiterium. Wieża zwieńczona jest ceglanym gzymsem kostkowym i pokryta geometrycznym, kalenicowym hełmem.
W czasie wojny kościół uległ nieznacznym uszkodzeniom, odremontowany został w 1946[2].
Kościół jest regularnie remontowany. Hełm wieżowy wymieniono na miedziany, dach został pokryty nowymi dachówkami, trwa rozbudowa domu parafialnego.
Organy
[edytuj | edytuj kod]Dostępne źródła często błędnie datują budowę organów w tym kościele, podając rok 1934, a niektóre nawet 1937. Z „Zimpeler Nachrichten-Blatt” jasno wynika, że organy zostały zbudowane w roku 1931. Instrument został zbudowany przez firmę Rieger jako opus 2522. Miał wówczas 40 głosów i kwalifikował się do grona większych instrumentów we Wrocławiu.
W późniejszym czasie coraz gorszy stan techniczny instrumentu skutkował podjęciem decyzji o przeprowadzeniu jego generalnego remontu i rozbudowy. Szafa organowa została przesunięta do przodu z głębi chóru muzycznego, a stół gry został wymieniony i usytuowany w nowym miejscu. Dyspozycja została rozbudowana z 40 do 45 głosów. Dostęp do niektórych elementów możliwy był po raz pierwszy od momentu budowy organów w 1931 roku dopiero po przebudowaniu szafy organowej i jej wysunięciu. Remont wraz z rozbudową instrumentu trwał od kwietnia 1980 roku do lutego 1981 roku. Był prowadzony był przez zakład organmistrzowski Józefa Cynara z Wrocławia.
W 1995 roku, po kilkunastu latach eksploatacji, został przeprowadzony kolejny remont. Całość prac przeprowadził zakład organmistrzowski Antoniego Szydłowskiego.
Dziesięć lat później Szydłowski przeprowadził kolejny remont wraz ze zmianą kolorystyki szafy organowej oraz renowacją piszczałek prospektowych. Zmiany również objęły trakturę kontuaru.
Od 1 do 4 marca 2016 roku firma „Cynar” Piotra Cynara (wnuka śp. Józefa Cynara) prowadziła prace przy zmianie położenia kontuaru z bocznego na centralny.
W sierpniu 2018 roku została zamontowana nowoczesna rozdzielnia prądu oraz zainstalowany nowy silnik wraz z dmuchawą zakupiony od węgierskiej firmy „Könyves és Fia KFT”.
W maju 2019 wymienione zostały wszystkie zawory rejestrowe (typu upustowego) w każdym z manuałów oraz w sekcji pedału. Konserwacji poddany został także głos Krumhorn 8’ należący do III manuału. Prace wykonała firma organmistrzowska „Kamerton” Wiesława Jelenia z Olszynki[3][4].
Dyspozycja instrumentu:
Manuał I | Manuał II | Manuał III | Pedał |
---|---|---|---|
1. Bourdon 16' | 1. Prync. fl. 8' | 1. Prync. vl. 8' | 1. Kontrabas 16' |
2. Pryncypał 8' | 2. Fl. harm. 8' | 2. Fl. kryty 8' | 2. Subbas 16' |
3. Fl. otwarty 8' | 3. Kwintadena 8' | 3. Salicjonał 8'10 | 3. Echo 16'3 |
4. Oktawa 4' | 4. Pryncypał 4' | 4. Unda Maris 8'11 | 4. Oktawa 8' |
5. Gemshorn 4' | 5. Fl. rurkowy 4' | 5. Praestant 4' | 5. Fl. drewn. 4' |
6. Kwinta 2 2/3'6 | 6. Oktawa 2'4 | 6. Kwintadena 4' | 6. Róg nocny 2' |
7. Oktawa 2'7 | 7. Fl. leśny 2' | 7. Nasard 2 2/3' | 7. Cynk 3x4 |
8. Cornet 4x8 | 8. Kwinta 1 1/3'9 | 8. Picolo 2' | 8. Mixtura 4x4 |
9. Mixtura 4x4 | 9. Acuta 4x4 | 9. Tercja 1 3/5' | 9. Puzon 16' |
10. Trompet 8' | 10. Vox humana 8' | 10. Sifflet 1' | 10. Dulcjan 16'5 |
11. Mixtura 4x12 | 11. Regał 4'5 | ||
12. Dulcjan 16' | |||
13. Krumhorn 8' | |||
14. Regał 4' |
Dzwony
[edytuj | edytuj kod]Przed II wojną światową na wieży wisiały cztery dzwony, poświęcone przez ks. kanonika Michaelisa w dniu 12 października 1930 roku. Podczas niej, a dokładnie w roku 1942, zarekwirowano trzy dzwony na potrzeby przemysłu zbrojeniowego. Pozostawiono tylko najmniejszy – „Jan Chrzciciel”. Stratę uzupełniono nowymi dzwonami na jublieusz powstania parafii[5][6].
Imię | Waga (kg) | Ton uderzeniowy | Rok odlania | Odlewnia | |
---|---|---|---|---|---|
Mały dzwon | Stanisław Bp | ~100 kg | fis" | 2005 | Odlewnia Dzwonów i Pomników Felczyńscy, Gliwice |
Średni dzwon | Jan Chrzciciel | ~280 kg | c'' | 1931 | Petit & Gebr. Edelbrock, Gescher |
Duży dzwon | Józef | ~400 kg | ais' | 2004 | Odlewnia Dzwonów i Pomników Felczyńscy, Gliwice |
Największy dzwon | Maryja | ~800 kg | fis' | 2005 | Odlewnia Dzwonów i Pomników Felczyńscy, Gliwice |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. [dostęp 2010-01-29].
- ↑ Historia parafii. Parafia Świętej Rodziny we Wrocławiu. [dostęp 2016-07-31]. (pol.).
- ↑ Wrocław ( Kościół Świętej Rodziny) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2020-12-29] .
- ↑ Organy w kościele Świętej Rodziny – PARAFIA ŚWIĘTEJ RODZINY WE WROCŁAWIU [online] [dostęp 2024-09-12] (pol.).
- ↑ Historia – PARAFIA ŚWIĘTEJ RODZINY WE WROCŁAWIU [online] [dostęp 2020-12-29] (pol.).
- ↑ Wrocław-Sępolno (PL - DŚ) - Dwa dzwony Kościoła pw. Św. Rodziny. [dostęp 2021-06-22].