Karol Schrötter
pułkownik artylerii | |
Data i miejsce urodzenia |
12 marca 1884 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1934, 1939–1940 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca ośrodka |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Karol Schrötter vel Schroetter (ur. 12 marca 1884 w Paszkanach, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 12 marca 1884 w Paszkanach, w ówczesnym powiecie suczawskim Księstwa Bukowiny, w rodzinie Leopolda i Sydonii z Neubeków. Absolwent szkoły średniej w Stanisławowie i Lwowie. Zdał maturę. Rozpoczął studia na Politechnice Lwowskiej. Był oficerem rezerwy artylerii polowej i górskiej armii Austro-Węgier. Posiadał przydział w rezerwie do pułku haubic polowych nr 11 we Lwowie. W szeregach tego pułku walczył na froncie włoskim i rosyjskim I wojny światowej. Od 1917 jego oddziałem macierzystym był pułk artylerii polowej nr 111. Na stopień chorążego został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1906, na stopień podporucznika ze starszeństwem z 1 stycznia 1910, a na stopień porucznika ze starszeństwem z 1 maja 1915[1][2][3][4][5].
Od listopada 1918 walczył w obronie Lwowa jako dowódca 1 baterii 1 pułku artylerii polowej „Lwów”. Pod koniec grudnia objął dowództwo 1 baterii, a w połowie stycznia 1919 dowództwo II dywizjonu 5 pułku artylerii polowej. Uczestniczył w wojnie z bolszewikami. 15 lipca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu majora, w artylerii, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[6].
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 63. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a jego oddziałem macierzystym był 6 pułk artylerii ciężkiej we Lwowie[7]. W tym oddziale pełnił służbę na stanowisku zastępcy dowódcy pułku[8][9]. Z dniem 10 listopada 1924 roku został odkomenderowany do 3 pułku artylerii ciężkiej w Wilnie celem pełnienia obowiązków dowódcy pułku[10]. 1 grudnia 1924 roku został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 12. lokatą w korpusie oficerów artylerii[11]. Z dniem 20 lutego 1925 roku został przeniesiony do 3 pułku artylerii ciężkiej na stanowisko dowódcy[12][13]. W opinii Jerzego Kirchmayera „był bezwzględnie najlepszym spośród wszystkich dowódców pułku, z jakimi miałem do czynienia w przedwrześniowym wojsku. O wartości pułkownika nie decydowały jednak wiadomości fachowe, ale zgoła niezwykłe wartości dowódcze i wychowawcze”[14].
Od jesieni 1929 roku pełnił obowiązki dowódcy 3 Grupy Artylerii po zmarłym płk. Roszkowskim, a w grudniu 1929 roku został zwolniony ze stanowiska dowódcy pułku i mianowany dowódcą grupy[15][16]. Od 6 grudnia 1929 roku do 10 lipca 1930 roku był słuchaczem IV Kursu Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie. Z dniem 30 czerwca 1934 został przeniesiony w stan spoczynku[17].
W kampanii wrześniowej 1939 dowodził Ośrodkiem Zapasowym Artylerii Lekkiej Nr 6 we Lwowie. Na tym stanowisku organizował pododdziały artylerii, które wzięły udział w obronie Lwowa. Po kapitulacji miasta przed Armią Czerwoną, wbrew warunkom kapitulacyjnym, został w październiku 1939 zatrzymany przez NKWD i uwięziony w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany w Charkowie przez funkcjonariuszy NKWD i pogrzebany w Piatichatkach[18], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[19]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, poz. 3786[20].
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady[21][22]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[23][24].
Był żonaty, miał córkę Annę Irenę (ur. 12 stycznia 1923).
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 995 – 22 lutego 1921[25]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie (po raz pierwszy w 1921)[26]
- Złoty Krzyż Zasługi – 2 sierpnia 1928 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”[27][28]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- austriackie
- Srebrny Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[29]
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[29]
- Krzyż Wojskowy Karola[29]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1910 ↓, s. 868, 961.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 772, 845.
- ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1916 ↓, s. 658, 734.
- ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1917 ↓, s. 846, 975.
- ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 1059, 1202.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 4 sierpnia 1920 roku, s. 677.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 188.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 789, 814.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 708, 737.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 136 z 31 grudnia 1924 roku, s. 766.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 731.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 26 lutego 1925 roku, s. 94.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 411, 448.
- ↑ Jerzy Kirchmayer, Pamiętniki, s. 273.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 377.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 175, 498.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 144.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 475.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ BETA Księgi Cmentarne [online], ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2017-05-17] .
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 3 [dostęp 2024-09-19] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-01-09].
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 26 lutego 1921, s. 342.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 84.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 178, poz. 386.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 175.
- ↑ a b c Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 1202.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1910. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1909.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914.
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916.
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917.
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jan Czyrko: Zarys historji wojennej 5-go lwowskiego pułku artylerii polowej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Jerzy Kirchmayer, Pamiętniki, Książka i Wiedza, wyd. III, Warszawa 1975.
- Piotr Zarzycki, Artyleria w obronie Lwowa w roku 1939, Przegląd Historyczno-Wojskowy nr 2 (207) z 2005.
- Obrońcy Lwowa (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie – ofiary zbrodni katyńskiej – mianowani generałami Wojska Polskiego III Rzeczypospolitej
- Oficerowie 3 Pułku Artylerii Ciężkiej (II RP)
- Oficerowie 5 Lwowskiego Pułku Artylerii Lekkiej
- Oficerowie 6 Pułku Artylerii Ciężkiej
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Charkowie
- Pochowani na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach w Charkowie
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polacy odznaczeni Krzyżem Wojskowym Karola
- Polacy odznaczeni Medalem Zasługi Wojskowej Signum Laudis
- Pułkownicy artylerii II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Urodzeni w 1884
- Zmarli w 1940