Jerzy Odrowąż-Pieniążek
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
10 marca 1890 |
| Data i miejsce śmierci |
30 grudnia 1974 |
| Alma Mater | |
| Wykładowca akademicki | |
| Uczelnia | |
| Okres zatrudn. |
1912–1914 |
Jerzy Wojciech Odrowąż-Pieniążek także Jerzy Wojciech Pieniążek h. Odrowąż[1] (ur. 10 marca 1890 w Tomaszowicach, zm. 30 grudnia 1974 w Warszawie) – polski inżynier chemik, pisarz, oficer saperów Wojska Polskiego, członek zarządu Polskiego Towarzystwa Heraldycznego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jerzy Pieniążek urodził się w Tomaszowicach w woj. lubelskim jako syn uczestnika powstania styczniowego Wojciecha Stanisława Michała Odrowąż-Pieniążka i Bronisławy Józefy Olizar-Wołczkiewicz h. Chorągwie Kmitów[1][2]. Miał dwie siostry, które zmarły w dzieciństwie, i brata Czesława (1895–1958)[3]. Uczęszczał do szkoły Edwarda Rontalera w Warszawie przy ul. Polnej 46a[4], a następnie do Gimnazjum im. Króla Stefana Batorego we Lwowie. W 1905 roku uczestniczył w strajku szkolnym[2].
W latach 1907–1912 studiował na wydziale chemicznym Politechniki Federalnej w Zurychu. W latach 1912–1914 pracował na wydziale chemicznym Politechniki Monachijskiej. W 1914 roku był ochotnikiem wojska francuskiego. W latach 1917–1918 był asystentem prof. Chaima Weizmana w laboratorium admiralicji angielskiej w Londynie. Specjalizował się w gazach bojowych[3]. Kolejno pracował w angielskim ministerstwie lotnictwa i ministerstwie wojny do 1919 roku. W 1919 roku został przydzielony do polskiej misji wojskowej generała Jana Romera w Paryżu[2]. 20 grudnia 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego w charakterze urzędnika wojskowego w IX randze, powołany do czynnej służby na czas wojny i przydzielony do Departamentu II Ministerstwa Spraw Wojskowych[5].
W ramach przygotowań do Bitwy Warszawskiej 28 lipca 1920 roku rozpoczęto budowę umocnień na przedpolach Warszawy. Jerzy Odrowąż-Pieniążek był kierownikiem odpowiedzialnym za przebieg prac na IV odcinku „Zegrze”[6]. 19 stycznia 1921 został przeniesiony z etatu urzędników wojskowych na etat oficerów technicznych, mianowany z dniem 1 września 1920 podporucznikiem saperów, zaliczony do rezerwy z jednoczesnym powołaniem do czynnej służby. Pełnił wówczas służbę w Oddziale II Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych[7]. Do 1926 służył w II Oddziale Sztabu Generalnego[3].
Odrowąż-Pieniążek był współzałożycielem Oficerskiego Yacht Klubu Rzeczypospolitej Polski, a także długoletnim członkiem zarządu Polskiego Towarzystwa Heraldycznego. W 1925 roku zawiązał się w Warszawie Polo Klub, pierwszy w Polsce klub konnej gry polo, którego Odrowąż-Pieniążek był współzałożycielem[2]. Aktywnie brał w nim udział m.in. generał Tadeusz Rozwadowski i minister spraw zagranicznych Aleksander Skrzyński[8]. Gazeta „Światowid” nr 17 z 1925 roku zamieściła fotografię Jerzego Odrowąż-Pieniążka na boisku w Warszawie ze Skrzyńskim, kapitanem armii angielskiej Frankiem Worallem i hrabią Józefem Potockim[8].
Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 1. lokatą w korpusie oficerów rezerwy saperów[9]. W 1939 roku służył jako dowódca kompanii saperów. W czasie okupacji żołnierz Armii Krajowej ps. „Władysław Jur”. W 1940 roku więziony był w więzieniu Gestapo w alei Szucha, potem przy Daniłowiczowskiej i na Pawiaku. W czasie powstania warszawskiego był jednym z zakładników w Sejmie. Po II wojnie światowej przez jakiś czas był więźniem Gęsiówki, potem pracował jako starszy radca techniczny w Centralnym Urzędzie Planowania, a następnie w Urzędzie Patentowym do 1970 roku[3].
Zmarł 30 grudnia 1974 roku i pochowany został na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, kwatera 39, rząd 3, miejsce 21,22[1][10].
Jerzy Odrowąż-Pieniążek był żonaty z Józefiną Marią Magdaleną Karszo-Siedlewską h. Ogończyk (1907-1977)[1][3].
Wybrane dzieła
[edytuj | edytuj kod]- W cesarstwie Menelika: przygody myśliwskie, 1930[11]
- Rycerstwo polskie w wyprawie wiedeńskiej pod wodzą Króla Jana III Sobieskiego w roku 1683, 1933[12]
- Abisynja: ognisko niepokoju: z 40 ilustracjami i 6 mapami, razem z: Josef Kalmer, Ludwik Huyn, po 1936[13]
- Więcej niż świadek, 2007[14]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Jerzy Wojciech Pieniążek h. Odrowąż. Wielka genealogia Minakowskiego. [dostęp 2019-07-16].
- ↑ a b c d Łoza 1938 ↓, s. 569.
- ↑ a b c d e Janusz Odrowąż-Pieniążek: Odrowąż-Pieniążek Wojciech Stanisław Michał. Historia Gminy Witonia. [dostęp 2019-07-16].
- ↑ Szkoła E. Rontalera przy ul. Polnej 46a. Polacy z wyboru. [dostęp 2019-07-16].
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 99 z 29 grudnia 1919, poz. 4333.
- ↑ Janusz Odziemkowski. Obrona Przedmościa Warszawskiego 12-17 VIII 1920 r.. „Niepodległość i Pamięć 2/2 (3)”, s. 12, 1995.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 29 stycznia 1921, s. 163.
- ↑ a b Światowid: ilustrowany kurier tygodniowy, Nr 17. 1925. Biblioteka Jagiellońska. [dostęp 2019-07-16].
- ↑ Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 612.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WOJCIECH ODROWĄŻ - PIENIĄŻEK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-05].
- ↑ W cesarstwie Menelika. WorldCat. [dostęp 2019-07-16].
- ↑ Rycerstwo polskie w wyprawie wiedeńskiej pod wodzą króla Jana III Sobieskiego w roku 1683. WoldCat. [dostęp 2019-07-16].
- ↑ Abisynja. Ognisko niepokoju. WorldCat. [dostęp 2019-07-16].
- ↑ Więcej niż świadek. WorldCat. [dostęp 2019-07-16].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
- Janusz Odrowąż-Pieniążek: Odrowąż-Pieniążek Wojciech Stanisław Michał. Historia Gminy Witonia. [dostęp 2019-07-16].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].