Jerzy Czech

Jerzy Czech

Data i miejsce urodzenia	27 lutego 1952 Krosno
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	literatura piękna
Cytaty w Wikicytatach

Jerzy Czech (ur. 27 lutego 1952 w Krośnie^[1]) – polski poeta, tłumacz literatury rosyjskiej, publicysta.

W 1974 ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w latach 1974–1987 pracował w Instytucie Matematyki UAM, tam w 1982 obronił pracę doktorską^[1]. W latach 1987–2005 pracował jako bibliotekarz w Bibliotece Wydziału Chemii UAM^[2]. W latach 2003–2006 był kierownikiem literackim Teatru Polskiego w Poznaniu^[3].

W latach 1980–1988 był działaczem NSZZ „Solidarność”^[1], należał do założycieli Ruchu Obywatelskiego Akcja Demokratyczna, w latach 1991-1992 był członkiem Rady Regionalnej Unii Demokratycznej^[1].

W 1984 wydał poza cenzurą tom wierszy Roku pamiętnego. Wierszyki przeciw czerwonemu (pod pseudonimem Jan Poznański), w 1991 tom wierszy Kamienie (teksty z tego tomu wykorzystał Przemysław Gintrowski w programie pod tym samym tytułem). Jest autorem wielu tłumaczeń literatury rosyjskiej, w tym antologii poezji Daniela Charmsa Pijcie ocet, panowie (1997), autorskiej antologii Wdrapałem się na piedestał. Nowa poezja rosyjska (2013), twórczości Swiatłany Aleksijewicz, powieści Życie i los Wasilija Grossmana, powieści Borisa Akunina.

• Tragiczna zabawa. OBERIU czyli inna Rosja poetycka (1991) – jeden z tłumaczy
• Pieśni, ballady, wiersze Bułata Okudżawy (1996 – jeden z tłumaczy)
• Pijcie ocet, panowie Daniela Charmsa (1997)
• Trawiasta ulica Asara Eppela (1999) – w serii Nike
• Szkoda wielkiego kraju... Aleksandra Lebiedzia (1999)
• Uwaga, orgazm. Powieść naukowo-fantastyczna Juza Aleszkowskiego (2001)
• Martwa królewna Nikołaja Kolady (2001)
• Wpadło ziarno między żarna Aleksandra Sołżenicyna (2002)
• Azazel Borisa Akunina (2003)
• Gambit turecki Borisa Akunina (2003)
• Śmierć Achillesa Borisa Akunina (2003)
• Kyś Tatjany Tołstoj (2004)
• Merylin Mongoł i inne sztuki Nikołaja Kolady (2005)
• To ja, Ediczka Eduarda Limonowa (2005)
• Powieść szpiegowska Borisa Akunina (2006)
• Fantastyka Borisa Akunina (2007)
• Książka dla dzieci Borisa Akunina (2007)
• Stanisławski na próbie. Wspomnienia Wasilija Toporkowa (2007)
• Głuptaska Swietłany Wasilenko (2007)
• F.M. Borisa Akunina (2008)
• Gąska Nikołaja Kolady (2008)
• Życie i los Wasilija Grossmana (2009)
• Wojna nie ma w sobie nic z kobiety Swiatłany Aleksijewicz (2010)
• Numer Jeden albo W ogrodach innych wariantów Ludmiły Pietruszewskiej (2010)
• Praca nad sobą i swoją techniką wykonawczą Konstantina Stanisławskiego (2010)
• Praca nad sobą i swoim twórczym przeżywaniem Konstantina Stanisławskiego (2010)
• Wasilij Grossman. Pamięć i listy Fiodora Hubera (2011)
• Dwanaścioro niepokornych. Portrety nowych rosyjskich dysydentów Walerija Paniuszkina (2011)
• Praca aktora nad rolą Konstantina Stanisławskiego (2011)
• Czarnobylska modlitwa. Kronika przyszłości Swiatłany Aleksijewicz (2012)
• Morelowe konfitury Aleksandra Sołżenicyna (2012) – jeden z tłumaczy
• Jest noc Ludmiły Pietruszewskiej (2012)
• Wdrapałem się na piedestał. Nowa poezja rosyjska (2013) – antologia
• Ostatni świadkowie. Utwory solowe na głos dziecięcy Swiatłany Aleksijewicz (2013)
• Podróż do krainy zeków Juliusa Margolina (2013)
• Mewa Antona Czechowa (2014)
• Czasy secondhand. Koniec czerwonego człowieka Swiatłany Aleksijewicz (2014)
• Cynkowi chłopcy Swiatłany Aleksijewicz (2015)
• Lew Tołstoj. Ucieczka z raju Pawła Basińskiego (2015)
• Wspomnienia Nadieżdy Mandelsztam (2015)
• Wspomnienia. Druga księga Nadieżdy Mandelsztam (2016)
• Czary szatana Grigorija Kanowicza (2023)

W 1997 został laureatem Nagrody „Literatury na Świecie” za debiut translatorski^[4], którym była antologia Pijcie ocet, panowie Daniela Charmsa. W 2003 otrzymał Nagrodę literacką Stowarzyszenie Autorów ZAiKS dla tłumaczy^[5]. Za tłumaczenie książki Swiatłany Aleksijewicz Wojna nie ma w sobie nic z kobiety został w 2011 wyróżniony Nagrodą „Angelus”^[6] i Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego^[7] Za antologię współczesnej poezji rosyjskiej Wdrapałem się na piedestał: nowa poezja rosyjska (Wydawnictwo Czarne, Wołowiec, 2013; ISBN 978-83-7536-653-2 otrzymał Nagrodę Literacką Gdynia 2014 w kategorii przekład na język polski^[8].