Józef Bielejec
major saperów | |
Data i miejsce urodzenia |
2 lutego 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
4 pułk saperów |
Główne wojny i bitwy |
wojna polsko-ukraińska |
Odznaczenia | |
, |
Józef Bielejec (ur. 2 lutego 1897 w Starachowicach, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – major saperów Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Franciszka i Joanny ze Świderków[1]. Członek POW, uczestnik wojny 1920 r., obrońca Lwowa[2]. W latach 1921–1924 w Szkole Podchorążych Saperów w Warszawie[1], 1924–1928 w 4 pułku saperów[2] w stopniu podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku.
Mianowany porucznikiem ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1921 roku w korpusie oficerów inżynierii i saperów. W 1928 roku służył w Departamencie Inżynierii Ministerstwa Spraw Wojskowych, pozostając w kadrze oficerów saperów[3].
W latach 1929–1934 wykładowca w Szkole Podchorążych w Warszawie[2], 1935–1938 na stażu pułkowym w 2 pułku saperów w Puławach i na kursie w Wyższej Szkole Wojennej, wykładowca w Wyższej Szkole Inżynieryjnej. W 1932 roku w Szefostwie Saperów Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[4]. Majorem został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 roku i 22. lokatą w korpusie oficerów saperów[5].
W pierwszych dniach kampanii wrześniowej 1939 roku wysłany z Modlina do Brześcia wraz z grupą saperów w celu stworzenia ośrodka szkolenia saperów. W czasie podróży otrzymał rozkaz wysadzenia mostu nad Bugiem. 16 września wraz z grupą trzech podchorążych został wzięty do niewoli przez szpicę oddziałów gen. Guderiana. Przewieziony do więzienia w Brześciu[6]. Przekazany w ręce Sowietów i osadzony w obozie jenieckim w Kozielsku[2]. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w lesie katyńskim i tam pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej, gdzie od 28 lipca 2000 roku mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[7][8]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[9]. W 1943 roku jego ciało zostało zidentyfikowane w toku ekshumacji prowadzonych przez Niemców pod numerem 77[10][2], a przy zwłokach znaleziono: zaświadczenie o szczepieniu w obozie w Kozielsku, kartę wizytową oraz list od p. Zofii z Sandomierza[11][12][13]. Figuruje na liście wywózkowej z 1 kwietnia 1940[2] i liście PCK (AM) 077[14].
Był żonaty, miał syna Jerzego[2].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Walecznych [2]
- Medal Niepodległości[2]
- Krzyż Legionowy[15]
- Państwowa Odznaka Sportowa[15]
- Odznaka Pamiątkowa 4 Batalionu Saperów[15]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[16][17][18]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[19][20][21].
8 marca 2015 roku m.in. jego nazwisko zostało umieszczone na tablicy pamiątkowej poświęconą 46 ofiarom mordu w Katyniu związanych z puławskim 2 Pułkiem Saperów Kaniowskich w kościele Matki Boskiej Różańcowej, Lubelska 7 w Puławach[22].
22 kwietnia 1990 roku został upamiętniony na tablicy w kościele parafialnym Świętej Trójcy przy ulicy Kościelnej w Starachowicach[23], a także 10 kwietnia 2011 roku na pomniku poświęconym ofiarom zbrodni katyńskiej z 1940 roku i ofiarom tragedii Smoleńskiej z 2010 roku, na terenie tej samej parafii[24][25].
17 września 2007 roku wmurowano tablice z nazwiskami pomordowanych na pomniku „Krzyż Ofiar Zbrodni Katyńskiej” na skwerze Ofiar Zbrodni Katyńskiej przy zbiegu ul. Jadwigi Kaczyńskiej i Chopina w Starachowicach[24].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b BETA Księgi Cmentarne [online], ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2024-12-06] .
- ↑ a b c d e f g h i Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 33.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 587, 601.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 255, 442.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 245.
- ↑ Pamięci Powstania Warszawskiego. Obrona „Żelaznej Reduty”, „Nasze Blogi”, 31 lipca 2011 [dostęp 2017-07-08] .
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
- ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2024-11-17] (pol.).
- ↑ Auswärtiges Amt , „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 168 [dostęp 2024-12-06] (niem.).
- ↑ Poznan Supercomputer and Networking Center PSNC , Nowiny : gazeta ścienna dla polskiej wsi. 1943, nr 61, maj 1943 [dostęp 2017-07-08] (ang.).
- ↑ Lista imienna zaginionych w ZSRR polskich jeńców wojennych z obozów Kozielsk - Ostaszków - Starobielsk, „Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność.” (42 (328)), pbc.uw.edu.pl, 16 października 1948, s. 3 [dostęp 2024-12-06] (pol.).
- ↑ Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2024-12-06].
- ↑ Tucholski 1991 ↓, s. 75.
- ↑ a b c Muzeum Katyńskie - Szczegóły [online], www.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2017-07-08] (pol.). (na podstawie fotografii)
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 10 [dostęp 2024-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Zbigniew Kiełb , Tablica Katyńska w Puławach [online], www.zorrp.org [dostęp 2017-07-08] (pol.).
- ↑ Tablice pamiątkowe, „MZK” [dostęp 2017-07-08] (pol.).
- ↑ a b Pomniki [online], cus.starachowice.eu, 23 sierpnia 2016 [dostęp 2024-12-06] (pol.).
- ↑ Redakcja, Rocznica katastrofy w Starachowicach i okolicy [online], Echo Dnia Świętokrzyskie, 10 kwietnia 2011 [dostęp 2024-12-06] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Ludzie urodzeni w Starachowicach
- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej
- Majorowie saperów II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Państwową Odznaką Sportową
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Wykładowcy uczelni i szkół wojskowych II Rzeczypospolitej
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu
- Urodzeni w 1899
- Zmarli w 1940