Halina Krüger-Syrokomska
| Data i miejsce urodzenia |
30 maja 1938 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
30 lipca 1982 |
| Zawód, zajęcie |
alpinistka, himalaistka |
| Odznaczenia | |
.jpg){kind=small} 
| |
Halina Krüger-Syrokomska (ur. 30 maja 1938 w Warszawie, zm. 30 lipca 1982) – polska historyk sztuki, alpinistka i himalaistka.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się 30 maja 1938 w Warszawie[1]. Biologiczni rodzice Haliny oraz jej babcia zginęli w czasie II wojny światowej, podczas nalotów na Warszawę[2]. Adoptowali ją kuzynka Maria Krueger z mężem Henrykiem[3][4].
Ukończyła historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim[1]. Pracowała jako zastępca redaktora naczelnego w miesięczniku „Fotografia”, później w Wydawnictwach Artystycznych i Filmowych, a następnie kierowała redakcją literatury pięknej Młodzieżowej Agencji Wydawniczej w Warszawie[5][6].
Jedna z najwybitniejszych polskich taterniczek, alpinistek, himalaistek. Od 1960 była inicjatorką przechodzenia trudnych dróg taternickich, w zespołach czysto kobiecych, m.in. południową ścianę Zamarłej Turni w Tatrach[4]. Przygodę z górami wysokimi rozpoczęła w 1970 wyprawą Klubu Wysokogórskiego w Pamir, zdobywając Pik Lenina[7]. Od początku za cel postawiła sobie propagowanie alpinizmu kobiecego i przechodzenia coraz trudniejszych dróg w czysto żeńskich zespołach. W 1975 roku jako pierwsza Europejka stanęła na Gaszerbrumie II, wchodząc nań w duecie z Anną Okopińską. Przez pewien czas jej partnerką wspinaczkową była Wanda Rutkiewicz.
Była czynną działaczką Warszawskiego Klubu Wysokogórskiego, którego w 1974 została wiceprezesem, a następnie prezesem. Równocześnie pełniła różne funkcje w PZA[5]. Publikowała opowiadania swojego autorstwa w „Taterniku”, „Wierchach”, itp.
Od 11 lutego 1961 była żoną Janusza Syrokomskiego, działacza społecznego, z którym miała córkę Mariannę (ur. 1971)[5][8].
Zmarła w czasie kobiecej wyprawy na K2 w 1982, w obozie II na Żebrze Abruzzi. Przyczyną śmierci był prawdopodobnie obrzęk mózgu spowodowany chorobą wysokościową lub zator tętnicy płucnej. Ciało pochowano w szczelinie skalnej przy Kopcu Gilkeya[9], symbolicznym cmentarzysku pod K2[10]. Symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 32 wprost-1-37,38)[11].
Osiągnięcia
[edytuj | edytuj kod]- 1960 – Kant i Klasyczna Zamarłej (pierwsze przejście kobiece po tragicznej śmierci sióstr Skotnicówien), Kant Mnicha z Danutą Topczewską-Baranowską
- 1961 – Droga Stanisławskiego na północnej ścianie Kieżmarskiego Szczytu z Danutą Topczewską-Baranowską
- 1962 – pierwsze przejścia kobiece Wariantu R na Mnichu z Janką Zygadlewicz oraz drogi Długosza na płn-wsch. ścianie Kazalnicy z Wandą Błeszyńską-Łącką
- 1967 – wschodnia ściana Aiguille du Grépon (3482 m), pierwsze przejście kobiece
- 1968 – wejście na wschodni filar Trollryggenu w Norwegii (z Wandą Rutkiewicz); pierwsze przejście kobiece, siódme w ogóle
- 1969 – pierwsze zimowe przejście drogi Łąckiego na Małą Wołową Szczerbinę
- 12 sierpnia 1975 – wejście na Gaszerbrum II (z Anną Okopińską) - pierwsze w historii wejście na ośmiotysięcznik w wyłącznie kobiecym składzie
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Źródło:[6].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]W 2010 powstała Fundacja Rozwoju Sportu Wspinaczkowego im. Haliny Krüger Syrokomskiej.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Damian Granowski, Halina Krüger-Syrokomska [online], Drytooling.pl, 29 lipca 2011 [dostęp 2024-09-23] (pol.).
- ↑ Kobiety gór. Halina Krüger-Syrokomska - prekursorka polskiego himalaizmu kobiecego - Czwórka [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2024-09-23] (pol.).
- ↑ Żona, matka, himalaistka. Opowieść o Halinie Krüger-Syrokomskiej [online], Aleteia Polska [dostęp 2024-09-23] (pol.).
- ↑ a b "To będzie moja ostatnia wyprawa". Jej córka o tragedii na K2 usłyszała dopiero po pogrzebie [online], Przegląd Sportowy Onet [dostęp 2024-09-23] (pol.).
- ↑ a b c Anna Makowska, Dziś rocznica urodzin Haliny Krüger-Syrokomskiej [online], Portal Górski, 30 maja 2017 [dostęp 2024-09-23] (pol.).
- ↑ a b Zmarli. „Stolica”. Rok XXXVII, Nr 30 (1803), s. 10, 10 października 1982. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2024-09-23].
- ↑ Klub Wysokogórski Warszawa [online], kw.warszawa.pl [dostęp 2024-09-23].
- ↑ Jedynka - polskieradio.pl [online], Jedynka - Polskie Radio [dostęp 2024-09-23] (pol.).
- ↑ Zimowa Narodowa Wyprawa na K2. Co powinniśmy wiedzieć o bazie, w której zamieszkają Polacy? [online], Sport.pl [dostęp 2023-02-12] (pol.).
- ↑ Na szczyt po trupach, „Focus”, 15 lutego 2012
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ALBERSCY, SYROKOMLA-SYROKOMSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-07].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Anna Kamińska: Halina. Opowieść o himalaistce Halinie Krüger-Syrokomskiej. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2019, s. 472 s. ISBN 978-83-08-06807-6.