Georgi Gospodinow

Ten artykuł od 2014-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Georgi Gospodinow

Георги Господинов

Data i miejsce urodzenia	7 stycznia 1968 Jamboł
Narodowość	bułgarska
Alma Mater	Uniwersytet Sofijski im. św. Klemensa z Ochrydy
Dziedzina sztuki	literatura
Ważne dzieła
Powieść naturalna (1999) Schron przeciwczasowy (2022)
Multimedia w Wikimedia Commons

Georgi Gospodinow (bułg. Георги Господинов, ur. 7 stycznia 1968 w Jambole) – bułgarski poeta, pisarz, krytyk, pracownik Instytutu Literatury Bułgarskiej Akademii Nauk. Jeden z najczęściej tłumaczonych bułgarskich pisarzy po 1989 roku. Laureat wielu nagród, w tym Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus. W 2023 roku uhonorowany International Booker Prize za powieść Schron przeciwczasowy^[1].

Georgi Gospodinow ukończył filologię bułgarską na Uniwersytecie Sofijskim im. św. Klemensa z Ochrydy w 1993 roku^[2]. Doktorat uzyskał z nowej literatury bułgarskiej w Instytucie Literatury Bułgarskiej Akademii Nauk (BAN). Od 1995 roku pracuje jako literaturoznawca w Instytucie Literatury BAN. W latach 1998 do 2000 wykładał na Nowym Uniwersytecie Bułgarskim^[2]. Na Uniwersytecie Sofijskim prowadzi kursy kreatywnego pisania.

Był redaktorem w „Литературен вестник”, „Дневник” i w czasopiśmie literackim „Orient Express”^[3][4][5].

W maju 2016 roku otrzymał Order Świętych Cyryla i Metodego I Klasy^[6].

Debiutował w roku 1992 tomikiem poetyckim Lapidarium, za który otrzymał nagrodę literacką za debiut roku^[7][8]. Jego pierwsza powieść – Powieść naturalna – została przetłumaczona na 17 języków i wydana w 25 krajach (wyd. pol. Pogranicze, 2009, tłum. Marta Hożewska-Todorow). Gospodinow jest autorem dwóch dramatów – D.J. (pol. przekł. w tomie Loty i powroty, Panga Pank, 2007) i Apokalipsyt idwa w 6 weczerta (Apokalipsa nadchodzi o 6 wieczorem). W roku 2006 wydał książkę zawierającą wspomnienia Bułgarów z okresu komunizmu (Az żiwiah socializma. 171 liczni istorii) oraz album Inwentarna kniga na socializma (Książka inwentarzowa socjalizmu). Zbiór opowiadań I inne historie (wyd. pol. Pogranicze, 2011, tłum. Magdalena Pytlak) był nominowany do nagrody im. Franka O’Connora. Jedno z opowiadań znalazło się w antologii Best European Fiction 2010. Na początku 2012 roku wydał powieść Fizika na tygata (Fizyka smutku), której pierwszy nakład (7 tys.) wyczerpał się w Bułgarii w ciągu trzech tygodni (wyd. pol. Wydawnictwo Literackie, 2018, tłum. Magdalena Pytlak). W 2019 roku otrzymał za tę powieść Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus^[9]. Została ona nagrodzona także m.in. nagrodą im. Jana Michalskiego^[10] (2016) oraz znalazła się w finale Premio Strega Europeo (Rzym, 2014) czy Bruecke Berlin Preis (2014).

W 2013 roku napisał libretto do Space Opera kompozytora Aleksandra Nowaka^[11]. Premiera opery miała miejsce w marcu 2014 roku w Teatrze Wielkim w Poznaniu^[11].

Wraz z grafikiem Nikołą Toromanowem stworzył tragikomiks Wecznata muha (Wieczna mucha).

W 2016 roku na podstawie opowiadania Ślepa Wajsza Theodore Ushev stworzył krótkometrażowy film animowany (Blind Vaysha(inne języki)). Animacja była nominowana do Oscara (Best Animated Short at the 89th Academy Awards). W 2019 roku premierę miała animowana adaptacja Fizyki smutku autorstwa Usheva.

• Lapidarium, 1992
• Българска христоматия, 1995
• Черешата на един народ, 1996
• Писма до Гаустин, 2003
• Балади и разпади, 2007
• Там, където не сме, 2016

• Powieść naturalna, 1999
• I inne historie, 2001
• О, Хенри: 3 коледни истории с илюстрации, 2007
• Вечната муха, 2010
• Fizyka smutku, 2011
• Невидимите кризи, 2012
• И всичко стана луна, 2013
• Всичките наши тела, 2018
• Schron przeciwczasowy (Времеубежище), 2020

• Profil pisarza w serwisie Lubimy Czytać
• http://wyborcza.pl/ksiazki/7,154165,24454648,wschodni-spleen-czyli-nasz-przedstawiam-wam-wielkiego-bulgara.html