Fryderyk Antes
| Data i miejsce urodzenia |
16 grudnia 1902 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
27 stycznia 1991 |
| Burmistrz Tarnowskich Gór | |
| Okres | |
| Poprzednik |
Leopold Michatz |
| Następca | |
| Starosta rybnicki | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Fryderyk Antes (ur. 16 grudnia 1902 w Żernikach, zm. 27 stycznia 1991 w Rybniku) – polski prawnik i samorządowiec, burmistrz Tarnowskich Gór w latach 1934–1939, starosta rybnicki w 1939 roku.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Fryderyk Antes urodził się 16 grudnia 1902 roku w Żernikach (obecnie dzielnica Gliwic) jako jedno z pięciorga dzieci kolejarza Fryderyka Antesa i Agnieszki z domu Kaleta. Ukończył tam szkołę powszechną, a następnie gimnazjum w Gliwicach. W latach 1924–1928 studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim[5][2]. Po ukończeniu studiów wrócił na Górny Śląsk i podjął pracę w administracji – najpierw w Urzędzie Wojewódzkim Śląskim w Katowicach, a następnie w starostwach powiatowych w Katowicach, Rybniku, Świętochłowicach i Tarnowskich Górach[2].
W Tarnowskich Górach początkowo pełnił funkcję wicestarosty tarnogórskiego (starostą tarnogórskim był wówczas Józef Korol)[5]. 21 grudnia 1933 roku na posiedzeniu Rady Miejskiej w Tarnowskich Górach (zbojkotowanym przez niemieckich radnych[6]) wybrany został nowym burmistrzem miasta; stanowisko objął 17 maja 1934 roku, po upływie kadencji swojego poprzednika, Leopolda Michatza[1][5]. Antes był pierwszym polskim burmistrzem Tarnowskich Gór[5], piastując to stanowisko do 15 lutego 1939 roku[2].
Podczas swojej kadencji Antes przyczynił się do rozbudowy obiektów komunalnych, stworzenia rynku pracy dla bezrobotnych i umacniania polskości[5], m.in. polonizując niemiecki Magistrat Tarnowskich Gór. Z jego inicjatywy podjęto niezrealizowaną uchwałę o otwarciu muzeum miejskiego, które miało powstać w Domu Cochlera przy tarnogórskim Rynku; sam Antes wystosował apel do mieszkańców o zbieranie zabytkowych przedmiotów, które miały się w przyszłości znaleźć w zbiorach tej instytucji[7][2].
Po ukończeniu kadencji został starostą powiatowym w Rybniku, funkcję tę pełnił aż do wybuchu II wojny światowej. Poszukiwany przez Niemców, uniknął zatrzymania dzięki przedostaniu się na Zachód, gdzie walczył we Francji i w Wielkiej Brytanii[5]. Do Polski wrócił w listopadzie 1946 roku. 2 lutego 1950 roku został zatrzymany i oskarżony o szpiegostwo i zdradę państwa[5][2]. W kwietniu roku następnego, wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach, został skazany na karę 10 lat pozbawienia wolności. Był więziony w Katowicach, Raciborzu, Cieszynie, Iławie, Bartoszycach i Rawiczu. Odzyskał wolność na mocy amnestii z 1956[5][2]. Do 75. roku życia pracował jako radca prawny[5][2]. Zmarł 27 stycznia 1991 roku w Rybniku, w wieku 88 lat[3].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był mężem Małgorzaty, którą poślubił w 1932 roku. Miał dwie córki – Janinę i Bożenę[8].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Starosta Landkreis Rybnik należącego do III Rzeszy.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Cimała 2000 ↓, s. 401.
- ↑ a b c d e f g h Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: O mieście > Sławni Tarnogórzanie. tarnowskiegory.pl, 2018-08-09. [dostęp 2021-04-18]. (pol.).
- ↑ a b c d Gosciniak 2012 ↓, s. 175.
- ↑ Gosciniak 2012 ↓, s. 174.
- ↑ a b c d e f g h i Nogaj 2003 ↓.
- ↑ Cimała 2000 ↓, s. 400.
- ↑ Krzykowska 2000 ↓, s. 643.
- ↑ Antes powrócił do Tarnowskich Gór [online], Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej [dostęp 2023-06-23] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bogdan Cimała: Tarnowskie Góry w okresie międzywojennym (1918–1939). Rada miejska – Gospodarka komunalna. W: Historia Tarnowskich Gór. Praca zbiorowa pod red. Jana Drabiny. Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000. ISBN 83-911508-3-6.
- Alexander Gosciniak: Rybnik miasto i powiat: historia, statystyka, opisy, ciekawostki, fotografie, tabele, szkice, tajemnice, piosenki, wiersze. Rybnik: Alexander Gosciniak, 2012. ISBN 978-83-930386-2-6.
- Zofia Krzykowska: Lata II wojny światowej i powojennego półwiecza. Muzeum w Tarnowskich Górach. W: Historia Tarnowskich Gór. Praca zbiorowa pod red. Jana Drabiny. Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000. ISBN 83-911508-3-6.
- Teresa Nogaj. Burmistrzowie Tarnowskich Gór. „Montes Tarnovicensis”. nr 11, 2003-04-20. Oficyna Monos. ISSN 1640-0216. [dostęp 2021-04-18]. [zarchiwizowane z adresu]. (pol.).